![]() |
Xe tăng Liên Xô trên Quảng trường Wenceslas ở Praha,Tiệp Khắc năm 1945. Ảnh: AP/TASS |
Tham gia chiến dịch, Hồng quân có các phương diện quân (PDQ) Ukraina 1 do Nguyên soái I. S. Konev làm tư lệnh, PDQ Ukraina 2 do Nguyên soái R. Ya. Malinovsky làm tư lệnh, PDQ Ukraina 4 do Đại tướng A. I. Eryomenko làm tư lệnh. Ngoài ra, còn có các đơn vị kháng chiến Ba Lan, Tiệp Khắc, Romania. Tính chung, Hồng quân và các đồng minh có 2.028.000 quân, 2.000 xe tăng và pháo tự hành, 35.000 pháo và súng cối, 4.000 máy bay.
Về phía Đức quốc xã, ngoài Cụm tập đoàn quân (TĐQ) Trung tâm (Đức) do thống chế Ferdinand Shhoner chỉ huy, còn có Cụm TĐQ Áo và các đơn vị thuộc Quân đội giải phóng Nga (ROA-lực lượng quân sự gồm những tên phản bội và hàng binh). Tính chung, quân đội Đức quốc xã và quân đồng minh, bù nhìn có trên 900.000 người, 9.700 pháo và súng cối, 1.900 xe tăng và khoảng 1.000 máy bay.
Ngày 5/5/1945, những người yêu nước Tiệp Khắc phát động cuộc khởi nghĩa, bị quân Đức đàn áp nên đã kêu gọi Hồng quân giúp đỡ. Tình huống này đã thúc đẩy chiến dịch diễn ra sớm hơn so với kế hoạch.
Thay vì ngày 7/5, sáng 6/5/1945, các đơn vị xung kích của các PDQ Ukraina 2 và Ukraina 4 đồng loạt đột kích từ các hướng tây bắc, tây, tây nam, đông nam và nam Praha với tốc độ 25-45 km/ngày. Riêng trên hướng bắc và đông bắc Praha, các đơn vị thuộc PDQ Ukraina 1 tấn công với tốc độ vừa phải, một số đơn vị khác tạm thời chưa hành động, để không đẩy quân Đức sang phía tây (nơi quân Anh-Mỹ đóng) khi vòng vây chưa khép chặt Praha.
Ngày 7/5, Bộ chỉ huy quân đội Đức quốc xã ký văn bản đầu hàng tại Reims, Pháp, nhưng sức kháng cự của quân Đức tại Tiệp Khắc không hề giảm đi. Sau khi nghe báo cáo tình hình, Tổng tư lệnh Tối cao I. V. Stalin nói: "Chiến tranh chưa thực sự chấm dứt" và yêu cầu các PDQ Liên Xô buộc quân Đức phải giao nộp vũ khí và đầu hàng, trong trường hợp tiếp tục chống cự thì dùng toàn bộ sức mạnh tấn công, tiêu diệt. Các đơn vị Hồng quân tăng tốc độ tấn công, đến cuối ngày 8/5 chỉ còn cách Praha hơn 20 km về phía đông nam.
Đêm 8 rạng ngày 9/5/1945, Công ước chính thức về việc nước Đức quốc xã đầu hàng Đồng minh được ký kết. Tuy nhiên, viện cớ không liên lạc được với các đơn vị, thống chế Shhoner không ra một mệnh lệnh nào đề cập đến việc chấm dứt hành động quân sự của Cụm TĐQ Trung tâm, đồng thời xúc tiến kế hoạch đưa cánh quân này ra đầu hàng quân Mỹ ở phía tây Tiệp Khắc. Hàng loạt đơn vị quân Đức tiếp tục kháng cự điên cuồng.
Tuy nhiên, các cố gắng đó của quân Đức đều không đem lại kết quả. Sáng ngày 9/5, các TĐQ Hồng quân dồn dập từ các hướng kéo vào Praha. Cụm TĐQ Trung tâm (Đức) bị dồn vào một cái chảo lớn-là cái chảo lớn cuối cùng mà quân Đức bị giam hãm trong chiến tranh Thế giới thứ hai. Từ ngày 9 đến ngày 11/5, các đơn vị thuộc cánh trái của PDQ Ukraina 2 và cánh phải của PDQ Ukraina 1 tiến đến tuyến phân giới giữa quân đội Liên Xô và quân đội Anh-Mỹ, được vạch ra theo thỏa thuận ở Hội nghị Yalta.
