"Tự chủ đại học đang được mong đợi là "chiếc đũa thần" cho sự phát triển đại học Việt Nam. Tuy nhiên, hiệu quả của nó còn phụ thuộc rất nhiều vào người cầm chiếc đũa ấy, và khi có nó rồi các trường đại học sẽ “thần chú” gì" - trong bài viết gửi tới VietNamNet, GS Nguyễn Hữu Đức, Phó Giám đốc ĐHQG Hà Nội nhận định.

Theo GS Nguyễn Hữu Đức, hai nhóm nội dung tự chủ là tự chủ chức năng và tự chủ thủ tục đều có trách nhiệm của các trường, đều có nguyên nhân nội tại tự các yếu tố chủ thể là các trường, các khoa, các nhà quản lý, giảng viên và người học... VietNamNet trân trọng giới thiệu nội dung bài viết.

GS Nguyễn Hữu Đức, Phó Giám đốc ĐHQG Hà Nội

Nội dung tự chủ đại học rất cô đọng nhưng nội hàm của nó lại sâu sắc, cần tìm hiểu kỹ và triển khai áp dụng một cách tài tình, có trách nhiệm. Hiệu quả của nó phụ thuộc vào việc nhận diện, cách làm và người thực hiện. Nhận diện sai, hời hợt, định hướng lệch thậm chí sẽ còn gây hệ lụy khôn lường.

Về nguồn gốc, tự chủ chỉ là thuộc tính của các trường đại học có định hướng nghiên cứu, có tầm nhìn và mục tiêu học thuật dài hạn, có đội ngũ các nhà khoa học trình độ cao và say mê các hoạt động sáng tạo. Các trường đại học tầng tinh hoa này rất cần tự chủ về học thuật và cần thực hiện tự chủ trước, tự chủ một cách toàn diện và triệt để.

Tuy nhiên, về thực chất hệ trong hệ thống đại học còn có các trường đại học thuộc nhóm đại chúng, tập trung đào tạo định hướng thực hành nghề nghiệp. Đối với các trường này tự chủ mà họ quan tâm chỉ là quy mô tuyển sinh, quy định mức học phí và mở ngành đào tạo có nhu cầu xã hội cao.

Vừa qua, chúng ta triển khai thí điểm tự chủ đối với một số trường và đang tập trung hô “thần chú” vào các nội dung này. Các nội dung và nhiệm vụ trọng tâm khác có vẻ còn hơi mờ nhạt. Trong các trường thí điểm đợt này và theo hướng này, tôi thấy có cả một số trường đại học trọng điểm, có thương hiệu. Nếu quá chú tâm vào điều này, có thể chúng ta sẽ “đại chúng hóa” mất các trường đại học tốp đầu.

Thực tế, tự chủ đại học không phải hoàn toàn còn mới ở nước ta. Nhiều yếu tố của tự chủ đã được áp dụng. Chẳng hạn: hiệu trưởng thì các trường vẫn tự chủ giới thiệu và bầu; cán bộ quản lý trực thuộc thì vẫn chính các trường bổ nhiệm; giảng viên các trường trực tiếp tuyển; chương trình đào tạo chi tiết thì cũng các trường tự xây dựng; kinh phí thì các trường tự quyết định chi theo quy chế chi tiêu nội bộ và theo các quy định chung.

Rất ít trường hợp mà hiệu trưởng các trường bầu mà lại không được cấp trên phê chuẩn, bổ nhiệm và chưa bao giờ có ai chỉ đạo, cầm tay chỉ việc bắt các trường tuyển giảng viên này, không tuyển giảng viên kia. Có chăng là các thủ tục hành chính ở nước ta còn rườm rà, phải phê duyệt qua nhiều cấp và đặc biệt là nguồn lực tài chính còn quá hạn chế.

Hiện nay, ở Malaixia, qua bài phân tích trên Policy IDEAS tháng 5/2017 vẫn thấy mức độ tự chủ đại học của họ không khá gì hơn chúng ta.

