Sau khi các địa phương, cơ sở bảo trợ xã hội giới thiệu, ban điều phối chương trình sẽ đánh giá từng trẻ, lựa chọn những trẻ cần hỗ trợ nhất để đưa vào chương trình.

Theo ông Phạm Đình Nghinh, ở độ tuổi từ 0-6, tình trạng dinh dưỡng của mỗi trẻ là khác nhau nên khi tiếp nhận trẻ, chương trình sẽ mời bác sĩ đánh giá sức khỏe để thiết kế gói dinh dưỡng phù hợp thể trạng và giai đoạn tuổi của từng trẻ.

Chương trình không hỗ trợ bằng tiền mà dùng tiền mua sắm thực phẩm cho trẻ. Thực phẩm cần thiết cho từng trẻ sẽ được đặt hàng tại một siêu thị uy tín, trao đến từng gia đình để chăm sóc trẻ.

Cứ cách 3 tháng một lần, trẻ sẽ được bác sĩ thăm khám để đánh giá thể trạng, điều chỉnh gói dinh dưỡng cho phù hợp.

Theo tiến sĩ, bác sĩ chuyên khoa 2 Nguyễn Thị Thu Hậu, Trưởng khoa Dinh dưỡng Bệnh viện Nhi đồng 2, dinh dưỡng giai đoạn đầu đời rất quan trọng, quyết định sự phát triển thể chất và cả tinh thần, trí lực của trẻ sau này.

2 năm đầu đời là quãng thời gian tăng chiều cao nhanh nhất của trẻ. Giai đoạn này, nếu được đầu tư dinh dưỡng đúng cách sẽ giúp trẻ phát triển chiều cao tốt hơn và tác động đến chiều cao giai đoạn trưởng thành.

Dinh dưỡng tốt không chỉ giúp trẻ không bị thấp còi hay béo phì mà còn giúp trẻ tăng cường kháng thể, phát triển trí não, hình thành thói quen ăn uống lành mạnh, ảnh hưởng đến tâm lý, thói quen sinh hoạt, khả năng thích nghi cuộc sống xã hội sau này…

Theo ông Phạm Đình Nghinh, lĩnh vực này khá đặc thù, cần có quá trình hỗ trợ liên tục mới thấy được hiệu quả. Tuy nhiên, tính di biến động của nhóm trẻ này rất cao vì đa phần là người nhập cư, thường xuyên di chuyển từ nơi này sang nơi khác làm gián đoạn việc hỗ trợ.

Ngoài ra, những trẻ tham gia chương trình thường tồn tại nhiều vấn đề cùng lúc như: Trẻ không giấy tờ, không chích ngừa, thiếu người chăm sóc, cha mẹ không việc làm… Các yếu tố trên tác động tiêu cực đến việc chăm sóc trẻ.

Ông Nghinh cho biết: "Ngoài gói hỗ trợ dinh dưỡng, chương trình còn kết hợp đa dạng các hoạt động hướng tới người chăm sóc, cha mẹ các bé. Đây là yếu tố quyết định đến sự thành công của hoạt động bởi chăm sóc dinh dưỡng là vì sức khỏe của trẻ nhưng việc này lại hoàn toàn phụ thuộc vào người lớn".

Bà Jacoby, Trưởng đại diện Tổ chức TFCF tại Việt Nam, cho biết TFCF đã phối hợp cùng Hội Bảo vệ quyền trẻ em TPHCM tổ chức 2 chương trình hỗ trợ trẻ em trong giai đoạn 2020-2023.

Giai đoạn 2024-2026, TFCF sẽ mở rộng thêm nhiều hoạt động, kêu gọi thêm các bên tham gia nhằm tạo thêm nhiều tác động tích cực cho trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt và có nguy cơ rơi vào hoàn cảnh đặc biệt.

>> Sáng tạo rớt nước mắt của thầy cô vùng cao

Điểm trường Pá Hu (xã Pá Hu, huyện Trạm Tấu, Yên Bái).

Nậm Tung không đơn độc

Điểm trường Pá Hu (xã Pá Hu, huyện Trạm Tấu, Yên Bái) nằm chon von trên một đỉnh đồi. Để đến được điểm trường đó, phải đi qua con đường hình chữ “Z” cua gấp khúc, và len lỏi qua những tảng đá hộc nằm chềnh ềnh trên con dốc trơn trượt…

Hiệu trưởng trường Pá Hu, cô Nguyễn Thị Thu Hiền, quê ngoài thị xã Nghĩa Lộ đón tôi tại phòng làm việc ngăn nắp, có đủ trang thiết bị phục vụ cho công việc chuyên môn.

Trên khoảng sân xi-măng vuông vắn, các em học sinh đang sinh hoạt nghi thức đội. Một nhóm đang lao động tập thể, thu dọn rác; một nhóm khác đang tăng gia trồng rau ven bờ suối; Một nhóm khác đang cùng cô Hường, hiệu phó nhà trường đang… xát thóc!

Máy xát đặt trong một chiếc lán vách nứa, mái lợp pro-ximang là tài sản của gia đình ông bí thư xã Pá Hu, Thào A Tòng. Ông bí thư xã bận quần áo lao động, đang tất bật giữa đám học sinh cổ vẫn còn đeo khăn quàng đỏ, đứng thành một dây dài đang chuyển nhau những chậu thóc.

