Chia sẻ về chuyện thờ cúng của Việt Nam, nhà nghiên cứu văn hóa Nguyễn Hùng Vĩ cho biết, theo quan niệm xưa, chỉ có con trai và là con trai trưởng mới lập bàn thờ, tổ chức thực hành việc thờ cúng khi cha mẹ khuất núi.

Phụ nữ theo chồng thời ấy, nếu lập bàn thờ thờ cúng cha mẹ đẻ là "không hợp lễ".

Tuy nhiên, lễ là quy định chung, còn thực tế thì phong phú hơn nhiều vì hoàn cảnh mỗi người một khác. Đặc biệt, với sự phát triển văn hoá xã hội hiện đại, điều kiện của mỗi người phụ nữ đa dạng hơn nhiều. Phong tục tập quán cũng phải phù hợp.

Và cái gọi là “hợp lý” cũng cần ứng vào hoàn cảnh cụ thể từng người.

Khi nhận xét việc làm của một ai đó, đầu tiên phải hiểu rõ hoàn cảnh cụ thể của họ, không thể phán chung chung, chủ quan là hợp lý hay không hợp lý. Mỗi cây mỗi hoa, mỗi nhà một cảnh nên cần phải hiểu và tôn trọng hoàn cảnh của nhau.

Hoàn cảnh cụ thể ở đây là “con gái lấy chồng”. Tuy nhiên, ta cần nhìn vào những hoàn cảnh cụ thể hơn: Người con gái đó là con một hay có đông anh chị em? Người đó sống quây quần trong làng hay sống với chồng cách nửa vòng Trái đất?

Người đó lấy chồng là trai cả hay trai thứ, điều kiện cư trú của gia đình nhà chồng ra sao? Gia đình chồng có đồng thuận với việc đó không? Rồi việc thờ tự sẽ như thế nào để đảm bảo được sự yên ấm trong gia đình?...

Không có giải pháp chung cho tất cả mà chỉ có sự ứng hợp hoàn cảnh cụ thể. Ví như sống cạnh nhà anh trai đã có bàn thờ thì sang nhà anh thắp hương, sẽ được mọi điều. Đó vẫn là thờ cúng cha mẹ.

Chuyên gia khẳng định, nếu đôi bên thuận tình thì việc thờ phụng nội, ngoại chung một nhà là chuyện hoàn toàn phù hợp.

Tuy nhiên, nên bố trí bàn thờ trong một gian chung, một mặt bằng chung, ở giữa là ngai hoặc bài vị thờ chung thần phật và tổ tiên. Bên trái là thờ các thế thứ bên nội. Bên phải là thế thứ bên ngoại.

Vào ngày sóc (ngày mùng 1),  ngày vọng (ngày rằm) nên thắp hương chung. Ngày giỗ đôi bên thì có cáo bên này, bên kia, xin làm lễ.

Chia sẻ về vấn đề nhiều người ở chung cư không muốn lập bàn thờ vì cho rằng cha mẹ còn sống, chung cư không phải nhà riêng, nhà nghiên cứu Nguyễn Hùng Vĩ nhận định điều này tùy vào hoàn cảnh.

Nhưng về cơ bản, nên có một bàn thờ có tỷ lệ hài hoà với bài trí nội thất, với điều kiện sống và có cách thờ tự hợp lý trong tổng thể chung.

“Thờ tự người đã khuất là để tri ân, là vì người sống. Sống với nhau hòa thuận, tử tế, hạnh phúc thì ở cõi thiêng liêng cũng thanh thản, vui mừng.

Người sống đừng để người đã khuất 'mang tiếng' vì cách sống của mình. Đó mới là thực hành tốt nhất đạo hiếu thảo trong cuộc đời”, ông nói.

Muốn lập bàn thờ cho bố mẹ đẻ, con dâu cay mắt nghe bố chồng nói mấy câu

 TiTi thể hiện 'Phận em':

Ảnh: Luka

Tên gọi nhắc cột mốc lịch sử

Sinh ra đúng vào ngày đất nước giải phóng, anh Lê Thành Nam Giải Phóng (Quận Tân Bình, TP.HCM) chia sẻ bản thân anh cùng các bạn bè đồng lứa có phần may mắn khi sinh ra vào thời điểm đã hết chiến tranh, được sống trong hòa bình.

“Chúng tôi biết ơn và trân trọng điều đó. Chúng tôi chỉ còn đối diện với những chuyện cơm áo gạo tiền”.

Gia đình anh Giải Phóng

Cũng chính vì sinh ra vào thời khắc lịch sử của đất nước mà bố mẹ quyết định đặt cho anh với một cái tên rất đặc biệt là “Giải Phóng”.

