Lý do, dù đã được thanh toán lần 1 những nội dung: Bí thư chi bộ, hỗ trợ học cao học và tập huấn, kiểm tra… nhưng bà Lê Thị Dung vẫn tiếp tục quy đổi các nội dung này ra tiết dạy để thanh toán tiền thừa giờ (thanh toán lần 2) trong các năm học 2011-2012 với số tiền 3.317.979 đồng; năm học 2013-2014 với số tiền 303.052 đồng; năm học 2014-2015 với số tiền 30.952.368 đồng; năm học 2015-2016 với số tiền 13.810.509 đồng.

Tổng số 4 lần thanh toán lần 2 là 48.383.908 đồng. Số tiền này đều được chuyển vào số tài khoản cá nhân của bà Dung tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, chi nhánh huyện Hưng Nguyên.

Cơ quan tư pháp Nghệ An nên đánh giá toàn diện vấn đề

Tiến sĩ luật học Nguyễn Ngọc Sơn, Trưởng khoa Luật của một trường đại học ở TP.HCM, cho rằng trước hết, cần nhìn nhận rằng bà Dung có sai ở hai việc.

(1) Ban hành quy chế chi tiêu nội bộ của một đơn vị sự nghiệp công lập nhưng thực hiện đúng quy trình, quy định của pháp luật; (2) Quy đổi giờ đi học và các việc khác thành giờ giảng để lấy tiền phụ trội mặc dù đã được hưởng mọi quyền lợi của việc đi học, đi họp…

Như vậy, về pháp lý, hành vi sai phạm của bà Dung là rõ ràng và có căn cứ. Nếu áp dụng pháp luật hình sự để xử lý hành vi của bà Dung, có khả năng áp dụng các quy định của pháp luật hình sự liên quan đến nhóm tội phạm về tham nhũng.

Quả thật, Tòa án có thẩm quyền đã áp dụng Điều 356, Bộ luật hình sự về tội “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn khi thi hành công vụ”. Tuy nhiên, có một quy định khác cũng có thể áp dụng là quy định tại Điều 353 Bộ Luật hình sự về “Tội tham ô tài sản”. Quy định về hai tội nêu trên có một số dấu hiệu giống nhau, có tính chất giống nhau là vì vụ lợi, lợi dụng quyền hạn của mình.

Theo ông Sơn, nếu áp dụng Điều 356 về hành vi “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn”, dấu hiệu chỉ dừng lại ở việc gây thiệt hại cho nhà nước. Dấu hiệu chiếm đoạt tài sản không được đặt ra. Trong trường hợp này, bà Dung vì vụ lợi mà gây thiệt hại cho Nhà nước số tiền khoảng 45 triệu đồng nhưng không có việc chiếm đoạt số tiền ấy. Đối với quy định về tội tham ô, ngoài dấu hiệu lợi dụng chức vụ quyền hạn khi thi hành công vụ, còn cần thêm dấu hiệu chiếm đoạt tài sản do người phạm tội quản lý.

Trong vụ việc này, TAND huyện Hưng Nguyên đã kết luận bà Dung vi phạm Điều 356 Bộ luật hình sự. Do vậy, có thể thấy các cơ quan tố tụng đánh giá dấu hiệu phạm tội của Bà Dung chỉ dừng lại ở việc gây thiệt hại cho nhà nước. Họ đã bỏ qua một chi tiết là số tiền hơn 45 triệu đồng này bà Dung chiếm đoạt về mình.

Như vậy, trong trường hợp này còn 1 dấu hiệu vi phạm đã bị bỏ qua đó là chiếm đoạt tài sản mà bà Dung có trách nhiệm quản lý. Nếu phân tích thêm yếu tố chiếm đoạt số tiền 45 triệu thì hành vi của bà Dung có thể cấu thành tội tham ô. Cụ thể là, bà Dung là giám đốc trung tâm GDNN-GDTX huyện Hưng Nguyên, có quyền quản lý việc thu chi số tiền trong ngân sách trung tâm.

Từ việc ban hành quy chế chi tiêu nội bộ không đúng trình tự và sau đó là chi tiền cho bản thân không đúng pháp luật, dấu hiệu chiếm đoạt tiền do mình quản lý đã cấu thành việc tham ô. Dĩ nhiên, để kết luận bà Dung có phạm tội tham ô hay không lại là một vấn đề khác.

