Đôi khi người ta nói rằng làm cha mẹ là công việc khó khăn nhất mà bạn từng đam mê. Nhưng tôi tin rằng làm cha mẹ đôi khi khó khăn và mệt mỏi đến mức không phải lúc nào tôi cũng nhớ rằng tôi yêu công việc đó.
Chúng ta cố gắng mang lại những gì tốt nhất cho con cái, nhưng không được nhiều đến mức khiến chúng không trân trọng những gì mình đang có. Chúng ta cố gắng khuyến khích nhưng không được chiều chuộng chúng. Chúng ta trao cho trẻ những món quà, nhưng cũng cố gắng nuôi dưỡng lòng can đảm trong chúng.
Cha mẹ nằm ở ranh giới mong manh giữa những tác động đối lập và không bao giờ biết được rằng những gì chúng ta làm đúng hay sai, có bị bản thân chúng ta và những người khác đánh giá hay không.
Chúng ta cũng là đề tài của vô vàn những nghiên cứu, những cuốn sách và lời khuyên: hãy làm điều này, điều nọ nếu bạn muốn con mình thành công, hay muốn chúng không dành tuổi xuân của mình nằm ườn trên ghế.
Tôi đã cố gắng cân bằng mọi thứ. Khi tôi cảm thấy choáng ngợp, tôi thường gọi cho mẹ tôi. Dường như bà luôn biết phải nói gì.
Khi 3 đứa con tôi còn nhỏ, việc chăm sóc chúng khiến tôi dường như kiệt sức thì mẹ nói với tôi rằng một bà vú em già từng nói với bà khi bà cũng cảm thấy kiệt sức rằng: “em yêu quý, một ngày nào đó chúng sẽ đủ sức tự lấy cho mình một cốc nước”.
Đó là một cách nói đơn giản ngụ ý rằng bọn trẻ sẽ lớn lên và sẽ phải tự lập trong mọi việc, thậm chí là phải vạch ra con đường riêng của mình. Không phải lúc nào bạn cũng phải cơm bưng nước rót suốt ngày cho chúng.
Bà cũng nói với tôi rằng hãy nhớ càng có nhiều người yêu thương trẻ thì chúng càng hạnh phúc. Vì thế tôi đã làm việc chăm chỉ để duy trì và mở rộng vòng tay yêu thương với bọn trẻ.
Mẹ tôi cũng dạy rằng làm cha mẹ giống như là trao một cái ôm. Nó là tình yêu và cũng là áp lực.
Bà dạy tôi rằng đôi khi bạn phải dành thời gian cho bản thân mình để có thêm năng lượng mà chăm sóc bọn trẻ. Thỉnh thoảng hãy cho phép chúng ăn pizza vào ban đêm. Những lần ngoại lệ hiếm hoi sẽ không làm hư bọn trẻ, nhưng làm việc quần quật suốt ngày sẽ khiến bạn mệt mỏi. Hãy nghỉ ngơi đi!
Mẹ cũng dạy tôi phải cho bản thân một chút thời gian để tìm kiếm sự tĩnh lặng. Đôi khi chúng ta bận rộn đến mức quên mất rằng chúng ta đang bận. Chúng ta có quá nhiều việc phải làm trong danh sách ưu tiên mà quên mất rằng điều gì mới là quan trọng nhất.
Bà dạy tôi rằng bọn trẻ không hoàn toàn là của tôi. Chúng không thuộc về tôi. Chúng chỉ được giao phó cho tôi mà thôi. Con cái là món quà mà cuộc sống ban tặng cho tôi, nhưng một ngày nào đó tôi phải trả chúng lại cho cuộc đời. Chúng phải lớn lên và rời xa vòng tay của tôi.
Nhưng khi thời gian của tôi với lũ trẻ kết thúc – khi mà đứa lớn nhất học đại học, hai đứa sinh đôi học trung học, thì tôi bắt đầu cảm thấy nuối tiếc – điều mà tất cả phụ huynh đều cảm thấy khi con cái ra khỏi nhà.
