- Trước hiện tượng một số báo điện tử,ácbáođiệntửcầnthậntrọngvớiđốitácquảngcáket qua giai ngoai hang anh trang thông tin khai thác quảng cáo với bên thứ 3 bị xuất hiện một số hình ảnh và nội dung mang tính khiêu dâm, đồi truỵ, báo VietNamNet đã có cuộc trao đổi với ông Lê Bá Quốc Thịnh, Trưởng phòng Thẩm định và Quản lý giám sát, Cục An toàn thông tin (Bộ TT&TT) để tìm hiểu nguyên nhân của hiện tượng này. 

Một quảng cáo thuốc kích dục bằng tiếng Việt xuất hiện ngẫu nhiên trên các báo điện tử trong một vài ngày nay. (Ảnh chụp màn hình.)

PV VietNamNet:- Xin ông cho biết nhận định của Cục An toàn Thông tin (ATTT) trước hiện tượng một số báo điện tử, trang tin khai thác quảng cáo bị chèn ngẫu nhiên các hình ảnh khiêu dâm, đồi truỵ? 

Ông Lê Bá Quốc Thịnh: - Hiện nay, một số người dùng khi truy cập vào các trang web trên mạng Internet, trong đó có các website báo điện tử có thể gặp các nội dung phản cảm, chưa đúng với thuần phong mỹ tục của Việt Nam. Nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng trên là các website này cho phép một số đơn vị đặt quảng cáo trên website của mình, các quảng cáo này là quảng cáo tùy chỉnh nội dung cho từng cá nhân phù hợp với các định nghĩa về tập khách hàng của đơn vị quảng cáo.

Cụ thể, khi một khách hàng truy cập vào trang web thông thường, trang web có chứa đoạn mã đã được nhúng sẵn để gửi thông tin của người sử dụng như địa chỉ IP, cookies (nếu có) về máy chủ của đơn vị thuê đặt chỗ quảng cáo. Lúc này, máy chủ của đơn vị thuê đặt chỗ quảng cáo sẽ phân tích dữ liệu nhận được để trả về các nội dung quảng cáo phù hợp với thông tin về người sử dụng đã được gửi đi. (hiển thị quảng cáo thiết bị IT cho đối tượng thường vào các trang web về ICT, hiển thị quảng cáo về quần áo cho đối tượng thường vào các trang web về thời trang). 

Do đó, việc xuất hiện này không xuất hiện đồng loạt ở mọi máy mà chỉ xuất hiện tại một số máy hoặc mạng có lượng truy cập vào các vấn đề tương tự nhiều trước đó. Đây là một hiện tượng theo dõi ngầm người sử dụng khi sử dụng các dịch vụ CNTT trên Interent. Có thể lấy ví dụ nếu trong một mạng có một số người thường xuyên tìm kiếm, truy cập vào các website có nội dung nhạy cảm, liên quan đến các chủ đề về phòng the, sức khỏe sinh lý. Các máy chủ quảng cáo theo đó sẽ ghi nhận địa chỉ IP đó có nhu cầu tìm hiểu về vấn đề này. 

Do đó, khi người sử dụng truy cập vào các website khác nhưng có các thành phần quảng cáo được thuê đặt chỗ sẵn, các thành phần này theo ghi nhận trước đó sẽ hiện thị các chủ đề nhạy cảm liên quan đến lịch sử truy cập của người sử dụng khác trong mạng trước đây. 

Ngoài ra, do thực tế các máy tính tại Việt Nam có tỷ lệ lây nhiễm mã độc rất cao (Top 10 nước lây nhiễm mã độc trên thế giới), nên trong qúa trình người sử dụng duyệt web thông thường, các mã độc này vẫn ngầm truy cập đến các trang web có nội dung xấu (để hưởng lợi từ các quảng cáo tính theo lượt view hoặc lượt click). Do đó, vô tình các mạng và người sử dụng bị các máy tìm kiếm và quảng cáo ghi nhận rằng có nhu cầu liên quan đến các nội dung trên và chủ động hiển thị nội dung theo các nội dung đã ghi nhận được.

Bên cạnh đó, cũng có trường hợp các đơn vị quảng cáo tự hiển thị các nội dung không liên quan đến lịch sử sử dụng của người sử dụng. Tuy nhiên, hiện nay, xu hướng hiển thị thông tin thường được gắn liền với từng tập khách hàng riêng được xây dựng thông qua cơ chế học máy (machine learning) dựa trên các hành vi đã có. 

- Vậy Cục ATTT có khuyến cáo gì với các trang tin, báo điện tử và người dùng Internet tại Việt Nam trước hiện tượng này? 

Ông Lê Bá Quốc Thịnh:- Dựa trên thực tế đó, Cục An toàn thông tin có một số khuyến nghị như sau: 

a. Đối với các báo điện tử: 

- Cần làm việc với các đơn vị quảng cáo được đặt các phần quảng cáo trên các trang báo điện tử để  giới hạn các thông tin quảng cáo được hiển thị phù hợp với luật pháp và thuần phong mỹ tục của Việt Nam. 

- Cân nhắc nên hợp tác với các đối tác uy tín, có pháp nhân và tuân thủ đúng các quy định Pháp luật của Việt Nam trong lĩnh vực quảng cáo và an toàn thông tin. Trên thế giới đã có nhiều trường hợp các trang web không bị tấn công nhưng các thành phần quảng cáo, plugin từ bên thứ ba và làm ảnh hưởng đến dịch vụ, nội dung cung cấp đến người sử dụng. 

b. Đối với người sử dụng: 

- Cẩn trọng và sử dụng các chế độ ẩn danh, chế độ riêng tư khi truy cập vào các trang web lạ, các trang web có nội dung nhạy cảm khi bắt buộc phải truy cập để giảm thiểu các nguy cơ bị theo dõi từ các công cù tìm kiếm hay quảng cáo. 
- Cân nhắc sử dụng các ứng dụng bảo vệ an toàn thông tin khi truy cập Internet để ngăn chặn việc gửi các thông tin sử dụng mạng Internet về các máy chủ theo dõi khi cảm thấy không muốn để các thông tin này công khai trên Internet. Một số dịch vụ sử dụng tính năng theo dõi trên để nâng cao chất lượng dịch vụ cho người sử dụng nhưng một số có thể gây ra phiền toái cho chính người sử dụng. 

-Xin cảm ơn ông. 

H. P.