“Tôi sinh ra ở Hưng Yên, hồi nhỏ ai gọi sao thì biết vậy. Lúc 8 tuổi, khi cùng gia đình chuyển vào TP.HCM, khi đã có nhận thức hơn, đi học tôi mới để ý là nhiều thầy cô và bạn bè đặc biệt quan tâm đến sự kiện đó. 

Sau rồi tôi tìm hiểu, mới biết tại sao mình lại có cái tên dài như thế. Vào ngày sinh tôi, mẹ tôi đi bộ lên trạm xá, nhưng lên tới nơi không có ai bởi mọi người hầu hết đều đang tập trung chuẩn bị cờ hoa để đón thời khắc lịch sử. Sau đó phải gọi người thân, họ hàng đến giúp. Rồi thì mọi người bàn bạc đặt tên tôi như vậy để kỷ niệm” - anh Phóng kể.

Được sinh ra vào ngày đặc biệt của đất nước, anh Phóng cho rằng đó là điều thú vị trong cuộc đời anh. Ngày sinh nhật của anh thường có đông đủ mọi người.

“Tôi vui vì đó là một sự trùng hợp tương đối thú vị. Sinh nhật của tôi có một điều đặc biệt hơn so với tất cả mọi người, là trùng với dịp kỷ niệm lớn của đất nước nên mọi người đều được nghỉ. Chính vì vậy, tôi có thêm nhiều thời gian để cùng gia đình và người thân, bạn bè ngồi lại với nhau trò chuyện, hỏi thăm, chia sẻ về cuộc sống và công việc”.

Nói về kỷ niệm những ngày sinh nhật đã qua, anh Phóng chia sẻ bản thân anh ấn tượng nhất với lần sinh nhật anh tròn 30 tuổi, cũng là dịp kỷ niệm 30 năm ngày đất nước giải phóng.

“Lần ấy, thành phố TP.HCM tổ chức sự kiện sinh nhật cho những người sinh vào ngày 30/4/1975. Ở thời điểm đó toàn thành phố có khoảng 1.500 người như vậy. Sau này chúng tôi giữ liên lạc được vài chục người và họp mặt gần gũi thường xuyên”.

Chị Võ Thị Kiều Diễm, cũng là một người sinh ra vào đúng ngày 30/4 lịch sử, hiện đang là một nhân viên truyền thông ở TP.HCM.

Chị Diễm vui vẻ nhớ lại “Từ những năm cấp 1, cấp 2…, cứ đến ngày 30/4, khi huyện tổ chức lễ chào mừng Ngày thống nhất đất nước, là nhà tôi có thư mời tham gia và mình được tặng quà. 

Khi đó, tôi chỉ nghĩ là do mình học giỏi nên được tặng quà. Lớn dần lên, thì tôi bắt đầu hiểu được không những do học giỏi mà còn do mình may mắn sinh vào ngày trọng đại của đất nước. 

Bạn bè hay trêu: “Sướng thế, cả nước rợp cờ hoa mừng sinh nhật nhé!”. Đúng vào ngày lễ, nên gia đình có dịp đi chơi, sum vầy nhân ngày sinh nhật của tôi”...

Chị Kiều Diễm: "Sinh ra đúng ngày 30/4/1975, tôi rất tự hào và luôn cố gắng vươn lên trong học tập. Sau khi ra trường, mỗi năm đều được báo đài thăm hỏi, mình cũng có thêm động lực trong công việc, hoàn thành trách nhiệm xã hội, thấy mình thật sự đang sống có ý nghĩa mỗi ngày"

Trong nhóm những người sinh vào ngày 30/4 có một gia đình đặc biệt là anh Lê Vinh Quang và chị Minh Trang - cả vợ và chồng đều sinh ngày 30/4/1975.

“Sau sự kiện gặp mặt những người sinh vào ngày 30/4/1975 sau 30 năm, hai bạn này quen nhau và tiến tới lập gia đình. Hiện, chúng tôi vẫn thường xuyên giữ liên lạc, gặp nhau và năm nào cũng lên kế hoạch tổ chức sinh nhật chung cùng nhau” - anh Phóng kể.

“Sống chân thành sẽ nhận được nhiều hơn mong đợi”

Lớn lên cùng những đổi thay và phát triển của đất nước, anh Phóng cho hay điều anh hạnh phúc và tự hào nhất là thấy rõ sự chuyển mình rõ rệt, “rất đáng kể”, của đất nước sau 40 năm.

