Theo TS Trần Quang Diệu – Giám đốc Trung tâm ứng dụng CNTT, Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, trong bối cảnh báo chí số hiện tại, thông tin đang tìm đến độc giả nhiều hơn độc giả tìm đến thông tin. Khác với trước kia, giờ đây người dùng yêu cầu cao hơn về việc tiếp cận thông tin đa nền tảng, từ tablet, smartphone, TV cho tới nghe podcast trên xe hơi, điều này đòi hỏi sự hội tụ về mặt công nghệ của các cơ quan báo chí.

TS Trần Quang Diệu nhận định, trong mô hình tòa soạn số, tòa soạn hội tụ, phóng viên sẽ nhận yêu cầu lấy tin tại hiện trường thông qua các phần mềm quản lý hoặc trực tiếp từ các phòng/ban hay ban biên tập và thư ký tòa soạn. Các thông tin thu thập được của phóng viên sẽ được chuyển về trung tâm tích hợp dữ liệu để các phòng/ban và các phóng viên khác tái sử dụng. 

Tại hiện trường, phóng viên có thể thực hiện các tin/bài mang tính cập nhật. Ban biên tập và thư ký tòa soạn có trách nhiệm kiểm soát thông tin trước khi xuất bản đến báo in hoặc báo mạng tùy theo nhu cầu và khả năng của tòa soạn.

Vị chuyên gia này cũng cho rằng, cần xác định rõ, hội tụ trong trường hợp này là hội tụ nội dung, hội tụ công nghệ và hội tụ phương tiện trong truyền thông, khác với việc đưa tất cả các đơn vị, phòng ban, phóng viên về cùng một tòa nhà hay cùng một địa điểm. Trên cơ sở tòa soạn số, cần phát triển các sản phẩm báo chí đa nền tảng, đa dịch vụ và đa phương tiện.

Từ tòa soạn hội tụ tới tòa soạn số

Chia sẻ về thực tế báo chí Việt Nam, nhà báo Lê Xuân Trung, Phó Tổng biên tập báo Tuổi trẻ cho hay, để sản xuất được các loại hình báo chí mới, nhiều tòa soạn đã tổ chức theo mô hình tòa soạn hội tụ, từ hội tụ nguồn lực đến hội tụ quy trình để có thể kiểm soát nội dung từ đầu vào đến đầu ra một cách thông suốt, nhất quán.

Mô hình này có ưu điểm là đáp ứng được yêu cầu sản xuất đa phương tiện, đặc biệt là loại hình báo điện tử nhưng đồng thời cũng làm cho khối lượng công việc tăng lên trong khi bộ máy nhân sự không thể nở nồi tương ứng vì sẽ làm tăng chi phí. Mọi người trong tòa soạn cảm thấy áp lực tăng lên, bị cuốn theo dòng thời sự quá nhanh, quá nhiều. 

Để đảm bảo năng suất mà không gia tăng áp lực, giải pháp khả thi nhất là tòa soạn phải ứng dụng tối đa công nghệ đi cùng với tối ưu hóa bộ máy, thay đổi quy trình vận hành, xuất bản các sản phẩm. Nghĩa là tòa soạn phải chuyển đổi sốsao cho phù hợp với mục tiêu và chiến lược phát triển của các cơ quan báo chí. Khi đó, tòa soạn hội tụ phát triển thành tòa soạn số để bảo đảm phát huy được nguồn lực sẵn có nhưng được thiết kế lại bài bản, hiệu quả hơn.

Tòa soạn truyền thống chỉ có một loại hình báo chí, ít tương tác với bạn đọc. Tòa soạn hội tụ có nhiều loại hình báo chí, tương tác với bạn đọc nhanh hơn. Thế nhưng ở tòa soạn số, sẽ có nhiều loại hình báo chí trên đa nền tảng, mạng xã hội. Các tòa soạn số có khả năng tương tác nhiều chiều, trên nhiều nền tảng với độc giả của mình.  

