Với thời đại công nghệ ngày nay, sự xuất hiện của các thiết bị IoT đã đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo an ninh và thúc đẩy quá trình số hóa. Trong đó, hệ thống camera giám sát là một trong những thành tố quan trọng nhất nhằm cung cấp dữ liệu nền tảng cho thành phố thông minh hay trong chính những ngôi nhà thông minh của các hộ gia đình. 

Thực tế cho thấy, các hệ thống camera giám sát đã phát huy tác dụng và mang tới hiệu quả rõ rệt trong việc tăng cường khả năng răn đe tội phạm, giám sát an ninh. Tuy vậy, nó cũng mang tới những nguy cơ tiềm ẩn khi các chuyên gia ước tính, có khoảng 70% các thiết bị IoT có khả năng bị tấn công mạng. 

Phần lớn trong số các loại camera giám sát phổ biến tại Việt Nam có nguồn gốc từ Trung Quốc. Thực tế cho thấy, các thiết bị camera giám sát Trung Quốc thường gặp phải nhiều nghi ngại về vấn đề an ninh.

Tại Việt Nam, số liệu được Cục ATTT công bố cho thấy, tính đến hết năm 2017, có khoảng 147.000 thiết bị IoT tại Việt Nam có lỗ hổng hoặc có khả năng bị tấn công chiếm quyền điều khiển. 

Từ một con số rất nhỏ, chỉ trong một thời gian ngắn, các loại mã độc hướng mục tiêu vào các thiết bị IoT như camera đã tăng tới hơn 7.000 loại. Thống kê của Cục ATTT cho thấy, khoảng 63% các dòng mã độc tấn công nhằm vào camera giám sát, 20% mã độc tấn công nhằm vào router, modem, còn lại là các thiết bị khác như máy in, thiết bị cá nhân, thiết bị gia dụng.

Theo dự báo của Gartner, đến năm 2020, hơn 25% các cuộc tấn công được phát hiện bởi các công ty có liên quan đến IoT. Đây là một nguy cơ rất lớn đối với toàn thế giới. 

Có thể thấy, con người đang chuyển từ vị trí của người sử dụng công nghệ sang lệ thuộc vào công nghệ. Con người sẽ trở thành nô lệ của công nghệ, cod thể bị theo dõi và giam lỏng trong ngôi nhà trang bị hệ thống camera giám sát của chính chúng ta nếu không biết cách làm chủ công nghệ. Vấn đề đặt ra là cần phải trang bị các công nghệ số như thế nào để làm chủ, phát huy tác dụng và giảm thiểu tác hại từ chính các thiết bị trong ngôi nhà của chúng ta. 

Cách làm chủ các hệ thống camera giám sát

Theo đại diện Công ty Cổ phẩn An ninh mạng Việt nam (VSEC), các hệ thống IoT hiện nay ngày càng một đa dạng và được sử dụng rộng rãi, tuy nhiên vấn đề an toàn bảo mật đối với các thiết bị này chưa được chú trọng. 

Các thiết bị IoT nói chung và camera nói riêng thường sử dụng mật khẩu mặc định hoặc mật khẩu yếu, dễ đoán, dữ liệu trao đổi giữa các thiết bị không được mã hóa dẫn đến nguy cơ có thể bị tấn công nghe lén (MitM).

Bên cạnh đó, còn phải kể tới nguy cơ phần mềm trên thiết bị có lỗ hổng bảo mật. Đây là điểm yếu thường được lợi dụng bởi giới hacker. Đáng chú ý khi có những lỗ hổng chỉ cần kiến thức cơ bản cùng với việc tìm kiếm qua Google cũng có thể dễ dàng khai thác. 

Yếu điểm lớn nhất của các hệ thống camera giám sát là chúng không tự động cập nhật phần mềm. Do vậy, người dùng nên chủ động cập nhật các bản vá để đề phòng nguy cơ về bảo mật.

Điều nguy hiểm nhất là phần mềm trên các hệ thống IoT hay camera giám sát không có tính năng tự động cập nhật. Do đó, chúng dễ dàng trở thành nạn nhân của các vụ tấn công đánh cắp thông tin, ngay cả khi những lỗ hổng này đã được tìm ra và cảnh báo.

Để tự bảo vệ mình, người dùng cần có những kiến thức căn bản về công nghệ hoặc cần có người am hiểu về công nghệ tư vấn trong quá trình lắp đặt, sử dụng các hệ thống camera giám sát. 

Người dùng chỉ nên lắp đặt camera ở cửa ra vào, hành lang, sân thượng, khu vực ngoài trời và những nơi mà kẻ xấu có khả năng đột nhập. Không nên lắp đặt camera ở những không gian riêng tư như phòng tắm, phòng ngủ.

Vị chuyên gia của VSEC cho rằng, người dùng không nên quá lạm dụng việc lắp camera, chỉ nên lắp camera ở nơi thật sự cần thiết như cửa ra vào, sân thượng, nơi sinh hoạt chung hoặc những nơi có khả năng bị xâm nhập cao.

Người dùng nên thường xuyên cập nhật phần mềm, firmware, thay đổi mật khẩu mặc định, sử dụng mật khẩu mạnh để truy cập các thiết bị và hệ thống điều khiển các thiết bị. Người dùng cũng nên sử dụng mật khẩu WiFi mạnh bởi đây chính là con đường nối các hacker tới camera nhà bạn.

Trọng Đạt

Hacker đột nhập camera nhà tù phát video trực tiếp cảnh tù nhân

Hệ thống camera theo dõi tù nhân của một nhà tù Thái Lan đã bị tin tặc đột nhập rồi live stream trực tiếp trên YouTube.

