Về tự chủ đại học và tự chủ các cơ sở dạy nghề, ông Quân cho rằng nhiệm kỳ vừa qua đã đạt được rất nhiều thành công và Chính phủ đã quan tâm, Quốc hội cũng quan tâm với nhiều đạo luật mới và nhiều nghị định mới.

GS Lê Quân: Phải coi học phí là rào cản tránh sinh viên lao vào đại học trở thành 'học đại'

Tuy nhiên, trong quá trình triển khai, chúng ta còn khá nhiều vướng mắc.

'Tôi cho rằng trong 6 tháng cuối năm cũng như trong 5 năm tới, Chính phủ có thể quan tâm hơn đến vấn đề này. Chỉ khi chúng ta triển khai tốt vấn đề tự chủ của các cơ sở giáo dục đại học và nghề nghiệp thì chúng ta mới có nhanh được nguồn nhân lực chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu phát triển' - ông Quân nói.

Ba vấn đề ông Quân cho rằng cần điều chỉnh:

Thứ nhấtlà thời gian qua cơ sở giáo dục cũng như các cơ sở y tế đóng góp rất quan trọng vào cắt giảm chỉ tiêu biên chế hưởng lương từ ngân sách nhà nước. Tuy nhiên, chủ trương và tư duy của Chính phủ cũng đã thay đổi và rất nhiều chính sách cũng đã thay đổi, chúng ta không còn hiểu là tự chủ đi liền với cắt giảm chi thường xuyên của ngân sách nữa. Tuy vậy, trong quá trình triển khai còn rất lúng túng. Chúng ta nói rằng chuyển từ chi thường xuyên sang chi đặt hàng nhưng việc đặt hàng là vô cùng khó khăn và thiếu hành lang pháp lý.

Hiện nay, chúng ta biết rằng những lĩnh vực như an ninh, quốc phòng hoặc sư phạm có thể đặt hàng, đấy là những chỉ tiêu cho các khu vực công. Còn lại khu vực tư đa phần các doanh nghiệp không thể ký trực tiếp đặt hàng, trừ một số doanh nghiệp lớn cần nhân lực kỹ thuật sâu và chuyên môn kỹ năng cao. Do đó, trong thời gian qua có một thực tế là rất nhiều cơ sở giáo dục đại học và nghề nghiệp chuyển sang tự chủ nhưng không nhận được chi thường xuyên, do đó đây cũng là một quá trình mà chúng ta thấy sốc.

Như vậy, chúng ta thấy ưu tiên cho phát triển giáo dục đại học và giáo dục nghề nghiệp đòi hỏi ngân sách của Nhà nước chúng ta phải tăng cao lên hằng năm, chứ không có nghĩa là chúng ta giảm đi được. Do đó, tôi kiến nghị với Chính phủ trong thời gian tới, chúng ta cần có một quan điểm là chuyển chi thường xuyên của các cơ sở sang tự chủ thành chi đầu tư. Chúng ta có thể không chi lương nhưng chúng ta hoàn toàn chi đầu tư để giúp nâng cao chất lượng và thu hút được người học.

Thứ haivề vấn đề tự chủ, đó là chính sách và các quan điểm về học phí. Có thể nói, nếu học phí hiện nay ngân sách chúng ta chỉ đảm bảo ở mức thấp, mức học hiện nay cũng thấp. Chúng ta thường có quan điểm phải quy định một mức trần học phí, tức là mức học phí cao nhất. Mức trần này thường đáp ứng rất thấp so với kỳ vọng và yêu cầu của các cơ sở giáo dục.

Do đó, chúng ta cần có quan điểm tư duy là làm sao có chính sách thật tốt để con em nghèo học giỏi hoặc các em học giỏi có thể tiếp cận được học bổng và được đảm bảo quyền học đại học. Chúng ta cũng phải đảm bảo học phí cũng là một rào cản kỹ thuật để tránh việc học sinh lao vào học đại học và trở thành 'học đại'. Chúng ta phải coi học phí đối với người học là một nguồn đầu tư.

Thông lệ quốc tế học phí bao giờ cũng bằng gần 2 năm tiền lương sau khi tốt nghiệp. Như vậy, mới đảm bảo được chính sách này. Tôi kiến nghị làm sao để cho các cơ sở giáo dục không nhất thiết phải tự chủ hoàn toàn mới được xác định học phí trên cơ sở định mức kinh tế kỹ thuật.

Thứ ba, tư duy về tự chủ, nhưng cũng phải thay đổi tư duy về quản lý nhà nước. Nhiệm kỳ trước chúng ta đã có những chuyển biến rất tích cực, hệ thống chúng ta đang chuyển biến tốt thì nhiệm kỳ này tiếp tục chuyển biến mạnh hơn.

