Soi kèo góc Ajax vs Galatasaray, 3h00 ngày 31/1

Theo Jean Piaget, mục tiêu sau cùng của giáo dục là tạo ra những con người đủ khả năng làm những điều mới mẻ.

Sinh ra ở Neuchâtel, Thụy Sĩ, Jean Piaget trở thành một chuyên gia nghiên cứu động vật thân mềm ngay từ khi còn ở tuổi niên thiếu. Trong quá trình nghiên cứu sau này về tâm lý trẻ em, ông đã xác định được 4 giai đoạn phát triển nhận thức của trẻ em – quá trình ghi lại hành trình của những đứa trẻ từ nhận thức vật thể cơ bản tới tư duy trừu tượng bậc cao.

Ông nhận được hàng loạt các danh hiệu và qua đời vào năm 1980 ở Geneva, Thụy Sĩ.

Nền tảng và tuổi thơ

Mẹ ông – bà Rebecca Jackson là người có ảnh hưởng đáng kể tới niềm đam mê khoa học của ông thời nhỏ và khuynh hướng thần kinh học của ông sau này. Tuy nhiên, bố ông, một giáo sư văn học Trung Cổ, chính là tấm gương cho ông về niềm đam mê với công việc nghiên cứu.

Năm 10 tuổi, sở thích của ông với động vật thân mềm đã đưa ông tới bảo tàng lịch sử tự nhiên địa phương, nơi ông phải theo dõi các mẫu vật hàng giờ liền.

Năm 11 tuổi, Piaget theo học Trường Phổ thông Neuchâtel Latin. Ông viết một bài báo khoa học ngắn về một loài chim. Bài báo của ông đã được đăng tải rộng khắp. Độc giả không hề biết tuổi của tác giả bài viết và coi ông như một chuyên gia về chủ đề này.

Sau khi tốt nghiệp trung học, Piaget theo học ngành động vật học tại ĐH Neuchâtel. Ông nhận bằng tiến sĩ về khoa học tự nhiên vào năm 1918. Cùng năm đó, Piaget dành một học kỳ để nghiên cứu tâm lý học dưới sự hướng dẫn của Carl Jung và Paul Eugen ở ĐH Zurich – nơi mà Piaget đã dần quan tâm sâu hơn tới phân tâm học. Trong năm tiếp theo, ông nghiên cứu tâm lý học bất thường ở ĐH Sorbonne, Paris.  

Năm 1920, hợp tác với Théodore Simon ở Thư viện Alfred Binet (Paris), Piaget đánh giá kết quả bài kiểm tra lý thuyết chuẩn mà Simon đã thiết kế. Bài kiểm tra này nhằm đo lường trí thông minh của trẻ và thu nhập các mối liên hệ giữa độ tuổi của trẻ với bản chất các lỗi sai của đứa trẻ đó. Với Piaget, kết quả này đặt ra những câu hỏi mới về cách mà trẻ học tập.

Cuối cùng Piaget quyết định rằng bài kiểm tra quá cứng nhắc. Trong một phiên bản đã chỉnh sửa, ông cho phép trẻ giải thích tính logic của những câu trả lời “không đúng”. Khi đọc giải thích của bọn trẻ, ông nhận ra rằng lập luận của trẻ không phải là không có lý. Ở những vấn đề mà trẻ thiếu trải nghiệm cuộc sống thì chúng đã sử dụng trí tưởng tượng của mình để bù đắp. Từ đó, ông kết luận rằng kiến thức thực tế không nên được đánh đồng với trí thông minh hay sự hiểu biết.

Trong suốt sự nghiệp nghiên cứu dài 6 thập kỷ của ông về tâm lý trẻ em, Piaget cũng xác định 4 giai đoạn phát triển nhận thức.

Giai đoạn đầu tiên được gọi là “giai đoạn cảm giác vận động”– liên quan đến việc học tập thông qua các hành động vận động và diễn ra khi trẻ từ 0-2 tuổi.

Trong suốt “giai đoạn tiền thao tác cụ thể”- trẻ từ 3-7 tuổi phát triển trí thông minh thông qua việc sử dụng ngôn ngữ biểu tượng, chơi bằng trí tưởng tượng và trực giác tự nhiên.

Ở “giai đoạn thao tác cụ thể”- trẻ từ 8-11 tuổi phát triển nhận thức thông qua việc sử dụng logic dựa trên các bằng chứng cụ thể.

