Viết đến đây tôi chợt nhớ về chương trình Tạp chí kinh tế cuối năm của mấy năm trước. Ở chương trình đó có kể về trường hợp một HS Ixrael muốn…bay lên mặt trăng và được thày giáo khuyến khích; tôi cũng có học sinh có mong muốn như vậy và tôi cũng…khuyến khích em.

Ít khi tôi dùng từ “dạy” với các em mà tôi hay dùng từ “thảo luận, tranh luận” – thảo luận về một vấn đề, tranh luận về một bài toán. Tôi không bao giờ áp đặt chính kiến của mình, ít khi tôi dùng từ “phải làm thế này” mà hay dùng từ “nên làm như thế này”. Nếu ý kiến của các em đúng, tôi nghe theo; lúc đó tôi coi các em là thày và tôi thường hay chúc mừng các em trong trường hợp này: các em đã giỏi hơn thày, xin chúc mừng các em…

Khi tôi thấu hiểu các em HS thân yêu của mình, đặt mình vào vị trí các em để hiểu hơn về các em; với đồng nghiệp, với những mối quan hệ khác tôi cũng có những suy nghĩ và hành động như vậy thì công việc, cuôc sống của tôi đã tiến triển tích cực, dễ chịu hơn. Như vậy, khi có được sự thấu cảm thì cuộc sống của tôi đã tốt hơn rất nhiều.

Có người nói: “Thế kỉ 21 nên trở thành Thời đại của sự thấu cảm, khi chúng ta không chỉ khám phá bản thân qua sự phản chiếu của chính mình, mà còn từ sự quan tâm đến cuộc sống của người khác. Chúng ta cần sự thấu cảm để tạo nên những cuộc cách mạng. Không phải là cuộc cách mạng theo motip cũ xây dựng những đạo luật mới, các tổ chức hoặc các chính sách, mà là cuộc cách mạng triệt để trong các mối quan hệ của con người”.

Đặc biệt là đề thi Ngữ văn Trung học phổ thông mấy năm trước đã yêu câu học sinh viết về sự thấu cảm. “Vui lớn hơn nữa là sự thấu cảm được đưa ra để các em suy tư, thảo luận và viết về nó. Tôi cũng rất tâm đắc khi Bộ GD-ĐT đưa chủ đề này vào trong đề thi. Đã đến lúc xã hội cần chuyện trò nhiều hơn về chủ đề này. Thấu cảm là một trong những yếu tố nền tảng của xã hội. Nếu không có nó, ta sẽ có sự vô cảm, lạnh lẽo” (TS Đặng Hoàng Giang).

Cũng có lẽ vì “đã đến lúc xã hội cần chuyện trò nhiều hơn về sự thấu cảm” mà cũng mấy năm trước bà Bộ trưởng Y tế có đề xuất rằng nên đưa môn Văn vào là một trong những môn thi của trường Y. Theo bà Bộ trưởng thì môn Văn giúp cho bác sĩ ăn nói mạch lạc, soạn văn bản đúng đắn. Tuy nhiên, sâu xa hơn nữa ở đây là môn Văn sẽ giúp người bác sĩ có những cảm thụ tốt về văn học, nghệ thuật, làm cho bác sĩ có thể nhận ra những cái hay, cái đẹp; cái xấu, cái tốt của muôn mặt đời sống xã hội nghĩa là trau dồi sự thấu cảm cho bác sĩ. Một bác sĩ biết rung động trước cái đẹp, biết thổn thức đau khổ trước nỗi đau của đồng loại nghĩa là người bác sĩ đó có sự thấu cảm thì khó có thể là một bác sĩ tồi được.

Không phải ngẫu nhiên các trường đại học hàng đầu thế giới đều yêu cầu các ứng viên phải viết bài luận. Văn học là nhân học, có thể qua bài luận này, nhà tuyển dụng sẽ biết một phần về con người của thí sinh. Căn cứ vào đó giúp họ có thể tuyển dụng được ứng viên phù hợp.

Dù đã nhiều năm được sống trong không khí của ngày 20 – 11 nhưng năm nào vào những ngày này lòng tôi vẫn luôn xao xuyến, bâng khuâng. Tôi đã góp phần nhỏ bé của mình để chở bao chuyến đò qua sông, đã truyền đạt tri thức và rèn giũa nhân cách cho bao nhiêu thế hệ học trò thân yêu của mình. Đổi lại, nghề giáo cho tôi thấu cảm hơn về cuộc sống, cho tôi “xa con thú, gần con người hơn”. Bao nhiêu người học trò (và gia đình của học trò) đã coi tôi như là người thân của mình. Nghề giáo giúp tôi thêm yêu cuộc sống hơn.

“Nếu phải đi trở lại, Tôi đi lại đường này” (Aragon). 

Anh Phạm (bài viết thể hiện góc nhìn của độc giả)

“Nghề phụ” của thầy cô thời bao cấp

Để cải thiện kinh tế gia đình còn chồng chất khó khăn, một số thầy cô đã tự tìm cho mình “nghề phụ” sau những phấn trắng, bảng đen.

Nạn nhân Vinicius

Kỹ năng, tốc độ, tính chuyên nghiệp, tính cách... Vinicius đã chứng minh cho cả thế giới thấy rằng anh là một trong những cầu thủ xuất sắc nhất hiện nay. Anh thể hiện tất cả những phẩm chất của mình với sự kiên định không thua kém huyền thoại nào trong quá khứ, truyền cảm hứng cho những người bên cạnh, kể cả các cầu thủ vốn thi đấu thất thường.