"Theo quan điểm của tôi, trường hợp này việc định tội chưa thuyết phục. Lý do là tội lợi dụng chức vụ quyền hạn Điều 356 và tội tham ô Điều 353 Bộ Luật hình sự cùng trong nhóm tội về tham nhũng. Cho nên, các dấu hiệu của nhóm tội này tương đối giống nhau, chỉ khác nhau ở một số dấu hiệu khách quan hoặc chủ quan như đã phân tích.

Do vậy, không thể khẳng định là toà án sai mà chỉ có thể khẳng định toà án định tội chưa thuyết phục. Ngoài ra, vì toà án áp dụng Điều 356 Bộ luật hình sự, nên trong trường hợp này có 1 vấn đề pháp lý nữa, là bà Dung đã nhiều lần chi cho chính mình với số tiền khác nhau. Trong đó, có hai lần đều chi trên 10 triệu.

Từ đó, các cơ quan tố tụng cho rằng hành vi của bà Dung thuộc trường hợp “phạm tội nhiều lần” nên đã áp dụng Khoản 2, Điều 356 Bộ luật hình sự. Theo khoản này khung hình phạt thấp nhất là 5 năm tù. Toà án đã áp dụng mức hình phạt thấp nhất trong khung hình phạt.

Tôi cho rằng điều này chưa thuyết phục vì mức thiệt hại được tổng hợp là 45 triệu đồng để định tội, nhưng khi định khung lại tách ra thành từng lần chiếm đoạt để kết luận thuộc trường hợp phạm tội nhiều lần rồi lượng hình theo mức thấp nhất của Khoản 2 Điều 356 Bộ Luật Hình sự.

Trong trường hợp này, có thể có nhiều lần chi sai nhưng chỉ có một hành vi cấu thành tội phạm chứ không phải nhiều lần phạm tội. Vậy nên, nếu có áp dụng Điều 356 nên áp dụng khoản 1 để xử lý"- ông Sơn nói.

Về tâm lý xã hội, ông Sơn, cho rằng với mức thiệt hại hơn 45 triệu bị phạt tù 5 năm, bản án dễ bị công chúng so sánh với những vụ án, đại án diễn ra gần đây của hoạt động tư pháp. Từ đó, có những phản ứng khác nhau và những tranh luận về sự công bằng của việc áp dụng pháp luật.  

Tuy nhiên, xã hội được quyền đánh giá, được quyền tranh luận nhưng một khi đã vi phạm pháp luật việc xử lý phải được thực hiện đúng pháp luật. Trong pháp luật hình sự, việc trừng phạt, răn đe người phạm tội luôn được cân nhắc cùng với nguyên tắc nhân đạo và giáo dục.

"Trong vụ án này, tôi cho rằng khi định tội, lượng hình cần cân nhắc thêm một số vấn đề như với mức độ thiệt hại hơn 45 triệu đồng, bà Dung có khắc phục được không, việc áp dụng mức hình phạt 5 năm tù có tương xứng với hành vi và thiệt hại mà người phạm tội gây ra không? Bà Dung thực hiện hành vi vì nhận thức sai trong quá trình quản lý tài chính hay cố ý chiếm đoạt?… Có nghĩa cơ quan tư pháp cần phân tích các yếu tố khách quan, chủ quan, hậu quả, năng lực, khắc phục để đưa ra biện pháp thuyết phục được xã hội và người phạm tội"- theo ông Sơn.

Tiến sĩ luật học Nguyễn Ngọc Sơn cho rằng, các cơ quan tư pháp ở tỉnh Nghệ An nên đánh giá toàn diện các vấn đề để có thể xử lý vừa thuyết phục được quần chúng, bản án thuyết phục người phạm tội và không dồn những người có hành vi vi phạm pháp luật vào đường cùng mà để tạo điều kiện cho người ta có thể khắc phục được những sai sót, sai phạm… đó mới là bản tính nhân văn của áp dụng pháp luật.

'Một phán quyết sai về lý lẫn tình'

Đây là nhận định của luật sư Nguyễn Kiều Hưng, Giám đốc hãng luật Giải phóng. Trao đổi với VietNamNet, luật sư này cho rằng "tình" ở đây là tính nhân văn, nhân đạo và sự bình đẳng của pháp luật.

"Một cô giáo từng là hội thẩm nhân dân nhiều năm ngồi tham gia xét xử tại toà án đang xét xử chính mình, lại bị tuyên một bản án không đủ sức thuyết phục (Bà Lê Thị Dung từng làm hội thẩm nhân dân của TAND huyện Hưng Nguyên và đã tham gia xét xử nhiều vụ án)", Luật sư Hưng cho biết.