Tôi đã nghĩ rằng đó sẽ là lúc tôi sống cho chính mình: làm việc đến khuya mà không phải lo lắng gì, rong chơi suốt cuối tuần… Nhưng không! Việc chấp nhận rằng bọn trẻ đã đi thật là khó khăn. Tôi phải để chúng đi nhưng trái tim tôi trống rỗng. Tôi không thể tưởng tượng được sẽ như thế nào nếu thiếu chúng.
Dạo gần đây có những lúc tôi cứ nhìn chằm chằm vào bọn trẻ - cái nhìn như muốn nói rằng: “Bố đang nhìn các con đấy. Bố yêu các con bằng tất cả tình yêu của mình – thứ tình yêu bao bọc các con và là lý do bố sống trên đời này”. Những lúc ấy, bọn trẻ sẽ hỏi “bố đang nhìn gì vậy?” Chúng vừa nói vừa mỉm cười – nụ cười cho thấy chúng biết rằng mình đang được yêu thương, nhưng thấy mình đã quá lớn để chạy tới ôm lấy tôi hay nhỏ những giọt nước mắt vì xúc động.
Cuộc đời đã mang bọn trẻ đến với tôi. Và tôi sẽ phải chuẩn bị mọi thứ để trả lại chúng cho cuộc đời.
Chia sẻ của ông bố đơn thân Charles M.Blow
![]() |
Trên dòng sông Quây Sơn, dưới chân Thác Bản Giốc, nhiều hàng hóa, đồ lưu niệm Việt Nam được bày bán. Ảnh: Lê Anh Dũng |
Có, tôi có nhớ chứ.
Tôi đọc Tú Xương, muốn đi Nam Định để xem con ngựa gỗ què một chânng trước nhà cụ xứ có còn không. Tôi muốn đến đứng trước mảnh sân nơi ông Tú đưa đồng bạc mà hỏi ông cử Cóc võ nghệ tinh thông có đánh nổi một con mụ đầm xòe này không. Tôi cố tưởng tượng mảnh đất Vị Hoàng thời ấy, có nghè Bân và ấm Kỷ, có cử Nhu, hàn Tịch, bà Hanh Tụ, chú Sìu Châu, lại có một ông Tú thi cả thảy tám lần không đỗ, thất thời lỡ vận, cứ sáng mang ô đi tối lại cắp ô về.
Đọc Trương Định, tôi nhớ Gò Công, nơi con chim khổng tước còn hót vang ngày mở đất. Không biết có ai ở Gò Công còn nhớ Bình Tây Đại Nguyên Soái Trương Định, nhớ các bà Lê Thị Thưởng, Trần Thị Sanh không? Có nhớ câu hò "Giặc Tây xâm chiếm cõi bờ, chàng đi giết giặc thiếp chờ năm canh" không? Hay ông bà nay cũng chỉ là tên một con phố, một đoạn đường, người ta chỉ nhắc đến khi bàn chuyện đất đai, và những câu hò là chuyện của những người đã cũ? Tôi vẫn nghe nói bản chất của con người ta từ khi mới lọt lòng mẹ đã là vô ơn.
Tôi muốn đi xuồng trên dòng kinh Ngã Bảy, ở ngã ba sông rộng mênh mông những cây đước, cây dừa. Tôi nhớ năm ấy chúng tôi dậy từ lúc gà còn chưa gáy, chạy xe máy một mạch từ Sóc Trăng, đến Cà Mau lúc tám giờ sáng. Đó là lần thứ hai tôi gặp chị Tư, chị nói "Tụi mầy đi chơi mà như đi ăn cướp." Tôi nhớ năm ấy hình như người ta chưa dùng từ phượt.
Tôi muốn lại vào chùa Mía, muốn ngồi uống nước chè trước cổng thành cổ Sơn Tây. Thành cổ Sơn Tây ban đêm người ta thắp đèn điện mờ mờ, có thảm cỏ và mấy cây đại nở hoa trắng. Chùa Mía cũ, có những cái lu lớn bằng sành đặt trước sân. Từ Sơn Tây qua Phú Thọ bằng một chiếc đò ngang, có con đê chạy dọc theo bờ sông Hồng. Người ta cấy lúa ở những mảnh ruộng dưới triền đê ấy.