Hội đồng trường và hiệu trưởng vẫn do bộ trưởng bổ nhiệm. Hiệu trưởng đi công tác nước ngoài phải được sự đồng ý của Hội đồng trường và bộ trưởng. Các trường đại học tư hoàn toàn không sử dụng ngân sách của Nhà nước nhưng vẫn chịu sự quản lý còn chặt chẽ hơn bởi nhiều điều luật bổ sung…

Cùng mức độ tự chủ đại học như thế, nhưng Malaysia đã có đến 27 trường lọt tốp 400 châu Á, thậm chí còn có 5 trường trong nhóm 300 thế giới. Cho nên vấn đề ở đây, cần phải nhận diện ra nguyên nhân chủ yếu từ năng lực, cách làm và trách nhiệm tự chủ của các trường đại học.

Ở đây có thể phân biệt hai nhóm nội dung tự chủ: tự chủ chức năng là tự chủ của trường đại học trong xác định và thực hiện mục tiêu học thuật; và tự chủ thủ tục là sự tự chủ trong việc xác định các quy trình vận hành bên trong và bên ngoài.

Trong cả 2 nội dung đó đều có trách nhiệm của các trường. Trước hết và sau cùng đều có nguyên nhân nội tại tự các yếu tố chủ thể là các trường, các khoa, các nhà quản lý, giảng viên và người học.

Mục tiêu tự chủ theo phần tầng đại học

Ở các nước phát triển, đặc biệt là ở Hoa Kỳ, khi mà khả năng vốn hóa tri thức, khả năng tạo ra được các giá trị gia tăng và các yếu tố cạnh tranh từ hoạt động chuyển giao tri thức và công nghệ thì rất cao thì có rất nhiều trường đại học tư có mục tiêu phát triển thành đại học nghiên cứu tiên tiến.

Trong các bảng xếp hạng QS năm 2017, 27 trường đại học nghiên cứu xuất sắc nhất của Hoa Kỳ đều là trường đại học tư, trường thứ 28 mới là một trường đại học công lập ít ỏi được lọt vào tốp.

Ở các nước đang phát triển, trong đó có Việt Nam ta thì ngược lại, đại học định hướng nghiên cứu có chăng chỉ là một số rất ít trường đại học công lập. Còn lại, các trường đại học tư chủ yếu là đại học ứng dụng và thực hành với mục tiêu đào tạo nhân lực.

Nói như vậy để thấy rằng, xu thế tự chủ của các trường đại học có sứ mệnh khác nhau, thuộc tầng khác nhau sẽ có mục tiêu tự chủ khác nhau đấy.

Mục tiêu tự chủ để giải phóng các hoạt động nghiên cứu sáng tạo thì có thể mở tối đa các nấc, các khóa. Còn mục tiêu tự chủ chỉ để đào tạo thì cũng cần có điều kiện, có nấc, có quy hoạch và đảm bảo chất lượng.

Tự chủ mà chúng ta không điều khiển được sự cân bằng giữa các hoạt động đào tạo và nghiên cứu trong hệ thống, thì chúng ta chỉ có hệ thống các “trường đại học cấp 4”.

Bên cạnh đó, tự chủ đại học cũng không thể tách rời hệ thống chính trị. Quan điểm này có thể giải quyết được những vấn đề nổi cộm hàng chục năm qua của tự chủ đại học, chẳng hạn vấn đề hội đồng trường và chủ tịch hội đồng trường.

Nếu so sánh thì ở một chừng mực nào đó, vai trò của cấp ủy Đảng ở các trường đại học hiện nay có rất nhiều nét tương đồng với vai trò của hội đồng trường. Thời gian qua, khi triển khai kiểm định chất lượng đại học theo chuẩn của mạng lưới ASEAN, dù có ý tránh né, nhưng cán bộ của chúng tôi cũng đã mô tả vai trò của các cấp ủy đảng trong nhà trường và các chuyên gia kiểm định quốc tế cũng có thừa nhận sự tương đồng ấy ở một mức độ nhất định.

Khả năng tích hợp thành phần của cấp ủy Đảng với thành phần của hội đồng trường thì có thể còn phải nghiên cứu thêm, nhưng riêng việc tích hợp chức danh Bí thư đảng ủy với Chủ tịch Hội đồng trường thì tôi nghĩ là có thể thực hiện được ngay. Thực tế thì mô hình đó đã được thực hiện hiệu quả ở các trường đại học Trung quốc. Kinh nghiệm đó rất đáng tham khảo.