Theo cáo trạng, mỗi tháng bà Dung bị cáo buộc chiếm đoạt mấy trăm nghìn đồng, không cần có tư duy hay kiến thức pháp luật, cũng nhận thấy bản án 5 năm tù cho bị cáo là quá nặng.

Ngoài ra, so với nhiều bản án có hiệu lực pháp luật liên quan đến tội phạm chức vụ, bản án này quá mất cân xứng, không có sự bình đẳng. Đó là lý do đầu tiên dẫn đến dư luận quan tâm và phản ứng bản án này.

Về lý, tức là luật nhìn ở góc độ pháp lý, bản án kết tội bà Dung còn khiên cưỡng, gượng gạo và có sai lầm trong việc áp dụng pháp luật.

Thứ nhất, về áp dụng tình tiết “phạm tội 2 lần trở lên” chưa phù hợp với quy định của pháp luật. Cụ thể là trái với quy định tại Điều 8 Nghị quyết 03 năm 2020 của Hội đồng thẩm phán TAND tối cao. Theo Điều 8, chỉ được áp dụng tình tiết này, nếu mỗi lần thực hiện hành vi phạm tội, tổng trị giá tài sản chiếm đoạt phải thuộc Khoản 2 của điều luật, tức từ 200 triệu đồng (khoản 2 Điều 356 Bộ luật hình sự).

Trong khi đó, ở vụ án này tổng số tiến chiếm đoạt bị cáo buộc chỉ hơn 45 triệu đồng, cho nên không thể áp dụng tình tiết định khung tăng nặng này. Đó cũng là căn cứ không thể tuyên phạt bà Dung theo Khoản 2, Điều 356 Bộ luật hình sự có khung hình phạt từ 5 năm đến 10 năm tù, mà lẽ ra nếu có tội, khung hình phạt mà bà Dung có thể được áp dụng là bị phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 1 năm đến 5 năm

Thứ hai, nội dung kêu oan cũng là luận cứ bào chữa cho chính mình chưa được tòa án công minh xem xét thấu đáo. Bà Dung cho rằng, mình làm theo quy chế tài chính được ban hành công khai, minh bạch và những khoản chi đều thực hiện đúng theo quy chế.

Theo quy chế này, bà Dung được hưởng phụ cấp hai chức vụ, vị trí khác nhau đó là Bí thư chi bộ và tư cách người giảng dạy. Các cơ quan tiến hành tố tụng cấp sơ thẩm buộc tội bà Dung vì xác định quy chế này chưa được cấp trên trực tiếp là sở GD-ĐT phê duyệt và hai khoản chi cho hai vị trí chức vụ, công việc trên là một.

Tuy nhiên, nhận định này chưa đưa ra căn cứ pháp lý vững chắc, cụ thể là áp dụng luật thời điểm (giai đoạn được cho là phạm tội từ năm 2012 đến 2016) là văn bản pháp luật nào, quy chế này có cần thông qua cấp trên phê duyệt hay không và có cấm Bí thư chi bộ được hưởng phụ cấp? Điều này rõ ràng là chưa được các giai đoạn điều tra, truy tố, xét xử làm rõ.

Ông Hưng cho rằng, vụ án này cần phải được cấp toà phúc thẩm huỷ án để điều tra lại, mới hy vọng đảm bảo xét xử đúng người, đúng tội, đúng pháp luật.

Vụ giám đốc bị phạt 5 năm tù: 2 văn bản phúc đáp của Sở GD-ĐT Nghệ An có gì?

Đội hình ra sân

MU:Onana; Dalot, Evans, Martinez, Maguire; Casemiro, Mainoo, Mount; Amad, Fernandes, Rashford.

Man City:Ederson; Lewis, Dias, Akanji, Gvardiol; Kovacic, O'Reilly; Bobb, McAtee, Doku; Haaland.

Bàn thắng:Garnacho 82' - Bernardo Silva 89'

Tagore chủ yếu được nuôi dưỡng bởi những người hầu vì mẹ ông mất sớm và cha phải đi công tác nhiều nơi. Ngay từ nhỏ, Tagore đã được cha và các gia sư dạy học tại nhà và ông đã bộc lộ rõ tư chất của một thần đồng, giống như ý nghĩa tên của ông "thiên thần ánh sáng mặt trời".

