Lễ hội mùa thu Côn Sơn - Kiếp Bạc năm 2023 diễn ra từ 10/8 đến 20/8 Âm lịch (24/9 - 4/10/2023). Mở đầu bằng Lễ cáo yết (xin mở cửa Đền) ngày 10/8 Âm lịch, kết thúc bằng Lễ giỗ Đức Thánh Trần ngày 20/8 Âm lịch (đóng cửa Đền).

Song song với các nghi thức, nghi lễ truyền thống (Liên hoan hầu Thánh, lễ rước, lễ tế, cầu an và hội hoa đăng, lễ hội quân, bắn pháo bông, các trò chơi dân gian…) còn có nhiều hoạt động văn hóa, văn nghệ trải đều trong suốt thời gian diễn ra lễ hội.

Ông Nguyễn Văn Kiên, Chủ tịch UBND Thành phố Chí Linh cho biết lần đầu tiên tổ chức Festival với chủ đề Tinh hoa hội tụ - Khát vọng toả sáng. Hoạt động này nhằm tạo sản phẩm du lịch mới, đồng thời giới thiệu, quảng bá thành tựu phát triển kinh tế xã hội, giá trị lịch sử - văn hoá, tín ngưỡng, danh nhân, điểm đến du lịch, tiềm năng và bảo tồn phát huy các giá trị của dân tộc.

Phần trình diễn đặc sắc của Liên đoàn Lân sư Rồng Việt Nam đến từ 10 tỉnh, thành phố sẽ mang đến các tiết mục hấp dẫn, tràn đầy sức sống của vùng đất giàu khát vọng.

Cùng đó, Festival Chí Linh - Hải Dương 2023 còn là nơi hội ngộ, giao lưu văn hóa các làn điệu hát Văn (Chí Linh, Hải Dương), hát Then của dân tộc Tày (thành phố Lạng Sơn và thành phố Chí Linh), hát Soọng Cô của dân tộc Sán Dìu (huyện Lục Nam - Bắc Giang và thành phố Chí Linh); hát Quan họ (thành phố Bắc Ninh); hát múa Khèn (dân tộc H'Mông, huyện Mộc Châu - Sơn La)…

Ngoài ra, còn có chương trình Lồng đèn thắp sáng ước mơ thiếu nhi Chí Linh - Hải Dươngđược tổ chức tại Quảng trường Sao Đỏ lúc 20h10' ngày 29/9 với sự tham gia của nhiều nghệ sĩ, ca sĩ nhí.

Trong Không gian trải nghiệm Trung thu Việt Nam, đáng chú ý là hoạt động trưng bày cặp bánh trung thu kỷ lục (diễn ra ngày 28 và 29/9).

Hơn 1.000 thiếu niên nhi đồng sẽ tham gia nặn tò he, in tranh dân gian, làm đèn ông sao, trang trí đèn lồng, mặt nạ giấy bồi, quạt giấy, làm bánh dẻo, cốm, bánh dày, chè kho và trải nghiệm nhiều trò chơi dân gian như kéo co, bịt mắt đập niêu…

Cũng trong khuôn khổ Festival Chí Linh - Hải Dương 2023, Liên hoan thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu tam phủ sẽ diễn ra tại Khu di tích Quốc gia Đền Mẫu Sinh - Đền Thánh Hóa (xã Lê Lợi, thành phố Chí Linh) vào hai ngày (29, 30/9), với sự tham gia trình diễn các giá đồng của 12 nghệ nhân ưu tú, thanh đồng từ nhiều địa phương: Hải Dương, Hà Nội, Hải Phòng, Nam Định, Bắc Ninh, Bắc Giang, Hưng Yên, Vĩnh Phúc, Nghệ An.  

"Chúng tôi dự kiến tổ chức Festival định kỳ 2 năm/lần và trở thành một sản phẩm du lịch mới của thành phố Chí Linh", ông Kiên cho biết.

Biệt phủ nằm ở huyện Linh Thạch. Đây vốn là mảnh đất tập hợp nhiều danh lam thắng cảnh nức tiếng ở Trung Quốc. Toàn huyện có 46 di tích văn hóa lịch sử. Trong đó, biệt phủ nhà họ Vương nổi tiếng nhất với nghệ thuật kiến trúc độc đáo, mang đậm ý nghĩa văn hóa và phần nào phản ánh sự phồn thịnh của một dòng tộc suốt nhiều thế kỷ.

Nằm cách trung tâm huyện Linh Thạch khoảng 12km về phía đông, biệt phủ được đại gia tộc xây dựng trong khoảng thời gian hơn 300 năm dưới triều đại nhà Minh và nhà Thanh.

Biệt phủ được thiết kế phù hợp phong thủy, đón gió mát mùa hè và chắn gió lạnh mùa đông. Tất cả đều tựa lưng vào núi, cửa chính hướng về phía nam.