Theo nhà báo Lê Xuân Trung, tòa soạn số sẽ cần có trung tâm phát triển nội dung số, module dữ liệu nội dung số và module dữ liệu người dùng. Trong đó, trung tâm phát triển nội dung số là đầu mối tổ chức sản xuất nội dung số như text, ảnh, đồ họa, audio, video… 

Module dữ liệu số là nơi ứng dụng công nghệ để tự động lưu trữ, phân loại, trích xuất, khai thác, sử dụng dữ liệu và sản phẩm số. Nguồn dữ liệu này là tài nguyên số của một cơ quan báo chí cần được tổ chức lưu trữ, xử lý, khai thác, sử dụng, kinh doanh có hiệu quả nhất.

Với module dữ liệu người dùng, đây là bộ phận thu thập, lưu trữ, phân tích và sử dụng dữ liệu người dùng thường xuyên của một cơ quan báo chí. Nguồn dữ liệu này cực kỳ quan trọng, mang tính sống còn đối với các cơ quan báo chí trong thời đại số.

Phó Tổng biên tập báo Tuổi trẻ cho rằng, các tòa soạn ở Việt Nam đang trên con đường chuyển đổi số để hình thành tòa soạn số thông qua việc phát triển và kết nối một cách có hiệu quả giữa các module nội dung với module dữ liệu và module người dùng.

Đó là mô hình hoàn chỉnh từ khâu đầu vào đến đầu ra trong một hệ thống quản trị nội dung được ứng dụng công nghệ tương thích với quy mô, tính chất và mục tiêu của một cơ quan báo chí đa phương tiện, đa nền tảng

Bộ TT&TT cũng đề xuất, với các chương trình giải trí, các đơn vị thực hiện biên tập phải dán nhãn, ghi rõ mức phân loại nội dung đối với chương trình đã biên tập theo các mức phân loại quy định. Các chương trình thể thao phải thực hiện biên tập, nhưng không phải phân loại.

Trao đổi với VietNamNet, ông Ngô Tuấn Anh, CEO Công ty An ninh mạng thông minh SCS nhận định, việc Bộ TT&TT đưa ra quy định phải đảm bảo nguyên tắc loại bỏ tất cả các nội dung vi phạm và bảo vệ trẻ em cùng đối tượng dễ bị tổn thương khác đối với những nội dung không phù hợp hoặc có thể có tác động tiêu cực là điều rất cần thiết.

CEO Công ty SCS cũng đánh giá, việc phân loại các nội dung chương trình giải trí theo độ tuổi cũng là điều cần thiết để các nhà quản lý, phụ huynh, giáo viên hay bản thân trẻ em khi tiếp cận các nội dung có thể biết ngay nội dung đó có phù hợp với lứa tuổi của mình hay không.

“Quy định này sẽ giúp chúng ta có nhãn phân loại, từ đó điều chỉnh hành vi xem và sử dụng nội dung giải trí sao cho phù hợp với lứa tuổi”, ông Ngô Tuấn Anh chia sẻ.

Sự thay đổi trong quan điểm về đồng phục 

Đồng phục là một phần không thể thiếu trong môi trường giáo dục không chỉ ở Việt Nam mà ngay cả trên thế giới, mọi trường học đều sử dụng đồng phục cho học sinh. Nó không những tạo ra sự đồng nhất, thanh lịch mà còn giúp học sinh cảm thấy tự tin, tạo niềm tự hào và hứng khởi khi đến trường.

Qua thời gian, cùng với sự phát triển của thời đại, nhận thức và quan điểm của nhà trường, phụ huynh, học sinh về đồng phục đã có sự thay đổi lớn. Nếu trước đây đồng phục chỉ tạo ra sự đồng nhất, bình đẳng trong môi trường giáo dục, thì ngày nay đồng phục còn là hình ảnh đồng bộ với hệ nhận diện của mỗi tổ chức, mang tính thẩm mỹ thời trang và sự tiện ích trong đời sống hàng ngày. 

Cùng với đó chất liệu may mặc trang phục cho học sinh càng được chú trọng nhiều hơn về độ thoáng mát, mềm mịn. Sự cải cách trong giáo dục nói chung và trong ngành đồng phục học đường nói riêng đã mang đến nhiều giá trị to lớn, giúp học sinh được tự tin về “gu ăn mặc”, bình đẳng giữa bạn bè và dễ dàng tham gia mọi hoạt động học tập, vui chơi.

