Khoảng 1 năm trước, chị H. đột nhiên thấy đau nhói ở vùng vai gáy kèm khó thở trong thời gian ngắn. Tuy nhiên, chị H. cho rằng do ảnh hưởng sau sinh.

Một tuần trước, chị đến kiểm tra tại một bệnh viện tư. Bác sĩ phát hiện chiếc đinh dài 8cm đã di chuyển từ xương đòn vào cột sống cổ. Bệnh nhân không có biểu hiện khác thường nào. Các bác sĩ đã làm hướng dẫn chuyển bệnh nhân về Bệnh viện E mổ lấy đinh.

Trên kết quả chiếu chụp, bác sĩ xác định được vị trí kim găm là ở giữa gai sau của C6 và C7 của cột sống cổ.

Thạc sĩ, bác sĩ Nguyễn Đình Hiếu, Phó trưởng Khoa Chấn thương chỉnh hình và y học thể thao - Bệnh viện E, người trực tiếp mổ cho chị H., chia sẻ bệnh nhân may mắn khi kim mới chỉ găm vào phần cứng của cột sống cổ. Nếu không phát hiện và xử lý sớm, chiếc kim có nguy cơ tiếp tục trôi vào các bộ phận khác của cơ thể như tủy sống cổ, hoặc đâm vào màng phổi, gây nguy hiểm đến sức khỏe và tính mạng.

Trong ca mổ, gần 1 tiếng ở vị trí mổ đầu tiên các bác sĩ vẫn chưa tìm được dị vật do bị che lấp bởi các bó cơ. Ê-kíp phải mổ phần cột sống cổ để tiếp tục tìm kiếm, nguy cơ nhiễm trùng rất cao. 

Sau hơn 2 giờ phẫu thuật, chiếc kim găm ở phần cột sống cổ và những dụng cụ phẫu thuật kết hợp xương còn lại từ ca phẫu thuật trước đã được lấy ra.

Bác sĩ Hiếu cho biết đây một tai biến hiếm gặp sau phẫu thuật nhưng nếu bệnh nhân đi khám theo tư vấn của bác sĩ sẽ tốt hơn.

Qua trường hợp này, bác sĩ khuyến cáo những bệnh nhân sau phẫu thuật có sử dụng các dụng cụ kim loại như đinh, kim, chỉ thép để cố định xương cần tái khám mỗi tháng 1 lần trong 3 tháng đầu. Sau đó, khi xương bắt đầu liền, bệnh nhân cần tiếp tục tái khám 3 tháng/lần và nên đến bệnh viện để xử lý, rút dụng cụ kim loại khi xương đã liền hết, tránh trường hợp các dụng cụ này có thể di trú sang bộ phận khác của cơ thể.

Tìm thấy da, tóc trong khối u quái

Lừa đảo trực tuyến tăng mạnh từ khi các đợt dịch Covid-19 bùng phát tại Việt Nam. Theo Trung tâm Giám sát an toàn không gian mạng quốc gia (NCSC), riêng năm 2021, đã có hơn 1.000 website lừa đảo trực tuyến, giả mạo các ngân hàng, tổ chức tài chính bị phát hiện và xử lý.

Để nâng cao nhận thức về lừa đảo trực tuyến đang gia tăng cả về phương thức lẫn số lượng, Google và Trung tâm Giám sát an toàn không gian mạng quốc gia đã hợp tác ra mắt website DauhieuLuadao.com (Dấu hiệu Lừa đảo). Đây là một trong nhiều hoạt động thuộc chương trình “An toàn hơn cùng Google” dành cho người Việt.

Nhấn mạnh bảo vệ an toàn thông tin cho người dùng luôn là ưu tiên hàng đầu, đại diện Google châu Á Thái Bình Dương cho biết, bên cạnh việc xây dựng và thiết kế các sản phẩm an toàn theo mặc định, Google cũng tích cực hợp tác với các tổ chức tại Việt Nam để trang bị và đào tạo kiến thức an toàn thông tin cho người dùng ở nhiều độ tuổi.

Theo đại diện NCSC, môi trường mạng là phương tiện đắc lực cho người dùng trong thời đại số nhưng bên cạnh đó vẫn luôn tiềm ẩn rất nhiều rủi ro, nguy cơ. Trước những khó khăn và tâm lý lo lắng của người dân, NCSC đã triển khai những chương trình khác nhau với mong muốn bảo vệ tối đa cho người dân trên không gian mạng.

Dauhieuluadao.com (Dấu hiệu lừa đảo) là một trong những nội dung được NCSC và Google hợp tác giúp người dùng có những kiến thức, kỹ năng để tránh được các tình huống lừa đảo phổ biến trên không gian mạng.