Tôi muốn đi Thái Nguyên thăm ông Lắm và ngọn đèn hột vịt. Con đường từ Hà Nội lên Thái Nguyên đầy bụi bặm. Chợ Thái Nguyên ban ngày vui, bán nhiều búp chè khô, nhưng ban đêm thì buồn. Thái Nguyên bây giờ ra sao? Ông già Lắm bây giờ ra sao? Tôi không biết. Có những người ta chỉ gặp một lần trong đời, rồi thôi.
Tôi thèm được rong ruổi trên con đường Tú Lệ. Tôi nhớ cảm giác đứng một mình trên đỉnh đèo Khau Phạ cao một nghìn hai trăm mét lúc đồng hồ chỉ năm giờ rưỡi chiều. Họa hoằn lắm mới có một người Mèo cõng bó củi đi ngang qua trong màn sương trắng mịt mù, cách chừng năm mét không nhìn rõ. Tôi đi xe máy qua những khúc cua tay áo, những đoạn đường núi ngoằn ngoèo, mấy lần suýt rơi xuống vực, đến Mù Cang Chải đúng lúc trời sập tối. Mù Cang Chải mùa này lạnh không nhỉ? Bà cụ già đã cho tôi ở nhờ tối hôm ấy, và run run hỏi "Sao cháu cho bà nhiều thế?" khi tôi dúi biếu bà ít tiền sáng hôm sau, có còn khỏe mạnh không? Chú bé nhoẻn nụ cười hiền lành khi bảo "À anh biết chị Lý à, hôm nọ em có nghe chị ấy hát ở trường" rồi năm ấy có đậu đại học không? Con suối sau nhà có còn chảy ầm ào không?
Tôi cũng nhớ quê tôi, mảnh đất mà mỗi lần nhắc đến tôi lại nói đùa là không có nổi một cái tên trên bản đồ. Quê tôi nghèo khổ đói rách, không có ai biết hát "À ơi táo rụng sân đình, thương anh một mình, một mình nhớ em," chỉ có một chị bị điên từ lúc nào không rõ vẫn hay lang thang ở chợ Bến Dầu. Bọn con nít chúng tôi chọc nhau, nói "Mi điên như Thu Yên Bến Dầu." Tết năm ngoái tôi về, chợ Bến Dầu tiêu điều xơ xác, gió từ sông thổi vào lán chợ nghe u u. Ngôi trường thuở nhỏ tôi học, đằng sau có mấy cây trâm ra trái từng chùm màu tím, bây giờ là bãi cỏ hoang, người ta cho bò ăn. Tôi muốn viết về làng tôi, mà lần lữa mãi đến giờ vẫn chưa viết được.
Nên bạn ạ, tôi nhớ chứ. Tôi nhớ quê hương tôi, nhiều khi trào nước mắt. Những người đi thích đi châu Âu, đi châu Phi, đi vòng quanh thế giới, họ có suy nghĩ và ước mơ riêng của họ. Còn ước muốn một đời của tôi là đi cho hết đất nước mình. Cũng có lúc tôi tiếc tôi không sinh ra khoảng năm sáu mươi năm về trước, lúc còn chiến tranh bom đạn, để hiểu hơn về những thứ đã mất đi không còn tìm lại được nữa. Nhưng rồi tôi lại mừng cho mình không phải chịu nỗi đau của những con người bị buộc phải rời bỏ quê hương, xa lìa xứ sở, cái nỗi đau mà tôi biết là tôi không bao giờ hiểu hết. Vì có biết bao nhiêu chuyện tôi không bao giờ hiểu hết, từ những chuyện thoạt nghe có vẻ như là đơn giản lắm. Như lúc đi lang thang ở Mù Cang Chải, dưới những thửa ruộng bậc thang, tôi gặp một anh đứng bên trụ xăng bơm có hàm răng vẩu nửa vàng nửa đen, anh vẫy tay cười với tôi và nói to một câu rất dài bằng tiếng Mèo.
Phan An
" alt=""/>Quê hương thu nhỏ