Mất Praha, hơn nửa triệu tàn quân Đức tại phía đông Praha không còn hy vọng rút lui an toàn sang tuyến kiểm soát của quân đội Mỹ như dự kiến nhưng vẫn không chấp hành lệnh đầu hàng từ Berlin, và các hoạt động quân sự của quân Đức chống lại Hồng quân vẫn chưa kết thúc. Tuy nhiên, trước sức ép mạnh mẽ của Hồng quân, từ ngày 10 đến ngày 13/5, các đơn vị Đức lần lượt ra hàng.
Kết thúc chiến dịch, Hồng quân tiêu diệt 40.000 tên địch, bắt sống 860.000 tên-trong đó có hơn 60 sĩ quan cấp tướng. Ngoài các loại vũ khí trang bị đã phá hủy, Hồng quân thu 1.100 máy bay, 9.500 khẩu pháo và súng cối, 1.800 xe tăng và pháo tự hành, 18.400 đại liên và trung liên, 312.200 tiểu liên và súng trường, 76.300 ô tô và hơn 500 kho hàng quân sự. Phía Hồng quân có 140.000 sĩ quan, chiến sĩ hi sinh trong sứ mạng giải phóng Tiệp Khắc.
Ngày 13/5, Quân đoàn xe tăng 25, TĐQ Cận vệ 3 của Thiếu tướng Fominyk trong khi hành quân đã phát hiện và vây bắt toàn bộ ban tham mưu, sĩ quan và binh lính Sư đoàn 1 thuộc quân đội ROA của viên hàng tướng Vlasov đang trốn trú ở đông nam thành phố Plzen. Ngày 29/5, trước sức ép của phía Liên Xô, Anh buộc phải chuyển giao toàn bộ ban lãnh đạo gồm 125 tên của Phong trào dân tộc Nga tự do (KONR) của cựu trung tướng Bạch vệ Krasnov cùng nhiều sĩ quan cao cấp của ROA. Đến ngày 16/1/1947, Krasnov cùng nhiều thành viên KONR bị Tòa án tối cao Liên Xô tuyên án tử hình vì tội phản quốc.
Chiến dịch Praha là một trong những chiến dịch có tốc độ tấn công nhanh nhất trên mặt trận Xô-Đức. Hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ trong chiến dịch tấn công chiến lược cuối cùng này tại châu Âu, hơn 10.000 quân nhân Liên Xô, Tiệp Khắc, Romania và Ba Lan được tặng thưởng huy chương Vì sự giải phóng Praha của Liên Xô; hàng nghìn người được tặng thưởng huân chương của nhà nước Tiệp Khắc. Hàng trăm sĩ quan, binh sĩ được tặng danh hiệu Anh hùng Liên Xô và Anh hùng Tiệp Khắc. Hàng chục nghĩa trang đã được xây dựng để mai táng hơn 140.000 quân nhân Liên Xô và hàng chục nghìn quân nhân Tiệp Khắc, Ba Lan, Romania tử trận. Nhiều đài tưởng niệm được dựng lên tại Praha và một số thành phố miền tây Tiệp Khắc.
Nguyên Phong
>>> Đọc tin lịch sử thế giới trên Vietnamnet
Chiến dịch Budapest là một trong những chiến dịch phức tạp và khó khăn nhất đối với Hồng quân Liên Xô trong Thế chiến II.
" alt=""/>Chiến dịch cuối cùng Praha của Hồng quân Liên Xô ở châu ÂuNhư VietNamNetđã thông tin, vào khoảng 18h20 ngày 25/5, cô V.T.K.Q, giáo viên Trường THPT Lê Duẩn, đang ở nhà riêng thì ông L.M.D, giáo viên trường THCS Hoàng Văn Thụ, đến nhà.
Ông D. là phụ huynh của em L. M.Q, học sinh lớp 12B1 Trường THPT Lê Duẩn. Nguyên nhân đến nhà cô giáo chủ nhiệm của con nói chuyện là do con trai ông D. bị xếp loại hạnh kiểm trung bình năm học 2022-2023.
Tại buổi nói chuyện, ông D. bức xúc vì với hạnh kiểm trên, em Q. không đủ điều kiện để đăng ký vào một số trường đại học. Ông D. liên tục chửi bởi và dùng tay tát vào mặt cô Q.
Phát hiện sự việc, hàng xóm và người thân xung quanh chạy đến can ngăn, sau đó, ông D. bỏ chạy khỏi hiện trường.
Ngay sau khi sự việc xảy ra, lãnh đạo tỉnh Đắk Nông nhanh chóng phát đi văn bản yêu cầu cơ quan chức năng vào cuộc làm rõ để xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật.
Rủi ro mà Omicron gây ra hiện vẫn chưa rõ, nhưng Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã gọi nó là biến thể đáng quan ngại. Các chính phủ cũng không chờ giới khoa học tìm hiểu kỹ hơn về Omicron và đã nhanh chóng áp đặt hạn chế chuyến bay, nhập cảnh từ một số nước châu Phi.