“Chúng tôi tin rằng việc triển khai những chương trình như vậy cùng với việc phát triển hệ sinh thái Tín nhiệm mạng tại địa chỉ tinnhiemmang.vn, sẽ giúp người dùng nhận biết nhanh, chính xác các tổ chức, website, hệ thống và thiết bị tin cậy. Từ đó ngăn ngừa được các cuộc tấn công lừa đảo, tạo dựng niềm tin số cho người dùng khi sử dụng dịch vụ trên không gian mạng”, đại diện NCSC cho hay.

DauhieuLuadao.com được xây dựng dựa trên Scamspotter.org, một dự án kết hợp giữa Google và Mạng lưới Hỗ trợ An ninh mạng Hoa Kỳ. Với trang web này, NCSC hợp tác cùng Google để bản địa hóa một số nội dung, đồng thời xây dựng, bổ sung các tình huống lừa đảo điển hình thường xảy ra với người dân Việt Nam. Website cũng được Trung tâm tích hợp vào Cổng không gian mạng quốc gia tại địa chỉ staging.khonggianmang.vn để người dân dễ dàng sử dụng.

Như tên gọi, website Dauhieuluadao.com mang đến những thông tin nhận diện phương thức và nội dung lừa đảo phổ biến của tội phạm mạng. Các đối tượng này thường tập trung vào nhóm tin giật gân, tin giả mạo thông báo của công ty hay từ người thân quen, hoặc đe dọa bằng cách giả mạo cơ quan chức năng, giả mạo nhân viên sàn thương mại điện tử hoặc các thương hiệu lớn, dùng nhiều chiêu trò đánh vào tâm lý đối tượng khiến họ trở nên bị động và dễ bị dẫn dắt vào bẫy lừa đảo.

Không chỉ mang tới nội dung nhận diện lừa đảo mạng, website DauhieuLuadao.com còn có bài kiểm tra thực tế dưới dạng câu hỏi trắc nghiệm hữu ích cho người dùng, bao gồm các hình thức nhận dạng lừa đảo: Thẻ quà tặng; Tin tốt bất ngờ như trúng thưởng giải đặc biệt; Yêu cầu cung cấp thông tin qua điện thoại hay email từ đại diện cơ quan chức năng; Liên hệ từ một bên cung cấp dịch vụ thiết yếu như điện, nước mà bạn đang sử dụng; Tin nhắn giả mạo từ tài khoản mạng xã hội của người thân yêu cầu nạp tiền, nạp thẻ điện thoại, hay chuyển khoản.

Trước đó, Google đã phối hợp cùng Trung tâm NCSC ra mắt công cụ “Trắc nghiệm về Lừa đảo qua mạng” (Phishing Quiz), một quy trình hữu ích để kiểm tra mức độ nhận biết các hình thức lừa đảo trên Internet, cụ thể là hình thức lừa đảo qua email.

Đồng hành cùng Google và NCSC giúp người dùng nhận biết chiêu trò lừa đảo một cách trực quan hơn, chiến dịch lần này có sự góp sức của nhiều nhà sáng tạo nội dung YouTube nổi tiếng trong chủ đề cảnh giác, chống lừa đảo như Anh Thám Tử, Hay Online, Thám tử Nhí, Bà Lão Thám Tử; hay các nhóm sáng tạo BabyKopo Home, Rikaki Gaming, Dalin Vlog, và nhóm Hài độc thoại Saigon Tếu. Nội dung của các video chủ yếu xoay quanh những tình huống lừa đảo thực tế thường có, song vẫn còn nhiều người dân chủ quan, cả tin dẫn tới việc bị mắc bẫy. 

Có cùng quan điểm, ông Nguyễn Thanh Tú - Trưởng dịch vụ Viettel Threat Intelligence nhận định: Việc chia sẻ thông tin, tri thức ở Việt Nam đang gặp phải nhiều vấn đề. Đầu tiên là việc chia sẻ còn diễn ra theo cách thủ công qua nhiều phương tiện như email, ứng dụng OTT, điện thoại… khiến cho người khác không thấy được bức tranh đầy đủ về các mối đe dọa, nguy cơ đang diễn ra, đồng thời cũng tạo ra những lo ngại về tính bảo mật thông tin.

Bàn về vấn đề này, ông Nguyễn Lê Thành, Phó Tổng giám đốc VNG cho hay trong quá trình hỗ trợ ứng cứu, ông nhận thấy việc chia sẻ thông tin giữa các doanh nghiệp, tổ chức nhà nước, cơ quan chức năng rất ít khi xảy ra. Như năm 2016, khi hệ thống của Vietnam Airline bị tấn công, tại một cuộc hội thảo, vấn đề chia sẻ thông tin đã được đưa ra nhưng thực hiện không dễ và cuối cùng đã không được diễn ra hoặc chia sẻ tương đối giới hạn thay vì mang tầm quốc gia hay hiệp hội.