Lên 8 tuổi, Tagore đã bắt đầu làm thơ; 11 tuổi đã dịch được vở kịch Macbeth của Shakespeare; 13 tuổi sáng tác nhạc, họa, và đọc được sách cổ bằng tiếng Phạn. 

Năm 1878, khi Tagore vừa tròn 17 tuổi, ông sang Anh du học. Gia đình muốn ông trở thành một luật gia. Tuy nhiên, Tagore đã rời trường luật để theo đuổi sự nghiệp văn học và nghệ thuật, dành nhiều thời gian tìm hiểu, làm quen với văn chương và âm nhạc phương Tây. 

Năm 1881, ông về nước, bắt đầu sự nghiệp. Các tác phẩm ban đầu của Tagore, chủ yếu là thơ và kịch, được lấy cảm hứng từ chủ nghĩa lãng mạn và chủ nghĩa thần bí của văn học Ấn Độ và giáo lý Upanishad của Ấn Độ giáo. 

Bước sang tuổi 24, Tagore lập gia đình cùng Mrinalini Devi, mới 9 tuổi. "Trong cuộc đời 28 năm của mình, Mrinalini Devi đã trải qua 19 năm làm vợ của Tagore và không có danh vị nào khác. Nhà thơ viết thư cho vợ ít hơn cho những người quen ngoài xã hội của ông. Nhưng bà không bao giờ phàn nàn", nhà văn Bandyopadhyay nhận định, theo Indian Times.

Thời gian này, vì lý do sức khỏe, cha Tagore đã quyết định giao lại việc cai quản toàn bộ nhà cửa, gia sản cho ông. Trong suốt những năm sau đó, ông có điều kiện đi du lịch khắp đất nước Ấn Độ rộng lớn.

Tuy nhiên, trong 5 năm ngắn ngủi (1902-1907), Tagore liên tiếp gánh chịu những tổn thất to lớn: Vợ, con gái, cha, rồi con trai út của ông lần lượt qua đời. Ông vùi mình vào văn chương để tạm quên thực tại.

Tình cờ nhận giải Nobel

Tập thơ đầu tiên của ông, "Manasi", được xuất bản năm 1890, sau đó một số tập thơ khác, bao gồm "Sonar Tari" (1894) và "Gitanjali" (1910). Đặc biệt, "Gitanjali" (Thơ dâng) là một tập thơ mà Tagore đã dịch từ tiếng Bengali sang tiếng Anh.

Chính tác phẩm này đã tình cờ mang lại cho ông sự công nhận quốc tế và giải Nobel Văn học năm 1913.

Cuốn "Rabindranath Tagore: Cuộc đời và tác phẩm" của nhà sử học Uma Das Gupta (NXB Đại học Oxford) đã tiết lộ câu chuyện này. Năm 1912, Tagore đến thăm nước Anh trong một chuyến thuyết giảng. Trên đường tàu điện ngầm ở London, ông đã sơ ý đánh rơi hộp đựng bản thảo thơ và vội báo bạn bè tìm giúp.

Mấy ngày sau, cơ quan quản lý tài sản bị mất ở London mời ông đến nhận lại hộp bản thảo. Đấy chính là cơ duyên để nhà thơ, họa sĩ trẻ người Ireland William Butler Yeats biết tới nội dung tập thơ mới của ông. Yeats rất ấn tượng với thơ của Tagore và đề nghị giới thiệu ông với NXB Macmillan xuất bản các tác phẩm. 

Theo gợi ý của Yeats, Tagore gửi bản thảo tập thơ mới nhất của ông, "Gitanjali" cho Macmillan, nhưng nhà xuất bản từ chối. Chỉ sau khi Yeats thay mặt Tagore can thiệp và thuyết phục Macmillan xem xét lại, tuyển tập cuối cùng mới được chấp nhận và đến tay đông đảo độc giả phương Tây.

Ấn tượng với nội dung, nhà văn Stuje Moore, một thành viên Hội Văn học Hoàng gia Anh, đã giới thiệu tập thơ với Viện Hàn lâm Thụy Điển, đề nghị trao tặng Tagore giải thưởng Nobel Văn học. Năm 1913, ở tuổi 52, Rabindranath Tagore trở thành người châu Á đầu tiên đoạt giải Nobel.

Chiến thắng của ông là một cột mốc quan trọng không chỉ với riêng Ấn Độ mà bước đầu khẳng định dấu ấn của văn học và văn hóa châu Á trên trường quốc tế.

Tử Huy

Nhà khoa học nữ đoạt giải Nobel và gia đình 7 thế hệ là giáo sư đại học