“Giai đoạn thao tác hình thức”là giai đoạn thứ tư và cũng là cuối cùng – liên quan đến việc trẻ 12-15 tuổi hình thành khả năng suy nghĩ trừu tượng với những hiểu biết về logic, nguyên nhân và hậu quả phức tạp hơn.

Piaget không đồng ý với ý tưởng cho rằng trí thông minh là một đặc tính cố định

Ông không đồng ý với ý tưởng cho rằng trí thông minh là một đặc tính cố định. Ông coi sự phát triển nhận thức là một quá trình xảy ra do sự trưởng thành về mặt sinh học và sự tương tác với môi trường.

Piaget làm việc ở Viện Binet vào những năm 1920, nơi mà công việc của ông là phát triển các bản câu hỏi tiếng Pháp của các bài kiểm tra trí thông minh bằng tiếng Anh. Ông bị mê hoặc bởi những lý do mà bọn trẻ đưa ra cho những câu trả lời sai về tư duy logic. Ông tin rằng những câu trả lời sai này tiết lộ sự khác biệt rất quan trọng giữa suy nghĩ của người trưởng thành và trẻ em.

Điều mà Piaget muốn làm là không đo lường khả năng đếm, đánh vần hay giải quyết vấn đề của trẻ để chấm điểm IQ.

Cái chết và di sản

Jean Piaget qua đời không rõ nguyên nhân vào ngày 16/9/1980 tại Geneva, Thụy Sĩ ở tuổi 84.

Ông là nhà tâm lý học đầu tiên thực hiện nghiên cứu có hệ thống về phát triển nhận thức. Những đóng góp của ông gồm có: lý thuyết về các giai đoạn phát triển nhận thức ở trẻ, các nghiên cứu quan sát chi tiết về nhận thức ở trẻ em, và một loạt bài kiểm tra đơn giản nhưng khéo léo để những khả năng nhận thức khác nhau được hé lộ.

Trước khi có những nghiên cứu của Piaget, người ta vẫn đưa ra một giả thuyết phổ biến trong tâm lý học là, trẻ em chỉ là những người có tư duy kém hơn người lớn. Piaget đã cho thấy trẻ em nghĩ theo những cách khác biệt so với người lớn.

Tuy nhiên, những ý tưởng của ông không phải là không có những tranh cãi. Một số học giả cho rằng nghiên cứu của ông không tính đến sự khác biệt về địa lý/ văn hóa xã hội giữa mỗi đứa trẻ. Ngoài ra một số người trưởng thành trong các nghiên cứu này không đạt đến giai đoạn thứ tư trong bảng các giai đoạn phát triển của ông.

Piaget nhận được nhiều tấm bằng danh dự và bằng khen, trong đó có giải thưởng Erasmus danh giá (1972) và Balzan (1978). Ông cũng là tác giả của hơn 50 cuốn sách và hàng trăm bài viết.

Nguyễn Thảo(dịch)

Người thầy thành lập ngôi trường đầu tiên trong lịch sử nhân loại

Ông cũng là người viết những tác phẩm triết học có ảnh hưởng lớn tới hệ tư tưởng phương Tây.

Lên nhận bằng khen tại Lễ tuyên dương giáo viên, học sinh tiêu biểu năm học 2015 - 2016 do Bộ GD-ĐT tổ chức trên chiếc xe lăn, cậu học trò lớp 10 xứ Huế khiến nhiều người không khỏi trầm trồ, thán phục trước nghị lực của em.

Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Phùng Xuân Nhạ trao bằng khen học sinh tiêu biểu năm học 2015 - 2016 cho em Nguyễn Thiên Phú

Phú được chọn là gương mặt học sinh đại diện tỉnh Thừa Thiên Huế năm học vừa qua không chỉ bởi nghị lực vượt khó mà còn bởi sở hữu bảng thành tích học tập đáng nể, đặc biệt là với môn Tiếng Anh vốn gây khó với nhiều bạn trẻ.

Em cũng từng giành được giải Ba cấp tỉnh Olympic Tiếng Anh qua mạng, Huy chương Đồng cấp quốc gia thi Tiếng Anh qua mạng, Giải Nhì học sinh giỏi Tiếng Anh cấp tỉnh...