“Nguyên nhân do các đơn vị cảm thấy lo lắng khi thông tin đều mang tính chất nhạy cảm và có thể bị chia sẻ, hay một bên khác biết mình bị tấn công. Như việc một số ngân hàng bị tấn công thông qua nhóm APT lớn, hầu hết các vụ việc diễn ra âm thầm và được xử lý âm thầm thay vì chia sẻ thông tin”, ông Nguyễn Lê Thành phân tích.

2 giải pháp tăng cường chia sẻ thông tin, tri thức

Trao đổi tại hội thảo, các chuyên gia đều thống nhất tầm quan trọng của việc chia sẻ thông tin, tri thức về an toàn thông tin. Theo ông Trần Minh Quảng, Giám đốc Trung tâm phân tích và chia sẻ nguy cơ An ninh mạng, Công ty An ninh mạng Viettel (Viettel Security), trong bối cảnh các nguy cơ bị tấn công về an ninh mạng liên tục thay đổi và diễn ra nhanh chóng, việc các cơ quan, tổ chức triển khai các công cụ, giải pháp phòng bị là chưa đủ; mà phải có sự chia sẻ thông tin, cập nhật thường xuyên về những giải pháp, phần mềm đang có thì mới tận dụng hiệu quả đầu tư.

“Ví dụ như, việc 1 đơn vị đầu tự hạ tầng an toàn thông tin 4 lớp nhưng không cập nhật các kiến thức tấn công mới, dấu hiệu nhận biết tấn công mới của các nhóm tấn công thì những giải pháp này cũng rất khó có thể ngăn chặn, phòng bị hacker xâm nhập”, ông Trần Minh Quảng dẫn chứng.

Nhấn mạnh để chia sẻ thông tin tốt, cần đảm bảo các yếu tố như kịp thời, chính xác và bảo mật, đại diện Viettel Security đề xuất 2 giải pháp đảm bảo việc chia sẻ thông tin trong tổ chức cũng như toàn bộ mạng lưới. Trong đó, trước tiên là chương trình “Cyber Thread Intelligence” giúp chia sẻ thông tin, nguy cơ của các tổ chức với nhau hay chia sẻ ở cấp quốc gia, cấp ngành như tài chính, năng lượng… “Chương trình Cyber Thread Intelligence sẽ cung cấp thông tin phân tích về các mục đích, cơ hội và khả năng của các kẻ tấn công có thể gây ảnh hưởng cho các tổ chức”.

Còn khi tham gia cộng đồng ứng cứu sự cố, kênh chia sẻ thông tin được các chuyên gia đề xuất là thông qua mô hình ISACs (Information Sharing and Analysis Centres). Mô hình này đã được các quốc gia, các ngành trên toàn cầu sử dụng rộng rãi. Đối với Việt Nam, các chuyên gia đề xuất thiết lập mô hình VN-ISAC dành riêng cho mạng lưới ứng cứu sợ cố an toàn thông tin mạng giúp chia sẻ thông tin toàn bộ nguy cơ trong mạng lưới một cách hiệu quả.

Nền tảng VN-ISAC sẽ bao gồm: Chủ quản là cơ quan điều phối quốc gia (VNCERT/CC, Cục An toàn thông tin); Các doanh nghiệp an toàn thông tin sẽ tham gia cung cấp nền tảng chia sẻ thông tin, cung cấp việc vận hành 24/7 và đội ngũ phân tích chuyên sâu để cung cấp các nguy cơ mới phát hiện cũng như đánh giá các thông tin được các thành viên đưa lên.

Các đơn vị khác tham gia ISAC sẽ có quyền chia sẻ các nguy cơ an toàn thông tin đang gặp và tiếp nhận tri thức an toàn thông tin, cập nhật các giải pháp tự động. “Nếu được triển khai tại Việt Nam, mô hình này có thể hợp lực được nhiều nguồn lực trong xã hội, mang tính chất chuyên nghiệp và tạo được sự tin tưởng”, đại diện Viettel Security nói.

Tán thành với đề xuất thành lập ISAC của Việt Nam, ông Nguyễn Lê Thành cho rằng mô hình này trước nhất cần có sự tham gia của các cơ quan nhà nước. Các doanh nghiệp bên ngoài hay ngành ngân hàng sẽ tham gia sau, sau khi có được sự tin tưởng nhất định.

Vân Anh

Nguy cơ tấn công mạng vào các hệ thống Việt Nam từ lỗ hổng trong sản phẩm của WSO2

Cục An toàn thông tin, Bộ TT&TT vừa đề nghị các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp kiểm tra, rà soát và xác minh hệ thống thông tin dùng sản phẩm WSO2 có bị ảnh hưởng bởi lỗ hổng bảo mật CVE-2022-29464.