Cô hiệu phó người nhỏ nhắn, mặt lấm tấm mồ hôi đứng lẫn trong đám thóc gạo, khói bụi và tiếng ồn của máy nổ. Cô được Ban Giám hiệu giao nhiệm vụ “mở kho thóc” đúng thời điểm tôi lên Pá Hu.

Ba, bốn bao gạo xát xong trắng xóa, vỏ bao vẫn còn nóng hôi hổi và mùi gạo mới thơm ngậy. Gần chục bao thóc khác vẫn đang xếp chồng thành đống, được ba, bốn học sinh loay hoay tháo đầu bao và san sang các thúng, chậu, rồi “chạy dây chuyền”…

Mục tiêu của cô trò cô giáo Hường, trong chiều hôm nay sẽ phải xát hết số thóc vừa được “mở kho”, vì ngày mai bác bí thư bận việc trên xã, không có nhà, và như thế sẽ không có ai đứng máy…

Thầy trò trường Pá Hu đang xát thóc trong ngày “mở kho thóc khuyến học”.

Cô Hiền “lý luận” rất hợp tình hợp lý, là: cái máy của bác bí thư nó nghiền thócra gạo, chứ không phải bác quần quật ù ì xay lúa như thuở xưa, nhưng muốn cái máy nóchạy, phải có dầu, có điện chứ! Và, thế là ông bí thư xã tốt bụng phải gật đầu chấpnhận.

“Kho thóc” giữ chân học trò

Câu chuyện về “kho thóc khuyến học” là một sáng kiến của ngành giáo dục huyện TrạmTấu, huyện vừa nghèo, vừa xa “cuối bảng” của Yên Bái. Ban đầu, các Đảng viên, cán bộcông chức, giáo viên gương mẫu đi đầu, mỗi người đóng góp 15 – 30kg cân gạo để thànhmột “kho gạo” cho các em. Kho gạo ấy, được giao cho các điểm trường tự quản, và để“chia” cho những em không được nằm trong diện tiêu chuẩn hưởng chế độ bán trú.

Ởvùng cao, chính sách “bán trú” được dành cho các cháu học sinh nhà cách xa điểmtrường bán kính từ 20km trở lên, gia đình thuộc diện nghèo, cận nghèo nhưng chưa đượchưởng chế độ nội trú (ăn, nghỉ tại trường). Mỗi cháu sẽ được hưởng chế độ một bữa cơmtrưa, mức hỗ trợ bằng 45% hỗ trợ của các cháu nội trú. Tính nhanh, mỗi cháu mỗi ngàynhận được tiền hỗ trợ chưa đầy 10.000 đồng/cháu. 

Xét theo cái tiêu chí “bán kính xa trường tối thiểu 20km”, thì rất nhiều cháu họcsinh nhà “trót” nằm ở cái… vạch dưới 20km sẽ không thuộc diện được hưởng bán trú.Trong khi đó, vùng cao, bất luận ở gần trung tâm hay xa trung tâm, gần điểm trườnghay xa điểm trường, nhà nào cũng nghèo, cũng đói, tháng giáp hạt vẫn còn là niềm ámảnh chưa xóa được. Vô hình trung, “cháu 20km” thì được hưởng chế độ, còn cháu… “xấpxỉ 20km” thì chẳng có gì. Kho thóc khuyến học ra đời.

100% các điểm trường có 'kho thóc khuyến học'

Ban đầu, cũng có lời nọ tiếng kia, bàn ra bàn vào vì nghĩ thầy cô tư túi, mục đíchcá nhân, nhưng cán bộ, Đảng viên, giáo viên của Trạm Tấu cứ bền bỉ thực hiện. Hàngvạn bát cơm đã làm ấm lòng bao cháu bé trong cơn lạnh. Thế mà thấm thoắt đã được 7,8năm các kho thóc khuyến học rầm rộ “mọc” giữa rừng già.

Các gia đình phụ huynh thấy phong trào thiết thực quá, đến mùa tự nguyện xin nộp,người dăm cân, người chục cân, vì họ nhận thấy ngay, kho thóc là dành cho con emmình. Không phải vận động, tuyên truyền, ngày khai giảng năm học, người người, nhànhà lũ lượt mang thóc đến ủng hộ kho thóc của nhà trường!

Năm 2011, trường tiểu học và THCS bán trú Pá Hu của cô Hiền quyên được 1 tấn 380kgthóc. Năm 2013, ngày 15/3, Pá Hu mở kho thóc. Nhà trường mời đại diện xã, đại diệnphụ huynh học sinh đến để chứng kiến, có biên bản... “mở kho”. Thành quả của “khothóc khuyến học” vận động từ năm 2012, trường Pá Hu được 2 tấn 040kg, gấp gần hai lầnnăm 2011.

Nếu quy đổi ra tiền, nó sẽ là một con số chẳng ai nhớ lâu, nhưng, phải tận mắtnhìn những bao thóc xếp chồng lên nhau, những bao gạo nóng hổi và thơm ngậy vì vừamới qua xát máy, cảnh cô trò nhễ nhại mồ hôi, chuyền nhau những thúng thóc trong khóibụi và máy nổ ầm ĩ, mới thấy sức sống bền bỉ của một sáng kiến thiết thực. Đến nay100% các điểm trường ở Trạm Tấu đều đã có “kho thóc khuyến học”!