Diễn đàn "Chuyển đổi số và các mô hình kinh tế mới cho báo chí". Ảnh: Trọng Đạt
Báo chí Việt mất 50 - 70% doanh thu trong nửa đầu năm 2020
Ông Đỗ Công Anh - Phó Cục trưởng Cục Tin học hóa (Bộ TT&TT) cho hay: Các cơ quan báo chí đang đối mặt với nhiều khó khăn bởi sự sụt giảm nguồn thu từ quảng cáo, ngân sách và doanh thu bán báo.
Thống kê chưa đầy đủ, từ đầu năm 2020 đến nay, nhiều cơ quan báo chí sụt giảm đến 50%, thậm chí 60-70% doanh thu do tác động của dịch Covid-19.
Nhiều tòa soạn đứng trước nguy cơ bị giải thể hoặc thu hẹp mô hình hoạt động. Một số tờ báo phải xoay xở bằng việc tổ chức sự kiện, sản xuất nội dung cho Facebook, Google. Đây cũng là nguyên nhân dẫn đến tình trạng “giật tít câu view", gây mất niềm tin cho độc giả.
Bên cạnh đó, thói quen độc giả thay đổi cùng sự áp đảo của truyền thông xã hội khiến các cơ quan báo chí mất dần người đọc. Các cơ quan báo chí đang mất dần khả năng kiểm soát phân phối tin tức.
Ông Đỗ Công Anh - Phó Cục trưởng Cục Tin học hóa (Bộ TT&TT) chia sẻ về hiện trạng báo chí Việt Nam. Ảnh: Trọng Đạt
Trước đây, nguồn thu được người dùng trả trực tiếp cho các cơ quan báo chí, tuy nhiên ngày nay, một phần tiền lớn được trả thông qua Google, Facebook.
Có thể thấy, hạ tầng phân phối nội dung và quảng cáo trên các nền tảng xuyên biên giới đang ngày càng lấn át các cơ quan báo chí truyền thống.
Những yếu tố này đã tác động trực tiếp tới sự phát triển của báo chí Việt Nam. Và vì vậy, báo chí truyền thống đang đứng trước thời điểm phải chuyển mình và thay đổi.
Lối đi nào cho báo chí Việt Nam?
Chia sẻ tại diễn đàn, Thứ trưởng Bộ TT&TT Hoàng Vĩnh Bảo cho biết, để vừa làm tốt nhiệm vụ chính trị, vừa bắt kịp xu thế của thời đại, báo chí phải ứng dụng các giải pháp về công nghệ và có sự hỗ trợ từ các cơ quan quản lý, cũng như từ các nhà mạng viễn thông.
Quan trọng nhất, các cơ quan báo chí phải có sự đồng thuận, liên kết nhằm tạo ra sức mạnh chung chống lại sự lấn át của các nền tảng xuyên biên giới như Facebook, Google.
Thứ trưởng Bộ TT&TT Hoàng Vĩnh Bảo cho biết, để vừa làm tốt nhiệm vụ chính trị, vừa bắt kịp xu thế của thời đại, báo chí phải ứng dụng các giải pháp về công nghệ.
Điều này cũng đã được Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng khẳng định tại diễn đàn Báo chí và Công nghệ năm 2019: “Công nghệ sẽ tạo ra cuộc chơi mới, mô hình kinh doanh mới trong bối cảnh hệ sinh thái truyền thông số trên toàn thế giới đang có biến động rất mạnh, đặt báo chí trước hoàn cảnh khốc liệt để tồn tại và phát triển. Vì thế, quá trình tìm lời giải về công nghệ phải song song với việc tìm ra các mô hình kinh tế mới cho báo chí.”.
Theo Cục Tin học hóa (Bộ TT&TT), các tòa soạn đang sở hữu một nguồn tài nguyên dồi dào nhưng chưa khai thác hợp lý hoặc đang "bán lúa non" cho các doanh nghiệp nước ngoài. Nguồn tài nguyên này chính là dữ liệu.
