Thi lớp 10 Hà Nội năm 2024 có gần 490 thí sinh bỏ môn đầu tiên

Dưới đây là bài viết của độc giả Nguyễn Hiếu Quân gửi về diễn đàn (nội dung bài viết thể hiện góc nhìn, quan điểm của tác giả).

Tôi còn nhớ trong một cuộc họp cách đây đã lâu, một thầy là giám đốc Sở GD-ĐT đã chia sẻ với các lãnh đạo các phòng ban của Sở và các trường rằng “một lãnh đạo thành công chỉ khi giữ chân được giáo viên, nhân viên muốn ở lại trường 15 phút sau khi họ hết việc, vậy thôi”. 

Đến bây giờ, tôi vẫn thấy ý nghĩa và sự chính xác trong chia sẻ đó của thầy. 

Một trường học hạnh phúc chỉ khi giáo viên muốn đến dạy, muốn cống hiến, muốn hết lòng với học trò, muốn gặp gỡ đồng nghiệp. Còn học sinh, đơn giản là muốn đi học. 

Như vậy, yếu tố đầu tiên, và quan trọng nhất để cả thầy và trò hạnh phúc là được làm việc và học tập trong thân thiện, đầy tình yêu thương và thấu cảm. 

Trước hết phải là vai trò của Ban giám hiệu nhà trường, nhất là hiệu trưởng trường học.

Cách đây đã hơn mười năm, khi tôi còn là Bí thư Đoàn trường, sáng thư hai hàng tuần tôi thường đánh giá thi đua tuần trước. Thầy hiệu trưởng khi đó mới về công tác đã nhận xét và góp ý riêng với tôi hai điều. 

Thứ nhất,khi khen học sinh đạt điểm cao hay tuyên dương việc tốt, đừng chỉ đọc mỗi cái tên cụt lủn mà phải đọc đầy đủ cả họ và tên, như vậy các em học sinh mới thấy tự hào, hãnh diện. 

Thứ hai, khi phê bình điểm kém hay việc chưa tốt thì chỉ nói là lớp A có mấy trường hợp thôi, nói chung chung như vậy thì các em cũng đã tự biết rồi chứ không nêu tên để các em xấu hổ, mặc cảm nữa. 

Kể từ đó, giờ chào cờ sang thứ hai đã trở nên nhẹ nhàng, vui vẻ, và ý nghĩa hơn nhiều với các em học sinh và kể cả thầy cô, khi sau phần nghi lễ trang trọng là các tiết mục văn nghệ, hoặc câu chuyện về một tấm gương tiêu biểu, một hành động đẹp nào đó. Cứ sau mỗi phần phát biểu ngắn gọn của thầy cô, học sinh là những lời chúc đầu tuần vui vẻ, hạnh phúc, và một tuần dạy vả học bắt đầu với những niềm vui như thế.

Ngoài ra, để giáo viên có thể yên tâm gạt bỏ những lo lắng, áp lực về thành tích, sự thay đổi chương trình, hệ thống quản lý hồ sơ, điểm số, chuyên môn... để đến lớp với niềm hạnh phúc, từ đó lan tỏa đến học sinh, thì lãnh đạo trường phải là những nhà quản trị đầy tài năng với những kĩ năng mềm được tập huấn, trang bị bài bản, và có hệ thống. 

Chỉ khi có đủ tri thức, kĩ năng quản lý, thì mới tránh tình trạng gây thêm căng thẳng, áp lực cho giáo viên với tư duy “thà thừa hơn thiếu”, kéo bè cánh gây mất đoàn kết, chia rẽ trong cơ quan, hoặc có khi nghiêm trọng hơn  khi vi phạm pháp luật, như trong nhiều tình huống thực tế đã xảy ra.

Yếu tố thứ hai cần nhắc đến là việc tạo dựng môi trường để giáo viên sáng tạo. 

May mắn thay, Chương trình Giáo dục 2018 cũng giao quyền chủ động thiết kế kế hoạch cho giáo viên, người thầy được chủ động hơn trong đa dạng các phương thức dạy học và đánh giá học sinh.