Tự chủ thì phải làm sao chúng ta quản lý chất lượng đầu ra, đánh giá được bộ chỉ số để đánh giá được hiệu quả cũng như chất lượng của từng cơ sở, của từng ngành nghề, vấn đề việc làm, chất lượng việc làm và đáp ứng nhu cầu của xã hội. Tự chủ là để từng cơ sở phải có trách nhiệm giải trình về việc mình đóng góp ra sao cho xã hội, còn tự chủ chúng ta vẫn hiểu theo nhiều tư duy đếm số m2, đếm số giáo viên để cho chỉ tiêu tuyển sinh, chúng ta vẫn can thiệp quá sâu vào vấn đề chức danh này phải kiêm chức danh kia hay rất nhiều yếu tố khác.

Chúng ta cũng có những lúng túng như bắt buộc Chủ tịch Hội đồng trường phải là cơ hữu. Những vấn đề đó cũng là hạn chế, trong khi có nhiều trường, nhiều cơ sở có thể mời những người có vai trò quan trọng với trường tham gia điều hành hội đồng trường này. Những quan điểm phải dạy chính quy xong mới được dạy tại chức hay phải dạy đại học xong mới được dạy cao học. Những tư duy này tôi cho rằng rất nhiều những quy định chính sách hiện nay cần thay đổi để đảm bảo các đơn vị cơ sở được tự chủ về học thuật cao hơn.

Trần Thường (ghi)

16 trường đại học có học phí cao nhất Việt Nam

Trong 16 trường có học phí cao nhất cả nước, có 5 trường công lập, còn lại 11 trường tư thục. 

Trần Ngọc Anh - Thủ khoa toàn quốc thi tốt nghiệp THPT năm 2021

Ngọc Anh đạt 9,2 điểm môn Toán; 9,25 điểm môn Ngữ văn; 9,5 điểm ở hai môn Lịch sử và Địa lý; điểm 10 tuyệt đối ở môn Ngoại ngữ và Giáo dục công dân.

Nữ sinh này cho biết đã lựa chọn theo học tại Trường ĐH Ngoại thương. Trước đó, em đã trúng tuyển vào trường này theo phương thức xét học bạ và điểm IELTS. Điểm IELTS của Ngọc Anh là 7.5.

Thủ khoa khối A có nguyện vọng vào trường ĐH Bách khoa Hà Nội

Với việc giành được tổng điểm 29,55, Trần Cao Sơn (học sinh lớp 12A1, Trường THPT Hùng Thắng, Hải Phòng) trở thành thí sinh có tổng điểm 3 môn xét tuyển khối A cao nhất cả nước sau kỳ thi tốt nghiệp THPT đợt 1 năm 2021.

Trần Cao Sơn - Thủ khoa khối A

Cụ thể, Cao Sơn đạt 9,8 điểm môn Toán; 9,75 điểm môn Vật lý và 10 điểm môn Hóa.

Với ước mơ trở thành một lập trình viên trong tương lai, Sơn cho hay em dự định sẽ đăng ký nguyện vọng vào ngành Khoa học máy tính của Trường ĐH Bách khoa Hà Nội.

Thủ khoa khối B có nguyện vọng vào Trường ĐH Y Hà Nội

Với việc giành được 3 điểm 10 ở kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2021, Võ Thị Kim Anh (học sinh lớp 12 Toán 1 của Trường THPT Chuyên Hà Tĩnh) không chỉ trở thành thủ khoa khối B mà còn là thủ khoa duy nhất giành 3 điểm 10.

Nữ sinh Hà Tĩnh và thầy giáo Phó Hiệu trưởng Trường THPT Chuyên Hà Tĩnh

Điểm thi các môn thi khác của Kim Anh cũng rất tốt. Cụ thể, điểm thi môn Vật lý là 7,25 điểm, điểm trung bình của bài thi Khoa học Tự nhiên đạt 9,08 điểm. Điểm thi môn tiếng Anh của em cũng đạt 8,6 điểm.

Với kết quả này, Kim Anh sẽ đăng ký nguyện vọng xét tuyển vào ngành Y khoa của Trường ĐH Y Hà Nội.

“Giai đoạn này, chứng kiến những cố gắng, nỗ lực và cả sự hy sinh thầm lặng của các y bác sĩ để chống lại dịch bệnh Covid-19, em càng thêm yêu nghề này và vững tin với mơ ước được giúp người, giúp đời”, Kim Anh nói.