Lượng dữ liệu khổng lồ mà các nền tảng nước ngoài thu thập được từ người dùng Việt Nam cung cấp cho họ cách thức quảng cáo hiệu quả hơn. Việc sử dụng nền tảng quảng cáo nước ngoài cũng đồng nghĩa các tòa soạn đang dẫn người đọc “cống nạp" dữ liệu cho các nền tảng xuyên biên giới.
Trả tiền khi đọc báo online được xem là một trong những lời giải cho "bài toán" của báo chí Việt Nam. Ảnh: Trọng Đạt
Theo đánh giá của các chuyên gia, chuyển đổi số sẽ giúp báo chí Việt Nam chuyển đổi mô hình hoạt động, từ đó tiết giảm chi phí, tối ưu nguồn lực để vượt qua khó khăn. Chuyển đổi số ở đây là việc sử dụng công nghệ làm nền tảng để tìm kiếm mô hình kinh doanh mới, từ đó tạo ra những giá trị mới, doanh thu và cơ hội kinh doanh.
Để chuyển đổi mô hình doanh thu, các tòa soạn cần nâng cao chất lượng nội dung và giảm chi phi phí vận hành, sản xuất, phân phối. Bên cạnh đó, báo chí truyền thống cần có công cụ giúp hiểu thị hiếu và hành vi của độc giả để cá nhân hóa thông tin.
Ngoài ra, các tờ báo cần phải có mô hình quảng cáo hiệu quả. Điều này chỉ có thể thực hiện bằng cách ứng dụng công nghệ vào việc quản lý vận hành và sản xuất nội dung, đưa nội dung tiếp cận tới độc giả.
Tại Việt Nam, hiện đã có một số cơ quan báo chí thu phí người đọc báo điện tử, tuy vậy, số lượng này rất nhỏ. Đây sẽ là một trong những lời giải cho bài toán nhằm giúp báo chí Việt Nam tìm kiếm mô hình kinh doanh mới. Để làm được điều đó, phải có sự kết hợp giữa cơ quan báo chí và các doanh nghiệp công nghệ.
Thu phí độc giả báo điện tử như thế nào?
Ông Lê Quốc Minh - Phó Tổng giám đốc Thông tấn xã Việt Nam: Sai lầm của chúng ta là cho đi miễn phí mọi thông tin trên Internet. Điều này đã khiến cho báo chí lâm vào tình cảnh khó khăn về nguồn thu như hiện nay. Do đó, cần tìm ra cách thức để báo chí kinh doanh, tồn tại và phát triển, một trong những biện pháp đó là áp dụng tường phí (paywall).
Ông Phạm Văn Hiếu - Phó Tổng biên tập báo Tin nhanh Việt Nam (VnExpress): Việc thu phí độc giả online là xu hướng tất yếu. Tuy vậy, để thu phí báo điện tử cần phải dựa trên 3 yếu tố là nền tảng, chất lượng nội dung và phương thức phân phối sản phẩm.
Diễn đàn này nằm trong khuôn khổ dự án “Phát triển báo chí Việt Nam giai đoạn 2020 - 2024". Đây là chương trình hành động nhằm thực hiện sáng kiến của Bộ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Mạnh Hùng với mục tiêu hỗ trợ sự phát triển của báo chí Việt Nam, hòa nhập với sự phát triển của báo chí thế giới, góp phần thực hiện tốt vai trò xây dựng khát vọng về một Việt Nam hùng cường.
Kỳ 2: Vì sao khó thu tiền người đọc báo online?
Trọng Đạt
Thời “xài chùa” tin tức báo chí của Facebook, Google sắp kết thúc?
Nhiều năm liền, Facebook và Google hoạt động như “cửa sổ trưng bày”, cho phép hàng tỷ người xem trích dẫn từ báo chí trên nền web. Tuy nhiên, hành vi đó có thể sắp kết thúc.
Vợ chồng chị Điểm có với nhau 3 người con gồm 1 gái và 2 trai. Nhà không có nhiều đất canh tác nên anh chị đi làm thuê làm mướn kiếm tiền nuôi các con. Bi kịch bắt đầu khi chị sinh con gái đầu lòng, anh Phạm Văn Thắng, chồng chị trở nên nghiện rượu, thường xuyên say xỉn rồi mắc chứng xơ gan nặng, thần kinh có biểu hiện bất thường.