Trước đó, tháng 5/2023, FPT đã bắt tay xây dựng tổ hợp Trung tâm nghiên cứu, sản xuất và đào tạo chuyên gia công nghệ tại thành phố Quy Nhơn, tỉnh Bình Định. 

Tổ hợp Trung tâm nghiên cứu, sản xuất và đào tạo chuyên gia công nghệ tại Quy Nhơn với tổng số vốn đầu tư hơn 2.000 tỷ đồng, Tổ hợp công nghệ này sẽ là nơi làm việc, nghiên cứu phát triển, học tập của 14.000 nhân sự công nghệ góp phần phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao cho địa phương cũng như thu hút nhân lực quốc tế hướng đến mục tiêu đưa Quy Nhơn thành trung tâm trí tuệ nhân tạo của khu vực Đông Nam Á.

Đồng thời, nơi đây sẽ cung ứng các dịch vụ công nghệ cao, dựa trên các công nghệ là xu hướng thế giới như AI, dữ liệu lớn, Internet vạn vật, tự động hóa … từ đó, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp công nghệ Việt Nam, cũng như thúc đẩy công nghệ trở thành ngành kinh tế quan trọng của tỉnh Bình Định.

Ông Lâm Hải Giang, Phó Chủ tịch UBND tỉnh, cho hay Bình Định được biết đến là vùng đất đầy tiềm năng và triển vọng, nhiều nhà đầu tư lớn có uy tín trong nước và quốc tế đã và đang lựa chọn tỉnh nhà làm điểm đến đầu tư. Trong những năm qua, tỉnh đã đầu tư xây dựng phát triển Khu đô thị Công nghệ Quy Hòa trở thành khu đô thị đa chức năng đầu tiên của Việt Nam.

"Với Dự án Tổ hợp Trung tâm nghiên cứu, sản xuất và đào tạo chuyên gia công nghệ FPT Software cùng cam kết của Chủ tịch FPT Trương Gia Bình là đưa Bình Định trở thành cái nôi của trí tuệ nhân tạo, một lần nữa cho thấy sự thành công bước đầu của khu đô thị Quy Hòa, một hướng đi mới, sáng tạo nhưng đầy thách thức để có được nền tảng phát triển bền vững trong tương lai. Đây chính là hướng phát triển phù hợp với chủ trương của tỉnh để phát triển khoa học giáo dục và công nghệ. Dự án này cũng sẽ là mảnh ghép còn thiếu để góp phần hoàn chỉnh và nâng cao hiệu quả hoạt động của Khu đô thị công nghệ Quy Hòa và góp phần tích cực vào sự phát triển kinh tế xã hội của địa phương", ông nói.

Tổng Giám đốc FPT Nguyễn Văn Khoa cho hay: “Tại Bình Định, FPT luôn kỳ vọng góp phần chung tay dựng xây nơi đây thành tổ hợp công nghệ, điểm đến đáng mơ ước của những tài năng trí tuệ nhân tạo trên thế giới. Và quan trọng hơn là FPT mong muốn mang đến nhiều cơ hội việc làm cho  những người con miền biển chịu thương chịu khó. Đó chính là lý do chúng tôi cam kết đầu tư hơn 2.000 tỷ đồng cho Tổ hợp Trung tâm nghiên cứu, sản xuất và đào tạo chuyên gia công nghệ tại Quy Nhơn, Bình Định. Dự kiến, Dự án sẽ được khởi công giai đoạn 1 trong quý III/2023”.

Tổng Giám đốc FPT  khẳng định, với tầm nhìn và chiến lược của tỉnh và thế mạnh của FPT, Tập đoàn đã lựa chọn Bình Định đầu tư để đưa tỉnh nhà trở thành trung tâm đào tạo và khoa học công nghệ thế giới. Tổ hợp khoa học công nghệ này sẽ là điểm đến của hàng chục nghìn nhân lực công nghệ, trong đó sẽ có hàng nghìn nhân sự công nghệ đến từ các quốc gia Đông Âu, Ấn Độ …

CEO FPT Nguyễn Văn Khoa nhấn mạnh FPT có mục tiêu và khao khát đưa tỉnh Bình Định trở thành trung tâm kinh tế và trung tâm AI dẫn đầu khu vực Duyên hải miền Trung.

Với Dự án Tổ hợp Trung tâm nghiên cứu, sản xuất và đào tạo chuyên gia công nghệ, trong tương lai, FPT đang đặt mục tiêu  đây sẽ là nơi làm việc, nghiên cứu phát triển, học tập của 20.000 nhân sự công nghệ, góp phần phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao cho địa phương cũng như thu hút nhân lực quốc tế.

“Tổ hợp cũng sẽ cung ứng các dịch vụ công nghệ cao, dựa trên các công nghệ là xu hướng thế giới như AI, dữ liệu lớn, Internet vạn vật, tự động hóa,… từ đó, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp công nghệ Việt Nam, cũng như thúc đẩy công nghệ trở thành ngành kinh tế quan trọng của tỉnh Bình Định. FPT hướng đến mục tiêu đưa Quy Nhơn thành trung tâm trí tuệ nhân tạo của khu vực Đông Nam Á. Và chúng tôi có cơ sở tự tin với mục tiêu này, khi mà trước đó, Viện nghiên cứu AI hàng đầu thế giới - Mila đã đến, ký hợp tác với FPT trong vòng 3 năm. FPT cũng đưa chương trình AI và Robotics của UBTech vào phân phối độc quyền tại thị trường Việt Nam để trở thành một phần trong chương trình Trải nghiệm thế giới thông minh. Tất cả những yếu tố này thúc đẩy việc FPT phát triển Trung tâm Nghiên cứu AI hàng đầu thế giới tại Quy Nhơn” Tổng giám đốc FPT nói.