Nhìn tổng thể lối kiến trúc, các chuyên gia nhận định đây là công trình đại diện tiêu biểu cho kiểu kiến trúc dân cư thời nhà Thanh. Trên tổng diện tích 250.000m2, các khoảng không gian được tận dụng triệt để với tòa nhà san sát nhau, tạo cảm giác hoành tráng khi nhìn từ trên cao. 

Tổng thể bố cục gồm 5 làn đường, 6 tòa chính với những khoảng sân thiết kế thông minh, thuận tiện cho việc di chuyển nhưng vẫn tạo nên sự thoáng đãng.

Ở khu phức hợp bên phải có 35 sân lớn nhỏ với hơn 300 gian phòng. Công trình còn nhiều công trình phụ như phòng ăn chung, phòng dệt... Tất cả đều kết nối với nhau bằng khoảng sân chung.

Giới kiến trúc sư Trung Quốc nhận định, cách bố trí của hệ thống sân trong biệt phủ được kế thừa phong cách hình thành từ thời Tây Chu. Với thiết kế này giúp cung cấp đủ không gian để giao tiếp bên ngoài nhưng vẫn đảm bảo bầu không khí riêng tư phía trong, có sự phân biệt nam nữ, thể hiện quyền uy của gia đình quan lại.

Ở khu vực trung tâm của Vương phủ, những dãy nhà và lối đi được thiết kế đối xứng. Nhìn từ trên cao xuống sẽ thấy hình chữ Vương (viết theo tiếng Trung), thể hiện tên của dòng họ danh giá.

Bên trong biệt phủ có nhiều tác phẩm điêu khắc trên đá, gỗ, gạch với các chủ đề từ truyện dân gian, động vật quý hiếm cho tới chim muông.

Gia tộc phồn thịnh qua 2 triều đại

Tổ tiên của nhà họ Vương sống gần Thanh Đảo thuộc tỉnh Sơn Đông ngày nay. Sau đó tới năm 1313, Vương Thành Trai đưa cả dòng họ tới đây định cư.

Thời nhà Minh, dòng họ Vương phất lên nhờ kinh doanh buôn bán. Tới nhà Thanh, họ đạt tới độ hưng thịnh. Cháu đời thứ 14 của nhà họ Vương là Vương Khiệm Hòa dưới thời trị vì của Vua Khang Hy (1654-1722) còn nắm bắt được cơ hội hợp tác với triều đình.

Nhà họ Vương dù không tham gia con đường thi cử nhưng có mối quan hệ và nhiều đóng góp với triều đình nên không ít thành viên được đề đạt thăng quan tiến chức.

Thời nhà Thanh suy tàn cũng là lúc dòng họ Vương đi tới những ngày cuối, kết thúc câu chuyện của một gia tộc hưng thịnh nhất nhì Trung Hoa thời đó. Tới khi chiến tranh loạn lạc, gia tộc ly tán, con cháu trong dòng họ phải bán bớt nhà cửa, tài sản để sinh sống.

Đến nay, biệt phủ này được trùng tu và bảo tồn trở thành điểm tham quan hút khách khi tới tỉnh Sơn Tây. Trải qua nhiều thăng trầm của thời gian nhưng công trình vẫn phần nào giữ được vẻ hoa lệ của hàng trăm năm trước.

Mề gà nướng sả ớt

Nguyên liệu:

- 300 gr mề gà

- 1 nhánh sả băm; 3 tép tỏi băm; 1 trái ớt sừng băm; 1 củ hành tím băm; 1 muỗng cà phê mật ong; 1/2 muỗng cà phê bột nêm; 1/2 muỗng cà phê tiêu; 1 muỗng canh dầu hào; 1 muỗng canh đường; 1/2 muỗng canh bốt nghệ; 1 muỗng canh xì dầu hay nước mắm.

Thực hiện:

- Mề gà rửa nước lạnh có pha muối, nhồi bóp thật kĩ, sau đó xả qua nước lạnh và trụng sơ qua nước nóng cho mề hết hôi. Để ráo nước.

- Cho mề gà vào tô cùng với các gia vị hành, tỏi, nước mắm... Trộn đều và ướp 30 phút.

- Xiên mề gà vào que xiên thịt. Rồi xếp lên khay hay vỉ nướng.

- Mở lò nướng 230 -240 độ trước 10 phút, sau đó cho khay mề gà vào nướng mỗi bên 15 phút là mề chín và vàng mặt.

- Xếp xà lách rau thơm ra dĩa, cùng dưa leo, cà chua. Sau đó cho xiên mề vàng thơm lên rau. Khi ăn bạn cuốn mề gà với rau xà lách, tía tô cùng với dưa leo, cà chua....