Về vấn đề tài chính, Trong tình trạng chuyển giao tri thức và công nghệ của nước ta, ngoài sự hỗ trợ của Nhà nước, tài chính cho nhiều trường đại học chủ yếu phụ thuộc nguồn học phí. Tuy nhiên, cách tính mức học phí hiện nay hoàn toàn chưa hợp lý và dự kiến mức học phí cho các năm tới cũng đang được dư luận rất quan tâm.

Chi phí cho đào tạo chịu ảnh hưởng chung của giá cả thị trường và mức sống trung bình của một quốc gia, cần phải được tính toán đầy đủ và công bằng. Chi phí cho hoạt động của nhà trường từ tiền điện, nước, đến mua trang thiết bị… đều chung một giá với các ngành nghề, lĩnh vực khác, không có lý do gì lại được hạch toán theo một tinh thần khác và sự chia sẻ khác.

Kinh nghiệm của một số nước người ta thường xác định mức học phí theo mức thu nhập bình quân đầu người.

Mức học phí của các trường đại học công lập Thái Lan tùy thuộc vào chất lượng của các trường, thay đổi từ mức tương đương 30 triệu đồng/năm (các trường địa phương) đến 100 triệu đồng/năm (các trường tốp đầu.

Mức thu nhập bình quân đầu người của Thái Lan nhiều năm qua chỉ duy trì ở mức 6.000 USD/năm. Năm 2016, mức thu nhập bình quân đầu người của Việt Nam đã tăng đến 2.600 USD/năm. Trong lúc đó, theo Nghị định 86 thì mức học phí (trừ ngành y dược) của ta cũng chỉ mức 24 triệu đồng/năm (đối với trường tự chủ tài chính) và 11,7 triệu đồng/năm (đối trường chưa tự chủ).

Đồng thời với việc Nhà nước tiếp tục thực hiện chính sách an sinh xã hội, thông tin này cũng cần được xem xét trong lộ trình thực hiện mức học phí hiện nay. Trong thời kỳ toàn cầu hóa, chi phí đào tạo phải đều có mặt bằng chung. Nước ta cũng vậy, các nhà giáo dục chưa thể có cách gì và giải pháp nào để có thể làm ra sản phẩm đào tạo có chất lượng mà chi phí rẻ hơn được.

GS. TS Nguyễn Hữu Đức(Phó Giám đốc ĐHQG Hà Nội)

Điểm xét tuyển bao gồm điểm thi tốt nghiệp THPT năm 2021 theo tổ hợp xét tuyển, điểm ưu tiên đối tượng, khu vực và ưu tiên xét tuyển đối với các ngành có tổ hợp các môn tính hệ số 1.

Do tình hình dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, trường sẽ tổ chức cho thí sinh xác nhận nhập học và nhập học trực tuyến từ 13h ngày 17/9 đến 17h ngày 26/9.

Năm 2021, Trường ĐH Kinh tế quốc dân sẽ tuyển 6.000 chỉ tiêu, tăng 200 chỉ tiêu so với năm 2020. Trường không áp dụng thêm điều kiện phụ trong xét tuyển.

Thúy Nga

Bi Rain cũng lên tiếng: "Thật buồn cười. Những tin đồn trên mạng là vô căn cứ, hoàn toàn sai sự thật. Công ty quản lý của tôi sẽ tiến hành các thủ tục pháp lý mạnh tay với những kẻ cố tình tung tin đồn sai sự thật, bôi nhọ hình ảnh của tôi". 

Sau khi tin đồn vô căn cứ trên nổ ra, Kim Tae Hee – vợ Bi Rain gay gắt đáp trả, cho rằng đó chỉ là tin đồn, một thông tin ác ý, ngớ ngẩn. 

Trước đó, tin đồn bắt nguồn từ bài viết của tạp chí Women Sense: "Ngôi sao này có một căn hộ riêng biệt chuyên để hẹn hò với người tình. Anh ta bị vợ phát hiện một lần và từng cảnh cáo nhưng vẫn không sửa đổi. Vợ của anh ta là ngôi sao được khán giả ở mọi lứa tuổi yêu mến với tính cách thân thiện và hướng về gia đình. Cô ấy đẹp và thông minh".