“Cuộc đời tôi đi từ vùng quê nghèo đến bây giờ ở tại một trong những thành phố lớn nhất của cả nước, là những trải nghiệm thật thú vị. Trong ký ức tôi thời 7, 8 tuổi là những bữa cơm độn khoai lang khô và bo bo để đủ ăn. Nhưng nhìn vào cuộc sống của chúng ta giờ đây, tôi nghĩ rằng đó là một sự phát triển tương đối khá. 

Cá nhân tôi cho rằng sự phát triển của đất nước ta mấy năm qua là rất tích cực, và đang trong giai đoạn khả quan để có thể tiếp tục có những bước phát triển tiếp theo nữa. Tôi cảm nhận sự phát triển không bắt nguồn từ cái gì đó lớn lao mà ở ngay từ chính từng người dân, từng gia đình về kinh tế và điều kiện sống. Như gia đình tôi, từ những thời khắc cơm không đủ ăn, giờ đây không còn lo cơm áo nữa và nghĩ tới những điều kiện sống tốt hơn”.

Theo anh Phóng, nền kinh tế có thể có những lúc thăng trầm, nhưng điều anh hy vọng là sẽ luôn có chiều hướng, kết quả đi lên trong tương lai. Bản thân anh Phóng hiện chèo lái Công ty TNHH vật liệu Võ Lê Trương, góp sức mình vào sự phát triển chung của đất nước.

Cũng ra đời vào những tháng năm lịch sử của dân tộc - năm 1975, chị Lê Kim Thuỷ (Quận 3, TP.HCM) "cảm thấy rất hạnh phúc, tự hào khi được là công dân của TPHCM”. 

Chị Lê Kim Thuỷ: "Tôi rất hạnh phúc, tự hào khi được là công dân của TPHCM"

Nhớ lại ngày nhỏ, thành phố những năm đầu giải phóng còn bộn bề nhiều việc cần làm, chị Thủy cho biết khi đó “ngoài việc học chúng tôi còn có rất nhiều phong trào, hoạt động để đóng góp công sức vào sự phát triển chung. Tuổi nhỏ làm việc nhỏ, học sinh chúng tôi náo nức lượm giấy vụn làm kế hoạch nhỏ, tham gia giúp bạn vượt khó, giữ vệ sinh môi trường...”.

Hiện nay, khi đã trở thành giám đốc một cty bất động sản, chị Thủy bày tỏ mong muốn “đất nước hoà bình và ngày càng phát triển, để người dân yên tâm làm ăn, phấn đấu".

Chị Kiều Diễm thì chia sẻ: “Lớn lên từ những ngày đất nước còn dư âm nặng nề của chiến tranh, cùng vượt qua những khó khăn, cải cách, lớn lên cùng những thay đổi và hội nhập, tôi có nhiều điều kiện để học hành bài bản, nỗ lực vươn lên. Tôi nhìn thấy sự chuyển mình của đất nước hơn 40 năm qua, và sẵn sàng hội nhập với thế giới”.

Với những bạn trẻ sinh sau ngày 30/4, thế hệ 8x, 9x, là nguồn nhân lực chủ đạo của đất nước, chị Diễm muốn nhắn nhủ rằng “Cuộc đời bắt đầu từ những cuộc gặp gỡ, và cuộc đời bạn có thể bị ảnh hưởng rất nhiều bởi những người mà bạn gặp". 

Do đó, "đừng ngại thay đổi trong cuộc sống, trong công việc. Khó khăn chỉ là để thử thách sự kiên trì, nhẫn nại và tôi luyện ý chí. Hãy sống chân thành, các bạn sẽ nhận được nhiều hơn mình mong đợi”.

Thanh Hùng – Nguyễn Thảo

Những ngày vừa qua, các ngân hàng và tổ chức tín dụng đã yêu cầu người dùng tiến hành xác thực khuôn mặt để sẵn sàng thực hiện giao dịch chuyển tiền trên 10 triệu đồng theo Quyết định số 2345/QĐ-NHNN. Mặc dù đã xảy ra một số sự cố khi người dùng cài đặt xác thực khuôn mặt, nhưng các ngân hàng cho biết, các sự cố đã nhanh chóng được khắc phục và công tác xác thực vẫn đang diễn ra thông suốt.

Đã xuất hiện một số ý kiến trên mạng xã hội cho rằng, việc xác thực khuôn mặt theo quyết định 2345 đang gây khó cho người dùng, đồng thời khiến cho việc chuyển tiền sẽ trở nên phức tạp hơn trước đây. 

Tuy nhiên, theo các chuyên gia, việc xác thực khuôn mặt là để bảo vệ người dùng trước vấn nạn lừa đảo diễn ra phức tạp trong thời gian qua và đây là giải pháp kịp thời của Ngân hàng Nhà nước.