Tuy còn nhiều bất cập, lúng túng trong thời gian qua, và có lẽ cả trong vài năm tới, nhưng khi vai trò người thầy được nâng cao, sức sang tạo không còn vị trói buộc bởi sách giáo khoa nữa, thì việc tìm thấy niềm vui, hạnh phúc trong công việc sẽ đến với các thầy cô thật sự có tâm huyết với nghề, với trò. Bên cạnh đó, học sinh cũng được “thoải mái” lựa chọn hơn những nội dung học, những môn học phù hợp với sở thích, năng lực và định hướng tương lai của mình.

Ai đó đã nói “Hạnh phúc luôn mỉm cười với những ai dũng cảm, kiên trì và hăng say lao động”. Nhà giáo không nên đợi chờ hạnh phúc được ban, cho từ ai đó, bản thân họ phải tự thắp lên,và giữ ngọn lửa nghề cho mình và lan tỏa hơi ấm cho học sinh. Nhưng việc đó, tôi nghĩ sẽ dễ dàng hơn, nhẹ nhàng hơn biết bao khi có sự chung sức, chung lòng của những nhà quản lý giáo dục và của xã hội đối với các thầy cô.

Nguyễn Hiếu Quân (Trường PT Dân tộc nội trú THPT tỉnh Lâm Đồng)

Mỗi năm 500 trang giáo án và kế hoạch, giáo viên khó thấy hạnh phúc với nghề

Nhóm tác giả cho biết họ cùng thiết kế nên ứng dụng này bởi có chung tình yêu dành cho trẻ và trăn trở về một sản phẩm thể hiện tính bền vững trong thiết kế. 

“Qua quá trình tìm hiểu, nghiên cứu, chúng tôi thấy rằng vấn đề giáo dục giới tính ở Việt Nam thường bị hiểu nhầm, hiểu sai. Đặc biệt văn hóa phương Đông, cứ khi nghe nhắc đến từ “sex” thì thường nghĩ đến một điều gì đó rất kinh khủng, thậm chí bậy bạ.

Người Việt thường nhầm lẫn giữa tình dục và tính dục. Khi dạy trẻ con về giáo dục giới tính, thường người ta nghĩ đến tình dục, nhưng thực ra không phải, mà đó là tính dục (tức là hiểu về giới tính, về cơ thể). Bên cạnh đó, mọi người cũng thường không biết tiếp cận thông tin ở đâu. Bản thân nhiều cha mẹ, nhiều khi con hỏi cũng không biết để trả lời.

Hoặc đôi khi mọi người nghĩ sex education phải là điều gì đó vĩ mô, nhưng thực ra với trẻ con đôi khi chỉ đơn giản như việc khi mặc váy, ngồi xuống thì phải khép chân, kéo váy chẳng hạn...”, chị Quyên nói. 

Bên cạnh đó, nhiều trường công lập hiện nay không có hoạt động này, hoặc một vài trường có nhưng thường chỉ dừng lại ở những buổi trao đổi song không cởi mở hay một chiều.

Cũng vì vậy, nhóm tác giả nảy sinh ý tưởng thiết kế nên một ứng dụng hỗ trợ trẻ vị thành niên về giới tính và ngăn chặn nạn xâm hại tình dục.

Chị Quyên cho hay sản phẩm của nhóm nhận được sự đánh giá cao từ Ban giám khảo có lẽ bởi dám đặt ra một vấn đề rất thực tế mà xã hội Việt Nam chưa giải quyết được, không hề viển vông và có phần nghiên cứu cơ sở dữ liệu bài bản.

“Phần nghiên cứu này cũng sẽ được nhóm trình bày báo cáo ở hội nghị khoa học tại Malaysia vào tháng 12/2022 tới đây”, chị Quyên thông tin.

Theo chị Quyên, ứng dụng Unzipped được nghiên cứu và triển khai với 2 mục tiêu chính là cải thiện và nâng cao nhận thức về giáo dục giới tính toàn diện cho trẻ vị thành niên và cung cấp nền tảng giáo dục giới tính toàn diện cho cha mẹ và thanh thiếu niên để tăng cường kết nối và phát triển giao tiếp.