Hiện tại, vợ chồng Bi Rain khẳng định, tin đồn rất vô lý nên ban đầu không có ý định phản hồi. Tuy nhiên, do thông tin lan truyền quá nhanh, cuối cùng họ quyết định có biện pháp đối phó và sẽ nhờ luật pháp can thiệp.  Bi Rain và Kim Tae Hee đã có một thập kỷ bên nhau. Hiện họ đã có hai con gái chung và thường xuyên khiến fan ngưỡng mộ bởi cách họ chăm sóc nhau.

Bi Rain sinh năm 1982, gia nhập làng giải trí khi mới 16 tuổi với tư cách là thành viên nhóm nhạc nam Fanclubnhưng không thành công. Đến năm 2002, anh trở lại làng nhạc bằng album solo đầu tay Bad Guyvà từng bước chạm đến đỉnh cao với loạt hit How to avoid the sun, It's Raining, Rainism, Love song, Hip song, La song, Gang… cùng loạt chuyến lưu diễn quốc tế.

Kim Tae Hee được mệnh danh là "nữ thần" tại Hàn Quốc nhờ vẻ đẹp hoàn hảo, học thức cao, gia thế tốt và cuộc sống không có scandal. Vì thế, khi Bi Rain kết hôn với Kim Tae Hee, anh có biệt danh là "tên trộm quốc dân".

Thắm Nguyễn

Số lượng nhà máy “khủng" và quy mô không ngừng mở rộng, Wilmar đứng trước bài toán xây dựng một hệ thống công nghệ mới mạnh mẽ, linh hoạt hơn. 

Theo chia sẻ của ông Vũ Mạnh Cường, Giám đốc công nghệ (CTO) Wilmar, nếu thực hiện việc lưu trữ dữ liệu tại chỗ (On Premises) như trước đây, khi có dự án Wilmar phải làm thủ tục đặt thiết bị từ các hãng Dell, Lenovo,... để mua máy chủ. Quá trình đặt hàng nhanh nhất cũng phải mất 8 tuần. 

Với chiến lược chuyển đổi sang “nhà máy thông minh" cùng tốc độ phát triển nhanh chóng như hiện nay, Wilmar phải sử dụng một nền tảng truy xuất, lưu trữ trên “mây” ổn định, linh hoạt hơn để có thể đáp ứng việc kiểm soát và vận hành sản xuất.

Là công ty đa quốc gia, Wilmar cũng sử dụng nền tảng của các nhà cung cấp dịch vụ Cloud quốc tế như AWS, Microsoft Azure. Tuy nhiên trở ngại là chi phí cố định trên các nền tảng này khá tốn kém và đôi khi không linh hoạt cho nhân viên IT khi triển khai ứng dụng. Sau thời gian cân nhắc và đánh giá kỹ lưỡng, Wilmar đã lựa chọn giải pháp CMC Cloud của CMC Telecom cho hệ thống quản lý phân phối DMS (Distributor Management System) của tập đoàn Wilmar và hệ thống quản lý sản xuất WPP (Wilmar Palm Products) cho công ty Calofic. 

Với lợi thế phát triển trong nước, CMC Cloud đáp ứng được những yêu cầu khắt khe theo tiêu chuẩn quốc tế đồng thời còn là đơn vị kết nối trực tiếp với cloud của các hãng lớn như AWS, Google, Microsoft hay Oracle. Việc đảm bảo yêu cầu lưu trữ dữ liệu người dùng tại Việt Nam theo Nghị định 13/2023/NĐ-CP của Wilmar cũng hoàn toàn được tuân thủ.

“Một nền tảng tốt đối với Wilmar phải là một nền tảng có công nghệ hiện đại, bảo mật cao, khả năng mở rộng linh hoạt với chi phí hợp lý. Quan trọng nhất là độ ổn định và dịch vụ hỗ trợ. Nhà máy luôn hoạt động 24/7, sự cố có thể xảy ra bất chợt vào giữa đêm, chúng tôi cần đội kỹ thuật phản hồi ngay lập tức để phục hồi hoạt động sản xuất, giảm thiểu tối đa thời gian chết của hệ thống. Bên cạnh đó, IT sẽ sử dụng nhiều hệ điều hành như window, linux,… Hạ tầng máy chủ của nhà cung cấp dịch vụ phải đảm bảo cung cấp máy chủ tương thích với tất cả các hệ điều hành đó. CMC Cloud đã đáp ứng được toàn bộ những yêu cầu này của chúng tôi”, Giám đốc công nghệ của Wilmar chia sẻ về lý do lựa chọn CMC Cloud của CMC Telecom.

