Webcam đầu tiên dùng USB 3.0

Rác thải nhựa đang nặng hơn khối lượng của tất cả mọi người trên trái đất cộng lại

GS. Seth Marder - Giám đốc Viện Năng lượng tái tạo và bền vững, Đại học Colorado Boulder - 1 trong 3 diễn giả chính của toạ đàm - đưa ra một hình ảnh thú vị để mô tả tình trạng quá tải rác thải nhựa toàn cầu. Theo đó, trên hành tinh của chúng ta đang tồn tại khoảng 6,3 tỷ tấn rác thải nhựa. Con số này tương đương với khối lượng của 1 tỷ con voi châu Phi và nặng hơn khối lượng của tất cả mọi người trên trái đất cộng lại.

5 thập kỷ trước, việc phát hiện ra polymer - nguyên liệu chính tạo ra nhựa - được xem là một điều kỳ diệu. Polymer được dùng trong đại đa số các vật liệu gắn liền với sinh hoạt của con người ở mọi lĩnh vực, nhưng đồng thời cũng tạo nên phong cách sống “1 lần vứt đi”. Sinh hoạt phụ thuộc vào nhựa của con người thời hiện đại không chỉ tạo ra một khối lượng rác thải khổng lồ mà còn dẫn đến nguy cơ cạn kiệt nguồn tài nguyên, trong đó có nguyên liệu hoá thạch.

GS. Seth Marder cho biết, thách thức lớn nhất của giới khoa học là làm thế nào tạo ra được vật liệu nhựa có khả năng tuần hoàn, khi hết vòng đời thì sẽ trở về với cấu trúc nguyên liệu gốc. Các giải pháp tái chế hiện tại chỉ giải quyết phần ngọn và thực tế không hiệu quả. 

“Chúng ta cần suy nghĩ lại quá trình sản xuất nhựa ngay từ lúc thiết kế ban đầu chứ không phải tính toán xử lý vật liệu cuối vòng đời như đã làm. Điều này đòi hỏi sự phối hợp nghiên cứu liên ngành, từ phân tích cơ khí, tái chế và cả AI. AI và máy học ngày càng quan trọng khi thiết kế những vật liệu như thế này”, GS. Seth Marder phân tích.

GS. Seth Marder khẳng định, nhựa sẽ vẫn được con người dùng rộng rãi trong tương lai. Vì vậy, việc cải thiện thiết kế vật liệu nhựa để đảm bảo tính tuần hoàn là một vấn đề cấp bách. Bên cạnh đó, con người cũng cần thay đổi hành vi sử dụng nhựa của mình để đóng góp vào quá trình giảm thiểu râc thải nhựa toàn cầu.

Công suất sản xuất mô-đun năng lượng mặt trời sẽ đạt 3TW vào năm 2030

Cùng chủ đề về vật liệu, hai nhà khoa học khác là GS. Martin Andrew Green, Đại học New South Wales (Úc) - đồng chủ nhân Giải thưởng Chính VinFuture 2023 và GS. Marina Freitag, Đại học Newcastle (Anh) đặt ra vấn đề về vật liệu mới để nâng cao hiệu suất cho pin năng lượng mặt trời.

GS. Martin và nhóm nghiên cứu của ông đã giữ kỷ lục về hiệu suất pin mặt trời Silicon trong suốt 4 thập kỷ qua. Các loại pin mặt trời PERC và TOPCon do ông phát minh vào những năm 1980 và được đội ngũ của ông tiên phong triển khai hiện chiếm hơn 90% tổng sản lượng mô-đun năng lượng mặt trời Silicon được sản xuất trên toàn thế giới.

Tuy nhiên, bối cảnh thế giới hiện đại đòi hỏi cần một hướng đi mới để cải thiện hiệu suất cho pin mặt trời Silicon nhằm tạo ra sự đột phá với mục tiêu đạt 3TW/năm vào năm 2030. Điều này có ý nghĩa quan trọng đối với việc giảm giá thành sản xuất pin năng lượng mặt trời, giảm phát thải carbon và nâng cao tính bền vững của kinh tế toàn cầu.

Thách thức với nhóm nghiên cứu của GS. Martin là tìm được một vật liệu có thể tích hợp với Silicon để tạo ra những tấm pin có công suất lớn.

GS. Marina Freitag đề xuất 1 giải pháp là dùng Perovskite - một loại khoáng sản được nhà khoa học Nga Lev Perovski tìm thấy ở dãy Ural cách đây 200 năm. Theo bà, nguyên liệu có sẵn và dồi dào này là giải pháp tốt nhất hiện nay. 

GS. Marina cho biết, Silicon nếu thêm Perovskite có khả năng giữ được ánh sáng nhiều hơn và lâu hơn, do đó đạt công suất cao hơn. Theo tính toán, pin mặt trời tích hợp vật liệu Silicon và Perovskite sẽ giảm thời gian hoàn vốn xuống còn 4 tháng và giảm phát thải C02 lên đến 50%.

Về vấn đề sử dụng AI trong việc nghiên cứu, sản xuất vật liệu mới, GS. Marina cho rằng cần tính toán đến chi phí năng lượng. Bên cạnh đó, để AI có thể tham gia vào lĩnh vực nghiên cứu vật liệu, các phòng thí nghiệm cần một kho dữ liệu đủ lớn. Điều này đòi hỏi sự hợp tác, chia sẻ dữ liệu nghiên cứu ở phạm vi toàn cầu.

Các nguồn năng lượng tái tạo như năng lượng mặt trời, gió và thủy điện ngày càng trở thành trụ cột trong việc giải quyết khủng hoảng năng lượng toàn cầu và giảm lượng khí thải carbon. Trong đó, vật liệu cho pin mặt trời đóng một vai trò then chốt. 