![]() |
Hành khách tại sân bay quốc tế OR Tambo ở Nam Phi ngày 26/11. Ảnh: AP |
Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh châu Phi phản đối mạnh mẽ lệnh cấm nhập cảnh với người tới từ các quốc gia có ca mắc Omciron.
Nhận xét về động thái trên, một số người cho rằng nó có thể giúp các nước có thêm thời gian áp đặt các biện pháp y tế mới để đề phòng. Một số người lại cho rằng hạn chế nhập cảnh không có mấy tác dụng trong ngăn chặn virus lây lan và có thể tạo cảm giác an toàn sai lầm.
Ông Mark Woolhouse, Giáo sư bệnh truyền nhiễm tại Đại học Edinburgh, nhận định: “Cấm nhập cảnh có thể trì hoãn nhưng không thể ngăn chặn một biến thể có khả năng lây lan cao”.
Tiến sĩ Amesh Adalja, chuyên gia bệnh truyền nhiễm tại Đại học Johns Hopkins, cũng có nhận định tương tự. Ông cho rằng, áp đặt các biện pháp hạn chế nhập cảnh khiến các chính trị gia “có vẻ như đang làm điều gì đó” nhưng lại không có hợp lý khi các nước giờ đã có vắc xin và xét nghiệm nhanh để phát hiện biến thể.
Trong khi đó, Anders Tegnell, chuyên gia dịch tễ hàng đầu tại Thụy Điển, nói rằng cấm nhập cảnh sẽ không có hiệu quả lớn, trừ với các nước có chuyến bay thẳng tới vùng đang có biến thể Omicron. Ông nói: “Cơ bản là không thể theo dõi mọi luồng giao thông đi lại”.
Về phần mình, ông Jeffrey Barrett tại Viện Wellcome Sanger, cho rằng phát hiện sớm biến thể mới có thể giúp các biện pháp hiện nay có tác động lớn hơn thời điểm biến thể Delta mới xuất hiện.
Ông nói: “Quá trình giám sát ở Nam Phi và các nước gần đó tốt đến mức họ đã tìm thấy biến thể mới này, hiểu nó là vấn đề và nhanh chóng thông báo với thế giới. Biến thể mới có thể đang ở thời kỳ đầu, nên vẫn có thời gian để hành động”. Dù vậy, ông Barrett nói cấm nhập cảnh nghiêm ngặt sẽ phản tác dụng và không nên trừng phạt Nam Phi bằng biện pháp cấm nhập cảnh vì họ đã cảnh báo thế giới về biến thể mới.
Các chuyên gia khác thì cho rằng quyết định hạn chế nhập cảnh hiện nay đều mang tính chính trị, không có tính khoa học vì chưa có bằng chứng chắc chắn về mức độ lây lan của Omicron.
![]() |
Hành khách tại sân bay Heathrow ở London, Anh ngày 26/11. Ảnh: AP |
Trước đó, WHO cũng cho rằng các nước quá vội vàng khi hạn chế nhập cảnh với một số nước ở châu Phi để ngăn chặn biến thể “siêu đột biến” Omicron. Theo đài RT, phát ngôn viên WHO Christian Lindmeier nói thêm rằng tổ chức này khuyến nghị các nước thực thi đánh giá nguy cơ dựa trên cách tiếp cận khoa học khi áp hạn chế đi lại.
Tuyên bố trên được đưa ra khi các nước ở nhiều châu lục như Anh, Đan Mạch, Tây Ban Nha, Mỹ, Israel… hạn chế nhập cảnh với người đến và đi từ Nam Phi và các nước láng giềng. Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen đã kêu gọi tạm ngừng đi lại bằng đường hàng không giữa Liên minh châu Âu và các nước có ca mắc biến thể Omicron trong lúc đánh giá nguy cơ.
Với 32 đột biến ở protein gai, biến thể Omicron được Nam Phi thông báo ngày 25/11, cho rằng đây có thể là nguyên nhân khiến số ca mắc mới Covid-19 tại nước này tăng mạnh. Ngoài Nam Phi, biến thể được đánh giá là tiến hóa nhất từ trước tới nay cũng có mặt ở Botswana (4 ca) và Đặc khu hành chính Hong Kong của Trung Quốc (1 ca).
Xem thêm tin thế giới trên VietNamNet
Theo Baotintuc
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) vừa đặt tên cho biến thể B.1.1.529 là Omicron, xếp vào nhóm biến thể gây lo ngại với lý do có thể gia tăng nguy cơ tái nhiễm.
" alt=""/>Cấm chuyến bay từ châu Phi có ngăn được siêu biến thể Omicron