Hai thủ khoa khối C đều muốn theo ngành luật

Bùi Quốc Bảo - học sinh Trường THPT Lý Tự Trọng (Khánh Hòa) là 1 trong 2 thí sinh có kết quả thi tốt nghiệp THPT năm 2021 tổ hợp khối C cao nhất toàn quốc.

Bùi Quốc Bảo và cô giáo

Quốc Bảo đạt 9,25 điểm môn Ngữ văn, 10 điểm môn Lịch sử và 10 điểm môn Địa lý. Em cũng là thí sinh duy nhất đạt 2 điểm 10 của khối C.

Các môn thi còn lại Quốc Bảo đạt kết quả cũng khá cao với 8 điểm Toán, 9,75 điểm Giáo dục công dân và 8,2 điểm Tiếng Anh.

Quốc Bảo dự định sẽ ra Hà Nội theo học ở Trường ĐH Kiểm sát. "Em hay xem phim truyền hình, trước đây thấy có nhân vật kiểm sát viên rất thú vị nên rất thích. Sau đó, em tìm hiểu kỹ hơn và quyết định theo đuổi ngành học này" - Bảo cho biết.

Cùng với Bùi Quốc Bảo, thí sinh Đinh Thị Kim Ngân, học sinh lớp 12C3 Trường THPT Chuyên Phan Bội Châu, tỉnh Nghệ An là thí sinh thứ hai đạt 29,25 điểm ở khối C. Trong đó, em đạt điểm 9,5 môn Ngữ văn, 10 điểm môn Lịch sử và 9,75 điểm môn Địa lý.

Thủ khoa khối C toàn quốc Đinh Thị Kim Ngân vừa được kết nạp Đảng sáng 26/7

Kim Ngân cũng đạt điểm Toán là 8,2 điểm, Giáo dục công dân 9,75 điểm và Tiếng Anh là 8,8 điểm.

Ước mơ sau này của Kim Ngân là được làm việc trong bộ phận pháp chế của doanh nghiệp, do đó em dự định đăng ký vào Khoa Luật kinh tế (Trường ĐH Luật Hà Nội).

Thủ khoa khối D muốn vào ĐH An ninh Nhân dân

Đạt tổng điểm 29,15, Bùi Thị Ngọc Quỳnh (học sinh lớp 12A1, Trường THPT Chuyên Nguyễn Tất Thành, tỉnh Kon Tum) trở thành thí sinh có tổng điểm 3 môn xét tuyển khối D cao nhất cả nước sau kỳ thi tốt nghiệp THPT đợt 1 năm 2021.

Bùi Thị Ngọc Quỳnh có tổng điểm 3 môn xét tuyển khối D cao nhất cả nước

Cụ thể, nữ sinh Kon Tum đạt 9,4 điểm Toán; 9,75 điểm Ngữ văn và 10 điểm môn Tiếng Anh.

Với kết quả này, Quỳnh dự kiến đăng ký nguyện vọng vào ngành Nghiệp vụ an ninh của Trường ĐH An ninh nhân dân. Lý do đơn giản chỉ là Quỳnh thích nghề này.

Thủ khoa khối A1 đã trúng tuyển Trường ĐH FPT

Là thủ khoa khối A1 của cả nước với tổng điểm 29,55, Thân Trọng An (học sinh Trường THPT Lục Nam) còn trở thành thủ khoa khối D của Bắc Giang khi đạt 28,55 điểm ở khối thi này.

Thân Trọng An - Thủ khoa khối A1 của cả nước “ẵm luôn” thủ khoa khối D của Bắc Giang

Tuy nhiên, An cho biết dự kiến sẽ không sử dụng điểm thi tốt nghiệp THPT để xét tuyển vào đại học. Mới đây, An đã nhận được giấy báo trúng tuyển theo phương thức xét tuyển học bạ vào Trường ĐH FPT. An nói, đây là ngôi trường cậu đã mơ ước theo học từ lâu.

Dự định của thủ khoa khối A1 là vào ngành Công nghệ thông tin của trường này với trở thành lập trình viên trong tương lai.

 >>> Mời quý phụ huynh và học sinh tra cứu điểm chuẩn đại học năm 2021

Phương Chitổng hợp

Top 100 thí sinh có điểm cao nhất khối A toàn quốc

Thí sinh có điểm cao nhất khối A đạt 29,55 điểm. Có 96 thí sinh đạt điểm khối A từ 28,35 trở lên.

Theo Tiến sĩ Linh, với sàng lọc siêu âm trước sinh, có 3 mốc quan trọng trong thai kỳ cần lưu ý.