Pin mặt trời, sử dụng các vật liệu tiên tiến như Silicon, Perovskite và vật liệu hai chiều, đang giúp tăng cường hiệu suất chuyển đổi năng lượng mặt trời thành điện năng, đồng thời giảm chi phí sản xuất. Những tiến bộ này không chỉ giúp tăng cường khả năng tiếp cận của năng lượng sạch mà còn góp phần quan trọng vào việc bảo vệ môi trường và phát triển bền vững trên toàn cầu.  

Thế Định

Tuy nhiên, ông bày tỏ lo ngại khi “đọc đi đọc lại, lại thấy không chuẩn, vẫn còn tùy tiện thì rất khó khăn”. Nhà nước đòi hỏi cái này cái kia phải công chứng, phải xác thực thì dân mới đi làm.

Chủ tịch nước lưu ý, các cơ quan hành chính có những giai đoạn rất tùy tiện, cái gì cũng phải đi xác nhận, đi xin công chứng mới giải quyết, cứ bắt người dân công chứng mà không biết để làm gì.

“Cải cách thủ tục hành chính là để giảm những cái này, tự nhiên việc công chứng bớt hẳn đi. Ví dụ trước đây phải đi photo hộ khẩu, đến công chứng xác minh hộ khẩu, nhưng giờ không còn hộ khẩu giấy nữa thì lấy gì mà công chứng”, Chủ tịch nước nói và nhấn mạnh vừa qua quản lý, quản trị Nhà nước cải cách rất nhiều.

Cầm căn cước sẽ không cần công chứng

Chủ tịch nước Tô Lâm nêu thực tế, trước đây khi đi làm hộ chiếu, đăng ký xe máy phải cầm một tập giấy tờ, công chứng xác nhận. Hiện tại, qua cải cách thủ tục hành chính thì không cần nhiều giấy tờ nữa nên độ nóng của ngành công chứng giảm bớt đi.

“Bây giờ căn cước công dân là giấy tờ duy nhất xác định địa vị pháp lý của người giao dịch, cầm căn cước đi sẽ không cần xác nhận gì, chỉ cần một số định danh trên môi trường điện tử là giao dịch được, không cần công chứng”, Chủ tịch nước nhấn mạnh.

Người dân có thể đi khám sức khoẻ, xác nhận thuế, bảo hiểm y tế qua việc tích hợp các giấy tờ vào số định danh và có thể xác định pháp lý, đủ quyền giao dịch trong xã hội, trực tiếp giao dịch điện tử rất chính xác, không cần xác nhận, công chứng.

“Do đó, công chứng giảm đi rất nhiều, đây cũng chính là cải cách thủ tục hành chính”, Chủ tịch nước khẳng định.

Từ những phân tích này, ông đề nghị dự luật cần quy định rõ trong những trường hợp nào phải công chứng chứ không phải một cơ quan hay cán bộ nào đặt ra thủ tục buộc người dân phải công chứng, nhưng khi hỏi công chứng để làm gì thì không biết.

Chủ tịch nước cũng thông tin thêm, vừa qua người dân rất đồng tình với cải cách thủ tục hành chính, “đến mức họ không nghĩ tại sao bây giờ đơn giản thế”.

“Trước đây, để làm các thủ tục phải xếp hàng, đến từ mấy giờ sáng, mang đầy đủ giấy tờ mới được giải quyết; còn bây giờ chỉ cần mang mỗi căn cước công dân đến là được xem xét, giải quyết, thậm chí cũng không cần phải đến mà giao dịch điện tử”, Chủ tịch nước so sánh.

Ông lưu ý, tổng thể phải xem công chứng thế nào, phục vụ cái gì, làm gì trong quản lý hành chính và hệ thống tư pháp, đồng thời "yêu cầu phải phục vụ nhân dân - đó là yêu cầu cao nhất".

“Cần rà soát lại tổng thể hơn để luật đi vào cuộc sống và nhận được sự hưởng ứng rộng rãi hơn. Các cơ quan quản lý Nhà nước cũng phải vào cuộc, quy định cái nào là công chứng và công chứng là phải chuẩn, để cải cách hành chính”, Chủ tịch nước nói.

Nhiều đại biểu góp ý Điều 8 dự thảo Luật  Công chứng (sửa đổi) về tiêu chuẩn bổ nhiệm công chứng viên là “công dân Việt Nam không quá 70 tuổi”. 

Đại biểu Nguyễn Thị Hồng Hạnh (Phó Giám đốc Sở Tư pháp TP.HCM) cho rằng quy định này mâu thuẫn với Điều 14 của dự thảo Luật khi một trong những trường hợp công chứng viên bị miễn nhiệm là “đã quá 70 tuổi” mà không đề nghị được miễn nhiệm, hoặc không còn đủ các tiêu chuẩn khác theo quy định của luật.

“Vậy thì một người 69 tuổi, bổ nhiệm xong không lẽ người ta bị miễn nhiệm liền?", bà Hạnh nêu và đề nghị xem lại điều luật này.

Cũng băn khoăn về những trường hợp vừa được bổ nhiệm xong ở tuổi 70 sẽ bị miễn nhiệm, đại biểu Nguyễn Việt Thắng (Kiên Giang) đề nghị nên quy định tuổi hành nghề công chứng viên là "không quá 70" và điều kiện về tuổi bổ nhiệm cần quy định thời gian hợp lý hơn: Có thể còn ít nhất 24 tháng hoặc 36 tháng đến khi hết tuổi hành nghề công chứng, để bảo đảm tính hợp lý và khả thi khi triển khai thực hiện.