Chia sẻ về thành tích của mình, Phú khiêm tốn cho biết “Cách học tiếng Anh của em cũng không quá cao siêu hay gặp quá nhiều khó khăn. Bởi chủ yếu em học bằng cách xem phim, nghe clip nhạc và đọc những câu chuyện được viết bằng tiếng Anh mà ẹm thấy thích”.

Mọi khó khăn của việc học tiếng Anh dường như trở nên nhỏ bé trong mắt cậu học trò liệt cả 2 chân bởi theo Phú, đơn giản bởi em được làm việc mà mình thích thú.

Phú cho rằng kinh nghiệm của bản thân xuất phát từ việc em nhận thức để học tiếng Anh tốt phải tập trung trước tiên vào hai kỹ năng nghe và nói.

Thời gian đầu cũng như bao người khác, Phú đến với tiếng Anh như một tờ giấy trắng. “Ban đầu em không hiểu, nhưng cứ chăm chú xem các bộ phim và clip nhạc thế. Em học nghĩa của từ thông qua phụ đề tiếng Việt của các bộ phim hoặc qua từng ngữ cảnh mà các nhân vật dùng đến những từ đó” - Phú kể.

Khi đã quen dần, em tập luyện và thử thách bản thân hơn bằng cách chuyển dần sang xem những bộ phim, clip nhạc có phụ để là tiếng Anh.

“Khi em nghe nhiều và rồi bắt chước người ta nói thì khi viết và đọc, cũng như là phần ngữ pháp em thấy nhẹ nhàng và dễ đúng hơn. Em nghĩ mới đầu không nhất thiết phải học quá nặng về ngữ pháp” - Phú chia sẻ.

Phú cũng đọc nhiều sách truyện tiếng Anh và thường xuyên lên mạng để xem các clip dạy học về tiếng Anh trên youtube hay mạng xã hội.

Một kinh nghiệm khác của Phú là để học được tiếng Anh hiệu quả không nên học một mình mà có thể học theo nhóm. “Qua đó, chúng em có thể tập giao tiếp và trao đổi thi đua với nhau để mọi người cùng tiến bộ”.

Phía sau xe lăn là niềm tin của bố

Luôn đứng sau đẩy chiếc xe lăn cho cậu con trai, anh Nguyễn Văn Tân nghẹn ngào “Làm cha mẹ, hẳn ai cũng thế thôi, thấy con cố gắng được như ngày hôm nay, chúng tôi cảm thấy rất vui và vô cùng tự hào”.

Em Nguyễn Thiên Phú và bố Nguyễn Văn Tân

Theo anh Tân, mặc dù Phú không được may mắn như các bạn cùng trang lứa nhưng anh cảm nhận được sự nỗ lực rất lớn từ cậu con trai. Và kết quả ngày hôm nay chủ yếu đến từ sự nỗ lực của Phú.

“Ngày thường, cháu nó học rất chăm. Tuy nhiên, Phú cũng học với tinh thần rất thoải mái, như là vừa học vừa chơi vậy” - anh Tân chia sẻ.

Mặc dù phải ngồi xe lăn để đi học nhưng Phú không bao giở bỏ học. Thương con, hằng ngày anh Tân dù đi làm vất vả nhưng vẫn đều đặn ít nhất ngày 2 chuyến đưa đi, đón về. Cứ mỗi sáng sớm, anh Tân lại lục đục dậy chuẩn bị cùng con với những  công việc quen thuộc từ vệ sinh cá nhân, mặc quần áo đến chuẩn bị đồ ăn sáng và đưa Phú đến trường.

Không phụ lòng bố mẹ, Phú cố gắng học tập và thi đỗ vào lớp chuyên Tiếng Anh của Trường THPT Chuyên Quốc học - Huế, và hôm nay vinh dự được là một trong số những học sinh tiêu biểu của tỉnh Thừa Thiên Huế và cả nước.

Phú chia sẻ thời gian tới em vẫn sẽ tiếp tục đầu tư thời gian cho môn tiếng Anh bởi sẽ hữu ích cho nhiều ngành nghề trong tương lai.  

Thanh Hùng

Các tin tức rò rỉ trước đó đều cho rằng, iPhone 16 Prodự kiến sẽ có màn hình 6,3 inch, lớn hơn một chút so với màn hình 6,1 inch của iPhone 15 Pro. Mặc dù mức tăng kích thước này là không đáng kể, nhưng nó sẽ đem lại trải nghiệm xem rộng hơn.