Vinicius biết cách để làm chao đạo mọi hàng thủ. Anh luôn nổi bật, tự tin đối mặt với mọi khó khăn, không lo lắng, hầu như lúc nào cũng để lại dấu ấn của mình theo cách này hay cách khác.

Khi một cầu thủ được đặt trong khung dành cho những người vĩ đại nhất của bóng đá thế giới, họ cũng bắt đầu bị nhìn bằng kính lúp.

Trận đấu với Mallorca ở vòng 5 La Ligacách nay một tuần là minh chứng. Các cầu thủ đến từ Quần đảo Balearic tấn công Vinicius, sử dụng những pha bóng bạo lực.

Điều đó khiến anh tức giận, phản đối và khiếu nại trọng tài (mùa trước, điều này cũng diễn ra nhưng không ai bảo vệ cầu thủ trẻ người Brazil).

Nói tóm lại, trong trận thắng Mallorca 4-1, Vinicius thể hiện một vai diễn ra dạng.

Vinicius có một sức hút kỳ lạ, với hương vị không thể cưỡng lại. Đây là điều mà nhiều cầu thủ bóng đá hiện đại không có, khi yếu tố chiến thuật và những đòi hỏi về thể lực được ưu tiên hàng đầu.

Cũng chính vì những biểu cảm của Vinicius, với những bàn thắng đầy cảm xúc kèm theo điệu nhảy ngẫu hứng, đã gây nên tranh cãi với một số thành phần.

Sau những cuộc tấn công bạo lực, mọi chuyện đi xa hơn khi Vinicius bị tấn công phân biệt chủng tộc. Càng tệ hơn, khi vấn đề này xuất hiện trên El Chiringuito, một trong những chương trình truyền hình hút khách nhất Tây Ban Nha, liên quan đến nhân vật làm việc trong lĩnh vực bóng đá.

Từ Neymar đến Vinicius

Phải thừa nhận một điều rằng Vinicius rất khó bị cản phá nếu không có sự đồng lõa của các trọng tài. Phải có ít nhất một cầu thủ Mallorca nhận thẻ đỏ vì tấn công Vini, nếu xét theo kịch bản trận thắng 3-0 của Barca trước Elche trong trận đấu sớm vòng 6 La Liga.

Dựa vào điệu samba, "niềm tin bền bỉ"(như anh viết trên Instagram) vào phong cách riêng khiến Vinicius phải đối mặt hết lần này đến lần khác với thứ bóng đá bạo lực. Một thử thách không mệt mỏi chống lại những người cố gắng ngăn cản anh, trong hoặc ngoài các điều luật bóng đá.

Hệ quả, Vinicius nằm trong số các cầu thủ bị phạm lỗi nhiều nhất bóng đá Tây Ban Nha. Việc ngôi sao của Real Madridkhiếu nại và nhờ đến sự bảo vệ của trọng tài là chính đáng, khi dù sao anh cũng là nạn nhân.

Giải pháp mà một vài người nêu ra là Vinicius cần thay đổi lối chơi của mình để không ai cảm thấy bị xúc phạm.

Một giải pháp hoàn toàn vô lý mà nhiều người từng yêu cầu ở Neymar trong thời kỳ anh bùng nổ với Barca, khi họ cáo buộc anh ấy lạm dụng khả năng của mình. Ngôi sao của PSG hiện nay đã bị nằm sân rất nhiều bởi các tình huống thô bạo của những hậu vệ La Liga, thậm chí dính chấn thương.

Từ đây, một thực tế lộ ra: chúng ta yêu những cầu thủ có kỹ năng xuất sắc, những điệu nhảy của họ (cho dù có hay không việc mang tính xúc phạm đối phương), nhưng chỉ khi họ thi đấu trong đội của chúng ta.

Ở Premier League, Richarlison cũng bị đốn ngã đầy bạo lực với phong cách đá ngẫu hứng của mình, trong trận đấu giữa Tottenham với Nottingham Forest.

"Họ nói rằng hạnh phúc khiến bạn không thoải mái. Niềm hạnh phúc của một người Brazil da đen chiến thắng ở châu Âu còn gây phiền hơn", Vinicius viết trên Instagram say khi bị phân bị chủng tộc.

Khi cảm xúc trong bóng đá ngày càng ít đi, với những cầu thủ bị biến thành cỗ máy cứng nhắc, vẻ đẹp mà Vinicius hay Neymar thể hiện trở thành cái gai.

Mỗi cầu thủ được xác định một phong cách riêng, giống như mỗi CLB vĩ đại đều có bản sắc của mình. Nếu Rodrygo là những pha đảo chân và cứa lòng đẹp mắt, thì phong cách của Vinicius là tiến về phía trước và giành chiến thắng theo hàng trăm cách khác nhau theo kỹ năng của anh.

"Lời khuyên cho Vinicius? Tôi là HLV, không phải cha hay anh trai cậu ấy", Carlo Ancelotti nói trước thềm derby với Atletico, trên sân Wanda Metropolitano (2h ngày 19/9). "Tôi không thấy có vấn đề gì về cách chơi bóng của Vini. Cậu ấy thi đấu với niềm vui của mình, như mọi khi".

Vinicius không có gì phải thay đổi, và không có nghĩa vụ phải thay đổi phong cách của mình. Về điệu nhảy của Vini? Ngay cả Antoine Griezmann, Joao Fexlix của Atletico cũng thường xuyên thực hiện vũ điệu tương tự khi ghi bàn.

Ancelotti bảo vệ Vinicius: Cậu ấy luôn khao khát chiến thắng