Theo ông Đỗ Cao Bảo, thành viên HĐQT Tập đoàn FPT, rất nhiều người hiểu sai về xác thực khuôn mặt khi chuyển tiền online qua ngân hàng. Bởi xác thực khuôn mặt thực ra là thêm một lớp bảo mật thứ ba, ngoài hai lớp bảo mật cũ là mã đăng nhập tài khoản và mã giao dịch chuyển tiền online. Tức là tăng độ an toàn lên một mức cao hơn.

Ông Đỗ Cao Bảo cho biết, các vụ lừa đảo, trộm tiền qua ngân hàng những năm gần đây hầu hết đều do các cuộc gọi lừa đảo hoặc hacker lấy cắp mã đăng nhập tài khoản và mã giao dịch. Giờ có thêm một lớp bảo mật nữa là xác thực khuôn mặt của chính mình sẽ an toàn hơn. Nếu đã đăng ký xác thực khuôn mặt, người dùng lỡ bị kẻ lừa đảo lấy mất mã đăng nhập và mã giao dịch thì lệnh chuyển tiền đó không thể thực hiện được vì khuôn mặt của người thực hiện giao dịch không phải khuôn mặt của chủ tài khoản. Như vậy, vấn nạn lừa đảo gần như cũng hết đất sống.

Về ý kiến việc xác thực khuôn mặt sẽ làm cho thao tác chuyển tiền khó khăn hơn, ông Đỗ Cao Bảo cho rằng, việc này không làm cho giao dịch phức tạp và lâu hơn, bởi lệnh chuyển tiền vẫn như cũ, giờ chỉ thêm bước xác thực khuôn mặt và nó được thực hiện trong tích tắc, có khi người dùng còn không nhận ra.

Tại hội thảo “Nâng cao bảo mật, an toàn giao dịch không tiền mặt”, được tổ chức ngày 14/6 vừa qua, ông Phạm Tiến Dũng, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam nhấn mạnh, xác thực khuôn mặt sẽ hạn chế được rủi ro cho người dùng trước vấn nạn lừa đảo. 

Dẫn lời một chuyên gia về an ninh mạng rất nổi tiếng nói về quyết định 2345, ông Phạm Tiến Dũng đưa ra 3 khía cạnh về xác thực khuôn mặt khi chuyển khoản online trên 10 triệu đồng. 

Cụ thể, khi áp dụng quyết định 2345, nếu chẳng may các đơn vị bị lấy mất thông tin của khách hàng, kẻ gian không thể thực hiện được giao dịch, vì lúc này không chỉ yêu cầu về OTP mà còn bắt buộc phải xác thực khuôn mặt. Do kẻ gian không có xác thực khuôn mặt nên không thể so sánh với khuôn mặt trên hồ sơ gốc của ngân hàng, chính vì thế không thể thực hiện được lệnh chuyển tiền. 

Điểm quan trọng tiếp theo là khi chiếm đoạt thông tin khách hàng, kẻ gian thường cài đặt sang một máy khác để thực hiện hành vi chiếm đoạt tài sản. Nhưng khi chúng thực hiện bước chuyển sang máy khác, các ngân hàng sẽ yêu cầu xác thực sinh trắc học để cài đặt ứng dụng, kẻ gian sẽ không thực hiện được.

Thứ ba, khi thực hiện giao dịch, chủ tài khoản phải vào xác thực khuôn mặt, vì thế, người đi thuê tài khoản không thể sử dụng được tài khoản cho thuê.

Còn ông Vũ Ngọc Sơn, Giám đốc công nghệ Công ty Công nghệ An ninh mạng Quốc gia Việt Nam – NCS, chia sẻ xác thực sinh trắc học sẽ giúp loại bỏ các tài khoản rác. Điều này sẽ giúp hạn chế lừa đảo trên không gian mạng.

Ông Vũ Ngọc Sơn cho biết việc xuất hiện các sự cố khi xác thực khuôn mặt, được một số người phản ánh thời gian vừa qua, chủ yếu là do người dân để đến sát ngày mới thực hiện thu thập dữ liệu sinh trắc học nên một số ngân hàng bị quá tải hoặc nghẽn cục bộ. Tuy nhiên, việc xác thực khuôn mặt với căn cước công dân chỉ làm một lần nên sau vài ngày tình trạng này sẽ sớm chấm dứt. Người dân sẽ không phải lo lắng về việc hệ thống bị quá tải hay lỗi nữa.

Nhạc sĩ Hồ Hoài Anh sẽ trở lại vì ca sĩ Hoàng Thùy Linh?