Tiết kiệm tới 25% chi phí nhờ “đám mây nội"

Trong nhà máy có mùa cao điểm, giờ cao điểm nên cần có sự co giãn linh hoạt của hệ thống máy chủ để tối ưu chi phí sử dụng. Khi quy mô sản xuất càng lớn, lượng truy cập vào các phần mềm quản trị hệ thống càng cao sẽ dẫn đến tình trạng tắc nghẽn đường truyền truy cập dữ liệu. Nền tảng CMC Cloud tích hợp dịch vụ Auto Scaling sẽ tự động tăng hoặc giảm số lượng máy chủ ảo được phân phối cho ứng dụng vào tất cả thời điểm theo nhu cầu sử dụng. 

Định kỳ 5 phút/lần, hệ thống sẽ tự động kiểm tra, đưa ra cảnh báo để đảm bảo không bị quá tải VM. Kết hợp với tính năng Elastic Load Balancer, dữ liệu sẽ được cân bằng tải giữa các máy chủ  hiệu quả, đảm bảo hiệu suất vận hành ổn định. 

Portal của CMC Cloud cũng được áp dụng theo phương thức tính phí "Pay as you go” tính theo ngày thay vì theo tháng như các nhà cung cấp khác trên thị trường. Việc sử dụng CMC Cloud đã giúp tiết kiệm đến 25% chi phí so với việc Wilmar tự vận hành hệ thống cũ.

An ninh an toàn thông tin của dữ liệu cũng là yếu tố quan trọng hàng đầu khi Wilmar lựa chọn nền móng cho hạ tầng công nghệ. Với lợi thế từ nhà cung cấp hạ tầng viễn thông, CMC Cloud được xây dựng và vận hành tại hệ sinh thái trung tâm dữ liệu được đánh giá là hiện đại và an toàn hàng đầu tại Việt Nam. Các Data Center được thiết kế theo tiêu chuẩn Uptime Tier III quốc tế có chứng chỉ PCI DSS, TVRA, ISO… cùng cơ chế High Availability, Disaster Recovery ở mức cao nhất. Để nâng cao bảo mật hơn nữa cho hệ thống của Wilmar, đội ngũ kỹ thuật của CMC Telecom còn triển khai tích hợp thêm phần mềm Checkpoint Firewall vào nền tảng CMC Cloud.

Hiện tại Wilmar đã chuyển sang sử dụng CMC Cloud phiên bản nâng cấp mới. Được biết đây là nền tảng điện toán đám mây Make in Vietnam đầu tiên chuyển sang thế hệ thứ 2.

“Ở phiên bản mới nâng cấp, CMC Cloud đã tiến một bước xa trong việc cung cấp dịch vụ điện toán đám mây với nhiều tính năng vượt trội. Các doanh nghiệp sản xuất nói chung và Wilmar nói riêng sẽ được hưởng lợi rất nhiều khi triển khai những ứng dụng theo mô hình mới trên nền tảng CMC Cloud theo kiến trúc mới Microservices với các dịch vụ như container hay kubernetes”, ông Cường khẳng định.

Thúy Ngà

Mạng xã hội này sẽ sử dụng cả hai phương thức: khóa bảo mật USB – dùng để trượt hoặc chạm vào laptop để đăng nhập tài khoản, và khóa bảo mật NFC – có thể kết nối với chip không dây tích hợp sẵn trên một số mẫu điện thoại Android. 

Từ trước tới nay, Facebook vẫn cung cấp phương thức định danh hai nhân tố Login Approvals – tạo ngẫu nhiên mã số gửi tin nhắn SMS tới điện thoại hoặc qua ứng dụng Facebook. 

Do cách thức mới yêu cầu cần có điện thoại hoặc thiết bị đầu cuối (USB dongle) nên nó sẽ giúp ngăn chặn việc truy cập trái phép vào tài khoản khi có ai đó vô tình tìm thấy mật khẩu đăng nhập của người dùng. 

Từ lâu, Facebook đã khuyến cáo người dùng nên sử dụng phương pháp định danh hai nhân tố bất cứ khi nào có thể. Đây là phương thức an toàn giúp ngăn chặn hiệu quả việc đánh cắp và truy cập trái phép vào tài khoản Facebook. 

Nguyễn Minh (theo WSJ)