Giá trị đích thực từ xu hướng đồng phục hiện đại 

Đồng phục học sinh từ lâu đã có vai trò quan trọng mang lại lợi ích cho nhà trường, phụ huynh và đặc biệt là các em học sinh. Đồng phục không chỉ mang đậm về truyền thống, đặc trưng riêng mà hiện nay nó còn là thông điệp giá trị của thời trang thẩm mỹ, tính tiện ích và sự đồng bộ nhất quán.

Giá trị về tính thời trang: Ngày nay ranh giới giữa đồng phục và các sản phẩm thời trang bị xoá bỏ. Các nhà thiết kế đồng phục đã biến hoá những bộ đồng phục đơn thuần trở thành những trang phục mang tính thẩm mỹ cao, thậm chí ngoài sử dụng để đến trường học sinh vẫn có thể tự tin mặc đi chơi, tham gia những hoạt động ngoại khóa của trường, lớp tổ chức. 

Giá trị về tính đồng bộ: Đồng phục không chỉ mang đậm tính riêng biệt của mỗi ngôi trường giáo dục mà còn chứa đựng giá trị tồn tại, lịch sử hình thành, vừa là sự hợp nhất hoàn hảo về giá trị nhận diện thương hiệu, kế thừa văn hoá truyền thống vừa khoác lên mình làn gió mới của thời đại. 

Giá trị về tính tiện ích: Sự thay đổi về chất liệu của đồng phục hiện nay được ưu tiên hàng đầu. Học sinh được trải nghiệm những bộ đồng phục có chất liệu thân thiện, an toàn. Nếu trước đây ngành thời trang chỉ biết đến những chất liệu với thành phần truyền thống như cotton, polyester… thì đến nay với sự phát triển của ngành dệt may là sự ra đời của các các thành phần chất liệu mới như bamboo, viscose, rayon, spandex, các dòng sợi tái chế…với công nghệ khác biệt. Cùng với đó tính tiện ích còn thể hiện qua kết cấu sản phẩm được nhà sản xuất nghiên cứu sao cho phù hợp nhất với từng đối tượng, thuận tiện khi sử dụng, nhất là đối với học sinh.

Bà Trần Phương Huyền - Tổng Giám đốc Công ty cổ phần TakeUni Việt Nam - đơn vị có nhiều năm hoạt động trong ngành đồng phục cho biết: “Hiện nay, để các em dễ dàng hoạt động thì chất liệu thường được sử dụng trong sản xuất đồng phục sẽ là cotton hoặc polyester, vì chúng có độ bền cao, dễ giặt, đảm bảo sự thoải mái vận động và an toàn cho học sinh khi mặc trong thời gian dài. Tuy nhiên, việc sử dụng chất liệu nào lại tùy thuộc vào tính chất của hoạt động theo yêu cầu của từng trường học mà tùy chỉnh”.

Bà Trần Phương Huyền cũng cho hay, xu hướng đồng phục 2023 của các trường mà TakeUni đang triển khai ưu tiên mẫu váy trơn mang xu hướng Minimalism - tối giản, thay vì các mẫu váy kẻ sọc. Áo sơ mi kẻ cũng đang chiếm ưu thế hơn so với áo trắng truyền thống. Mẫu đồng phục hiện nay đang chuyển dịch từ những mẫu trang phục cổ điển sang thiết kế hiện đại, đơn giản và tiện dụng hơn. Bắt kịp với xu hướng đồng phục từ các nước Đông Á và Âu - Mỹ. Với khát vọng đổi mới diện mạo của đồng phục học đường và doanh nghiệp, TakeUni cam kết đem lại hình ảnh nhận điện chuyên nghiệp, đẳng cấp cho khách hàng bằng giải pháp thiết kế - sản xuất - cung ứng gói đồng phục thời trang, đồng bộ, tiện ích.

“TakeUni đã và đang phát động phong trào đưa đồng phục vào học đường một cách toàn diện và mong muốn cải tiến sản phẩm theo xu hướng hội nhập, làm mới những sản phẩm đã lỗi thời theo tốc độ phát triển của xã hội, đem đến những mẫu thiết kế đồng phục thời trang, đồng bộ, tiện ích và khác biệt”, đại diện TakeUni nhấn mạnh.

Bích Đào