Những rò rỉ trước đó cũng lưu ý về việc viền màn hình của iPhone 16 Pro mỏng hơn nhờ công nghệ Border Reduction Structure (BRS), cho phép bố trí bo mạch dưới màn hình gọn và hiệu quả hơn.

Tuy nhiên, từ hình ảnh mô hình iPhone 16 Pro được Majin Buchia sẻ, do màn hình tắt nên người dùng sẽ không thể xác định được chính xác điều này.

Camera

Hệ thống camera dường như sẽ là một cải tiến đáng chú ý khác của iPhone 16 Pro. Flagship này được đồn đoán sẽ có cảm biến lớn hơn so với iPhone 15 Pro.

Điều này được thể hiện ở bức ảnh chụp camera của iPhone 16 Pro mà Majin Buchia sẻ, các cảm biến của 16 Pro dày hơn cảm biến của 15 Pro một chút. Đáng chú ý là 2 ống kính tiềm vọng 12 MP với zoom quang 5x (từ iPhone 15 Pro Max) và ống kính siêu rộng 48 MP. Nếu những thông tin này là chính xác, iPhone 16 Pro sẽ có cơ hội lọt vào danh sách những smartphone có camera tốt nhất năm 2024.

Hình ảnh của Majin Bucũng tiết lộ về nút Capture(nút chụp ảnh chuyên dụng), một tính năng được đồn đại đang thu hút sự chú ý của người dùng thời gian gần đây. Nút Capture dự kiến sẽ kết hợp thao tác nhấn với độ nhạy cảm ứng, mô phỏng trải nghiệm của nút chụp trên máy ảnh chuyên nghiệp. Ngoài ra, nó có thể còn được dùng với chức năng điều chỉnh zoom.

Ngay cả với những nâng cấp như đã nói ở trên, iPhone 16 Pro vẫn có thiết kế tổng thể khá giống với iPhone 15 Pro. Nếu nhìn thoáng qua, khó có thể phân biệt hai mẫu iPhone đầu bảng này.

Ngoài màn hình và camera, iPhone 16 Pro cũng được cho là sẽ dùng chip mạnh hơn (2 iPhone dòng cao cấp năm 2024 được cho sẽ dùng bộ xử lý A18 Pro), dung lượng pin lớn hơn, hỗ trợ kết nối Wi-Fi 7 và 5G Advance, hệ thống tản nhiệt với chất liệu graphene.

Loạt iPhone 16 dự kiến sẽ được Apple trình làng vào tháng 9 tới. Theo MacRumors, iPhone mới sẽ được hỗ trợ AI tạo sinh, cho phép người dùng tương tác với chatbot hoặc tạo ảnh bằng văn bản ngay trên điện thoại. 

Xem video concept iPhone 16 Pro (Video: Tech Blood):

iPhone 16 lộ diện trong video thực tế trước ngày ra mắt

Tính năng quét thiết bị điện tử của Apple bị nhiều nhân viên phản đối kịch liệt. Ảnh: Reuters.

Căng thẳng nội bộ

Theo Reuters, các thay đổi bảo mật trước đây tại Apple cũng khiến nhân viên lo ngại nhưng đây là dịp căng thẳng nhất. Nhiều nhân viên cho rằng hành động của Apple đang làm tổn hại đến danh tiếng hàng đầu của hãng về bảo mật quyền riêng tư.

Mặc dù sự lo lắng này chủ yếu đến từ nhân viên ngoài mảng bảo mật, những phản hồi này đánh dấu sự thay đổi lớn với một công ty luôn tuyên bố bảo vệ quyền riêng tư của khách hàng.

Ứng dụng Slack thường được nhân viên Apple dùng để chia sẻ các thông tin đời thường như công thức nấu ăn và các nội dung nhẹ nhàng khác. Theo một nhân viên không nêu tên, họ bắt đầu có những buổi thảo luận về những nội dung nghiêm túc hơn trong thời gian gần đây.

Nhiều nhân viên đã mở ra thảo luận về việc Apple tích hợp tính năng quét điện thoại để bảo vệ trẻ em. Các cuộc thảo luận trở nên gay gắt hơn do sự phản đối kịch liệt của nhân viên ở nhiều mảng khác nhau trong công ty.