Thứ nhất là giai đoạn 3 tháng đầu, từ 11 tuần đến 13 tuần 6 ngày, thai phụ nên siêu âm để khảo sát sớm các bất thường hình thái nặng nề kèm theo đo khoảng sáng sau gáy cho thai nhi.

Mốc thứ 2 là giai đoạn quý II của thai kỳ từ 21 tuần đến 24 tuần, siêu âm để khảo sát về hình thái, đánh giá được rất nhiều bệnh lý từ hệ thần kinh, tim mạch đến tiêu hoá, hệ tiết niệu, cơ xương.

Giai đoạn quý III của thai kỳ từ 28 đến 34 tuần, có thể làm lại một lần siêu âm 4 chiều để chắc chắn thêm về bất thường hình thái nếu có.

Theo vị chuyên gia, để phát hiện bất thường di truyền, nên thực hiện sàng lọc sớm trong quý I của thai kỳ, thông thường ở giai đoạn từ 11 tuần đến 13 tuần 6 ngày, cùng lúc làm siêu âm 4 chiều và các xét nghiệm của mẹ.

Ngoài ra, thai phụ cũng nên thực hiện một số xét nghiệm cần thiết vào lúc tuổi thai từ 14 - 21 tuần; siêu âm hình thái và cấu trúc các cơ quan của thai nhi vào lúc tuổi thai từ 20 - 24 tuần nhằm phát hiện các bất thường của hệ thần kinh, hệ tim mạch, ở lồng ngực, dị tật của dạ dày - ruột, sinh dục - tiết niệu, xương...

Riêng với dị tật tim bẩm sinh, mỗi năm có khoảng 10.000-12.000 trẻ sơ sinh mắc bệnh lý này nhưng chỉ có khoảng 5.000 trẻ được phẫu thuật. Nếu không phát hiện sớm, bệnh nhi có thể bị suy tim ngay từ trong bào thai, tử vong trong bụng mẹ hoặc vừa chào đời không thể kịp cứu sống. Thời điểm tốt nhất để siêu âm sàng lọc tim bẩm sinh là khi thai từ 18-24 tuần.

Ai nên chú trọng sàng lọc trước sinh?

Tất cả các thai phụ đến thăm khám tại các cơ sở sản khoa nên được sàng lọc trước sinh theo các mốc quan trọng, tuy nhiên một số đối tượng nên được chú trọng, như: Phụ nữ mang thai từ 35 tuổi trở lên; Thai phụ có tiền sử bị sảy thai tự nhiên, sinh con dị tật, thai chết lưu hoặc có con chết sớm sau sinh.

Nếu thai phụ có tiền sử gia đình bản thân hoặc gia đình chồng đã có người được xác định bị dị tật bẩm sinh hoặc bất thường nhiễm sắc thể như hội chứng Down, Edward, Turner… hoặc mắc các bệnh di truyền như thalassemia, tăng sản thượng thận bẩm sinh, loạn dưỡng cơ Duchenne, teo cơ tủy,… thì nên sàng lọc trước sinh.

Tại các vùng đồng bào dân tộc và miền núi, tỷ lệ kết hôn cận huyết thống vẫn xảy ra, nếu thầy thuốc phát hiện đó là thai phụ kết hôn cận huyết thống thì nên khuyên tiến hành sàng lọc trước sinh. Các thai phụ nhiễm virus rubella, herpes... cũng nên sàng lọc.

Các thai phụ sử dụng thuốc độc hại cho thai nhi hoặc tiếp xúc thường xuyên với môi trường độc hại; thai nhi có dấu hiệu nghi ngờ bất thường về hình thái, cấu trúc trên siêu âm hoặc xét nghiệm máu có phát hiện bất thường... nên được sàng lọc.  

20% bà mẹ mang thai được tầm soát, sàng lọc trước sinh tại các xã có triển khai can thiệp tại khu vực III thuộc vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi 

Đây là một trong các chỉ tiêu chuyên môn hàng năm được Bộ Y tế đặt ra trong Hướng dẫn thực hiện Nội dung 2 thực hiện Dự án 7 - Chăm sóc sức khỏe nhân dân, nâng cao thể trạng, tầm vóc người dân tộc thiểu số; phòng chống suy dinh dưỡng trẻ em thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030, giai đoạn I: từ năm 2021 đến năm 2025.

Theo Quyết định số 861/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, cả nước có 3.434 xã vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi thuộc 51 tỉnh, thành. Trong số này có 1.673 xã khu vực I, 210 xã khu vực II và 1.551 xã khu vực III.