Chấm mề gà nướng sả ớt với nước mắm chua ngọt, tương ớt hoạc ăn chung với cơm!

Ốc nấu chuối đậu

Nguyên liệu

- 1/2 bát con mẻ ngấu

- ½ muỗng mắm tôm

- Gia vị, dầu ăn, hành tỏi khô bóc vỏ băm nhỏ

Chế biến

- Chuối xanh gọt vỏ, thái miếng vát mỏng hoặc con chì, ngâm vào nước muối hoặc nước mẻ pha loãng một lúc cho khỏi thâm.

- Cho chuối vào nồi luộc sơ, vớt ra rổ để ráo.

- Ốc nhồi mua về ngâm vào nước vo gạo cho ốc nhả bớt nhớt. Dùng dao chặt chôn ốc, cậy miệng rồi khều lấy ruột, dùng mũi dao gạt bỏ đường phân ở bên cạnh mình ốc. Cho một chút muối và dấm vào ốc bóp cho ốc tiết ra nhớt, rửa sạch, thái miếng nhỏ vừa phải rồi ướp với hành tỏi khô băm nhỏ cùng với gia vị.

- Thịt ba chỉ thái con chì, hoặc miếng mỏng vừa phải ướp gia vị và hành khô băm nhỏ.- Đậu phụ cắt miếng vuông quân cờ hoặc thái con chì rán vàng đều.

- Phi thơm hành tỏi, cho ốc vào xào chín rồi cho lại vào bát. Nghệ tươi giã nhỏ, lọc lấy nước.

- Tiếp đến cho thịt ba chỉ vào chảo mỡ xào săn, cho cà chua, chuối vào xào cùng, nêm thêm chút gia vị rồi chế nước lọc mẻ trộn mắm tôm cùng với nước nghệ tươi nếu bạn thích món ăn có màu vàng, chế thêm nước vào sao cho ngập săm sắp thịt và chuối. Đun sôi, vặn nhỏ lửa đến khi thịt và chuối đã chín mới cho đậu rán vào đun thêm một lúc, tiếp đến cho ốc vào, nêm lại gia vị vừa ăn, đợi sôi trở lại cho rau thơm gồm hành lá, tía tô, lá lốt thái nhỏ vào trộn đều bắc xuống.

- Ốc chín tới, giòn không bị dai.

- Chuối và đậu chín mềm không bị nát, nước canh có độ sánh, vị ngọt đậm đà, vị chua dịu của mẻ quyện với mùi thơm của tía tô và lá lốt rất hấp dẫn. Ăn nóng với bún hoặc cơm đều ngon.

Nộm gà dưa chuột

Nguyên liệu:

- 250g thịt ức gà

- 30ml rượu sake; 500ml nước

Cho dưa chuột:

- 2 quả dưa chuột; 15g vừng rang; 1 tép tỏi, mài nhỏ; 15ml dầu vừng; Muối và hạt tiêu vừa đủ; Xì dầu

Cách làm:

Cho nước và rượu sake vào đun sôi. Cho ức gà vào luộc trong 5 phút. Tắt bếp, đậy vung, ngâm gà trong nước nóng khoảng 10 phút.

Vớt gà ra, để nguội bớt sau cho đó vào tủ lạnh cho nguội hoàn toàn bằng nhiệt độ phòng.

- Trong một bát nhỏ, trộn tỏi, dầu vừng.

Lấy gà ra khỏi tủ lạnh, xé nhỏ.

Trong một bát lớn, cho dưa chuột thái lát, gà, hạt vừng, hỗn hợp tỏi dầu vừng. Đảo đều, thêm muối, hạt tiêu, ít xì dầu rồi thưởng thức.

Canh ngao nấu mướp

Nguyên liệu:

- Ngao: 1kg

- Mướp: 2 quả to (khoảng 600gr)

- Hành hoa, hành khô

- Gia vị, hạt nêm, mắm

Thực hiện:

- Ngao mua về ngâm nước muối khoảng 1 tiếng để ngao nhả cát. Chà rửa sạch vỏ ngao rồi cho ngao vào luộc cho đến khi ngao há hết miệng.

- Gạn phần nước luộc ngao để riêng. Phần ruột ngao cũng nhặt để riêng. Phi thơm một ít hành khô băm nhỏ, trút phần ruột ngao vào xào với chút xíu mắm cho thơm.

- Gạn phần nước luộc ngao vào nồi, chừa lại cặn bẩn. Mướp nạo bỏ vỏ, thái miếng. Khi nước ngao sôi thì thả mướp vào, đun sôi khoảng 2-3 phút rồi thả hành hoa thái nhỏ vào. Nêm thêm chút gia vị, hạt nêm cho vừa miệng. Tắt bếp rồi múc canh ra bát.

(Theo Khám phá)