Ứng dụng được xây dựng dựa trên bộ công cụ về thiết kế một chương trình mới hoặc đánh giá một chương trình hiện có về Giáo dục giới tính và tình dục toàn diện của UNESCO, gồm các mục tiêu: chính xác về mặt khoa học (dựa trên nghiên cứu, dữ kiện thực tế và bằng chứng); phù hợp với lứa tuổi và mức độ phát triển; lồng ghép trong chương trình giáo dục; có tính toàn diện chứ không đơn thuần là các hành vi tình dục.

Những câu chuyện được xây dựng để dạy trẻ như việc thói quen người lớn thấy một đứa trẻ xinh xắn và rồi ôm, hôn, động chạm vào cơ thể - đó là điều không được; hay không đi vào những chỗ vắng một mình hoặc khi ai đó tiếp cận rồi sờ vào người thì cần biết hét lên thật to và bỏ chạy...

“Chúng tôi tin khi trẻ hiểu vấn đề, có kiến thức thì sẽ tự biết cách bảo vệ chính mình. Thế hệ trước đây, nhiều khi chúng ta sợ nhưng không dám nói với bố mẹ, hay nhiều lúc bạn bè chơi đùa có những động chạm nhưng không biết đó là những việc không được phép”, chị Quyên nói.

Quá trình làm việc bao gồm cả khâu nghiên cứu và thiết kế ứng dụng này khoảng hơn 4 tháng. Khó khăn lớn nhất, theo chị Quyên, là việc thực hiện triển khai trong thời gian vẫn còn dư âm của đại dich Covid-19 và đối tượng nghiên cứu là trẻ em nên việc lấy số liệu nghiên cứu không hề dễ dàng.

“Kỉ niệm đáng nhớ nhất là việc phỏng vấn các em tuổi vị thành niên. Với đặc tính về tâm sinh lý của tuổi này, thực sự tiếp cận được các em để nghiên cứu cực kỳ khó. Chúng tôi cũng đã lên kế hoạch triển khai phỏng vấn kĩ càng nhưng thực tế diễn ra lại không như hình dung trước đó. Cách chúng tôi đối mặt và giải quyết vấn đề này là một trải nghiệm đáng nhớ”, chị Quyên kể.

“Phần giao diện, bài học được chúng tôi xây dựng, thiết kế thông qua tạo hình nhân vật phù hợp từng lứa tuổi, dựng thành các bộ phim hoạt hình ngắn để cho trẻ dễ tiếp cận. Những điều này được xây dựng theo những chuẩn của UNESCO và Bộ GD-ĐT Việt Nam”, chị Quyên nói. 

“Chúng tôi không muốn chỉ dừng lại ở việc thiết kế hình thức đơn thuần của ứng dụng mà còn muốn thiết kế phần thể hiện sao cho truyền tải được những kiến thức, hiểu biết một cách hiệu quả nhất. Giáo dục cũng vậy, chúng tôi không hướng đến giáo dục một thời điểm mà muốn tạo nên nhận thức, hiểu biết trong cả dòng đời mỗi người từ những đứa trẻ”.

Chị Quyên chia sẻ hướng nghiên cứu của UNZIPPED cũng nằm trong định hướng nghiên cứu, mong muốn xây dựng cộng đồng bền vững của mình.

“Phát triển bền vững cũng là xu hướng của thế giới nói chung và hướng đến con người. Con người là chủ thể quan trọng nhất nên nếu bản thân con người mà không có chuỗi hành vi bền vững thì không có gì bền vững được. Ngay ở việc giáo dục giới tính, nếu chỉ nhà trường dạy trẻ thì cũng chỉ là một chiều và chưa thể nghĩ đến việc bền vững; nhưng nếu tất cả xã hội và mọi người cùng tham gia thì mới có thể tạo nên một cộng đồng bền vững”, chị Quyên nói.

Mong muốn lớn nhất của chị Quyên cũng như nhóm của mình là ứng dụng UNZIPPED này sẽ được ứng dụng trong hệ thống giáo dục Việt Nam. “Tất cả các nhà trường đều có thể sử dụng ứng dụng này bởi trong đó có phần bài giảng, có tương tác, có trao đổi, có bài kiểm tra dựa trên khung chương trình của Bộ GD-ĐT”.

Nữ giảng viên gây xôn xao vì 'Gợi ý chiến lược chơi đề có lãi'