Nhiều nhân viên bày tỏ thái độ phản đối với kế hoạch của Apple trên ứng dụng trò chuyện Slack. Ảnh: Slack.

Thế nhưng, những nhân viên trong nhóm bảo mật của Apple lại không phàn nàn nhiều về vấn đề này vì cho rằng công ty phải siết chặt các loại dữ liệu bất hợp pháp. Họ hy vọng rằng việc quét điện thoại và máy tính là một bước để mã hóa hoàn toàn iCloud cho những khách hàng muốn nó.

Phản đối mạnh mẽ

Thông báo áp dụng tính năng quét điện thoại và máy tính của Apple vấp phải sự phản đối mạnh mẽ của nhân viên. Nhiều người nói rằng việc Apple quét các thiết bị điện tử của hãng có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng.

Kế hoạch triển khai công cụ quét ảnh trên iPhone, iPad có thể gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng. Ảnh: USA Today.

Ngoài ra, nhiều tổ chức đã thành lập liên minh để hoàn thiện bức thư phản đối gửi cho Apple và yêu cầu đình chỉ kế hoạch này. Tổ chức Biên giới Điện tử (EFF) và Trung tâm Dân chủ và Công nghệ (CDT) đều đưa ra những phản đối chi tiết với kế hoạch của Apple trong 24 giờ qua.

“Thông báo của Apple vào tuần trước thể hiện những điểm yếu về mặt kỹ thuật mà họ không thể khắc phục. Mọi thứ có vẻ không giống với những điều Apple đã nói và làm trước đây”, Emma Llanso, giám đốc dự án CDT, nhấn mạnh.

Apple từ chối bình luận câu chuyện này. Ngoài ra, hãng cho biết sẽ sẵn sàng từ chối yêu cầu của chính phủ về việc quét những tài liệu không liên quan đến lạm dụng tình dục trẻ em.

Apple từng chống lại FBI khi cơ quan này muốn mở khóa iPhone của các nghi phạm. Ảnh: AP.

Vào năm 2016, Apple đã đấu tranh thành công khi FBI muốn phát triển công cụ mở khóa iPhone của các nghi phạm khủng bố. Hãng nhấn mạnh một công cụ như vậy chắc chắn sẽ sử dụng vào các thiết bị khác vì nhiều lý do.

Hiện tại, Apple phải đối mặt với nhiều chỉ trích khi thông báo quét điện thoại và máy tính để tìm các tài liệu về lạm dụng tình dục trẻ em. Hãng nhấn mạnh họ chỉ áp dụng tính năng này ở Mỹ và một số quốc gia, đồng thời chỉ quét khi tài liệu đã được tải lên iCloud. Các tài liệu này sẽ được Trung tâm Quốc gia về Trẻ em bị Bóc lột và Mất tích kiểm tra.

Các chính phủ có thể bắt ép Apple triển khai tính năng này vào nhiều mục đích khác nhau. Ảnh: The Straits Times.

Thế nhưng, các cơ quan lập pháp hoặc tòa án của bất kỳ quốc gia nào đều có thể yêu cầu mở rộng truy quét tài liệu ngoài lạm dụng tình dục trẻ em. Các quốc gia như Trung Quốc là thị trường lớn của Apple và hãng khó có thể từ chối yêu cầu của chính phủ.

Theo EFF, cảnh sát và nhiều cơ quan ở nhiều quốc gia bao gồm Vương quốc Anh và Australia yêu cầu Apple “hỗ trợ kỹ thuật” trong việc điều tra tội phạm nhằm ép hãng công nghệ này mở rộng tính năng quét thiết bị điện tử.

“Hiện tại, Apple vẫn chưa đủ cơ sở hạ tầng để thực hiện việc giám sát trên các thiết bị điện tử”, tổng cố vấn EFF Kurt Opsahl chia sẻ.

“Nếu Apple có thể chứng minh hãng có thể lọc những nội dung độc hại trên các thiết bị, các chính phủ có thể yêu cầu họ mở rộng tính năng này”, Neil Brown, luật sư công nghệ tại Anh, cho biết.

Theo Zing/Reuters

Apple vừa tự đưa mình vào thế khó

Apple thông báo sẽ quét iPhone, iPad để tìm hình ảnh lạm dụng trẻ em. Tuy nhiên, họ phải đối mặt với vấn đề quyền riêng tư và bảo mật thông tin người dùng.