Mỗi lần chồng uống rượu say là đập phá nhà cửa, mắng chửi vợ con rồi bỏ nhà đi lang thang khiến chị Điểm khổ sở đi tìm. Chị cho hay, ngay cả khi không uống rượu, anh Thắng cũng không được nhanh nhẹn, tỉnh táo như người khác.
“Một tháng anh ấy chỉ đi làm được dăm ba bữa rồi lại nghỉ ở nhà uống rượu triền miên. Có lần say đến nỗi mua dầu về đốt nhà, tôi phải bế con đi trốn”, chị nói trong nước mắt.
Con bệnh tật, bố nghiện rượu rồi bệnh, mình mẹ không thể lo nổi
Năm 2011, chị Điểm sinh cháu thứ hai là bé Phạm Bảo Duy. Được 2 tuần tuổi, bác sĩ phát hiện Duy bị tim bẩm sinh, tuy nhiên chưa thể phẫu thuật bởi bệnh phức tạp, suy tim nặng và áp lực phổi cao.
Theo bác sĩ, hướng điều trị tốt nhất là hàng tháng đưa con đến bệnh viện thăm khám, uống thuốc đều dặn. Hiện tại, trung bình mỗi ngày, tiền thuốc cho Duy là 160.000 đồng/ngày, chưa kể chi phí đi lại, sinh hoạt của hai mẹ con ở bệnh viện.
Chồng rượu chè, bệnh tật không thể lao động, chị Điểm một mình gồng gánh nuôi bốn miệng ăn trong gia đình. Có lẽ vì thế, chị nhận làm đủ thứ việc dù vất vả đến mấy. Phun thuốc sâu, làm hồ, làm cỏ, miễn có ai thuê là chị nhận.
Căn nhà lụp xụp của gia đình chị Điểm
Kết quả siêu âm của Duy
“Đợt này cháu Duy yếu quá nên phải nằm viện điều trị suốt. Mỗi lần phát bệnh cháu nôn ra cả máu”, chị cho biết. Từ khi sinh ra, thời gian Duy ở viện còn nhiều hơn ở nhà. Không có ai chăm con, chị phải nghỉ làm đưa con đi viện. Tiền không làm ra, chị vay ngân hàng 130 triệu đồng đến nay vẫn chưa trả.
Ở nhà, hai đứa nhỏ còn lại gửi cậu mợ trông hộ. Không còn khả năng tiếp tục vay tiền, cũng không biết kiếm đâu, điều đó đồng nghĩa với việc con trai có thể phải dừng thuốc bất cứ lúc nào khiến chị Điểm vô cùng sợ hãi, lo lắng cho tương lai đứa con thơ.
Có lẽ lúc này, bé Phạm Bảo Duy đang rất cần sự quan tâm, chia sẻ từ phía cộng đồng.
Phạm Bắc
Mọi thông tin xin gửi về:
1. Gửi trực tiếp: Chị Võ Thị Điểm; xóm Bắc Sơn, xã Đức Thành, huyện Yên Thành, tỉnh Nghệ An; SĐT 0366090852
2. Ủng hộ qua Báo VietNamNet: Ghi rõ ủng hộ MS 2019.068 (bé Phạm Bảo Duy)
Chuyển khoản: Báo VIETNAMNET
Số tài khoản: 0011002643148. Sở giao dịch Ngân hàng Ngoại Thương Việt Nam - 198 Trần Quang Khải, Hà Nội
- Chuyển khoản từ nước ngoài: Bank account: VIETNAMNET NEWSPAPER
- The currency of bank account: 0011002643148
- Bank:- BANK FOR FOREIGN TRADE OF VIETNAM
- Address: 198 Tran Quang Khai, Hanoi,Vietnam
- SWIFT code: BFTVVNV X
- Qua TK ngân hàng Viettinbank:
Chuyển khoản: Báo VietNamnet
Số tài khoản: 114000161718
Ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam - Chi nhánh Đống Đa
- Chuyển tiền từ nước ngoài:
Vietnam Joint Stock Commercial Bank for Industry and Trade, Dong Da Branch
评论专区