20 tính năng mới nhất sắp có mặt trên iPhone, iPad

Muốn trả lời câu hỏi trên, trước hết phải hiểu được những khái niệm về con số thống kê. Không có ai giống ai cả, không có bé nào giống bé nào, và cũng không có sự tăng trưởng nào giống sự tăng trưởng nào. Các bạn cũng đã thấy người lớn cũng có người cao người thấp, người đẫy đà hay người gầy. Tất cả những người đó đều làm việc và sống bình thường. Trẻ em cũng vậy, có bé cao bé thấp, có bé to bé nhỏ, và quan trọng là tất cả các bé đó đều hoạt động và phát triển bình thường.

Để đánh giá chỉ số cân nặng hay chiều cao bình thường ở 1 độ tuổi nào đó, người ta chọn ngẫu nhiên nhiều đối tượng khỏe mạnh ở độ tuổi đó và tính toán con số trung bình (ví dụ đo chiều cao 1000 bé và chia tổng chiều cao đo được cho 1000, sẽ được con số trung bình). Do đó, đương nhiên con số trung bình đó sẽ nằm ở khoảng giữa, và đương nhiên là có những bé sẽ có cân nặng hay chiều cao lớn hơn hay nhỏ hơn con số trung bình đó. Những bé có cân nặng hay chiều cao thấp hơn con số trung bình đó vẫn hoàn toàn là những bé bình thường và khỏe mạnh. Từ con số trung bình đó, người ta cộng trừ 2 độ lệch chuẩn (+/- 2 SD) sẽ được 1 khoảng bao gồm 95% dân số ở tuổi đó. Nếu như cân nặng hay chiều cao nằm trong khoảng 95% dân số lứa tuổi đó thì có thể xem là “bình thường”.

Tuy nhiên, con số trung bình và khoảng bình thường đó còn tùy thuộc vào mẫu dân số được đo, nên cũng có những “con số trung bình” hay “khoảng bình thường” khác nhau dựa trên mẫu dân số khác nhau. Những những con số trung bình hay khoảng bình thường đó không khác nhau nhiều lắm. Đến đây, tôi đưa ra thêm khái niệm bách phân vị (percentile). Bách phân vị là con số cho thấy con bạn nặng hơn hay cao hơn bao nhiêu bé khác trong 100 bé cùng lứa tuổi và giới tính.

Giả sử trên biểu đồ cân nặng, con bạn có cân nặng ở vào bách phân vị thứ 20 thì điều đó có nghĩa là con bạn có cân nặng lớn hơn 20% những bé khác cũng tuổi (nặng hơn 20 bé và nhẹ hơn 80 bé trong 100 bé cùng lứa tuổi). Một bé có cân nặng hay chiều cao ở bách phân vị thứ 5 thì cũng hoàn toàn bình thường và khỏe mạnh như một bé có cân nặng hay chiều cao ở bách phân vị thứ 80. Những khác biệt về cân nặng và chiều cao đó phụ thuộc vào nhiều yếu tố như di truyền (gene), chủng tộc, môi trường, v.v...

Điều quan trọng nhất là con bạn có tăng trưởng theo tốc độ được dự đoán hay không. Muốn biết được tốc độ tăng trưởng thì phải theo dõi 1 quá trình. Giả sử con bạn có cân nặng ở bách phân vị thứ 10, và trong những lần đi khám định kỳ, bé vẫn tăng trưởng ở kênh bách phân vị thứ 10 đó (có thể xê dịch qua lại 1 chút, tùy thuộc vào tốc độ tăng trưởng của từng thời kỳ, nhưng nói chung vẫn đi lên theo hướng của kênh đó). Điều đó có nghĩa là con bạn vẫn tăng trưởng hoàn toàn bình thường.

Mặt khác, nếu 1 bé có cân nặng ở mức bách phân vị thứ 60, nhưng qua quá trình theo dõi, cân nặng của bé liên tục chuyển qua kênh khác, qua mức bách phân vị 50, rồi 40, rồi 30 v.v..., thì bé này có thể có vấn đề về tăng cân. Tuy nhiên, vì cân nặng tăng sụt rất nhanh nên nó là một chỉ số phản ánh dinh dưỡng không được trung thực lắm (cũng có khi nó “nói dối”). Sự tăng trưởng về chiều cao phản ánh dinh dưỡng trung thực hơn. Nếu qua quá trình theo dõi, bé vẫn tăng trưởng chiều cao theo kênh của bé và bé vẫn phát triển trí não và vui chơi lanh lợi bình thường thì có nghĩa là bé vẫn tăng trưởng bình thường.

Do đó, không thể phán quyết rằng “ở 1 tuổi thì bé phải nặng 9,5kg, hiện giờ bé chỉ nặng có 8,5kg, vị chi bé thiếu 1kg, do đó bé phải uống x ml sữa mỗi ngày, ăn …. và …..”. Con số 9,5 kg đó chỉ là con số trung bình, chứ không phải con số tối thiểu phải đạt được. Điều quan trọng là cân nặng của bé nằm ở bách phân vị thứ bao nhiêu và có tăng lên đều đều theo kênh bách phân vị đó hay không.

(Theo Khám phá)

Những bệnh nhân trẻ tuổi tiêu thụ nhiều thịt đỏ và thịt đỏ chế biến sẵn có mức chất chuyển hóa có hại cao hơn trong ruột, thường thấy ở những bệnh nhân lớn tuổi.

Các nghiên cứu trước đây cũng đã liên kết những thay đổi ở hệ vi sinh vật do chế độ ăn theo kiểu phương Tây (nhiều thịt đỏ và thịt đỏ chế biến sẵn) với nguy cơ ung thư đại tràng tăng cao. Điều này có thể một phần là do tổn thương hàng rào ruột và sự phát triển ở niêm mạc ruột có thể xảy ra khi tiêu thụ quá nhiều.

Đồ uống có đường, ngọt

Nghiên cứu của Cleveland Clinic cũng xác định rằng việc tiêu thụ đồ uống có đường là một yếu tố nguy cơ gây ung thư đại tràng sớm và các nghiên cứu khác cũng xác nhận mối liên hệ này.

Một nghiên cứu năm 2020 trên tạp chí Gut đã phân tích 96.000 phụ nữ và phát hiện ra rằng những phụ nữ uống hai hoặc nhiều đồ uống có đường mỗi ngày có nguy cơ mắc ung thư đại tràng sớm cao gấp đôi so với những phụ nữ uống hai hoặc ít hơn mỗi ngày.

Thực phẩm siêu chế biến

Một nghiên cứu năm 2023 phát hiện ra rằng việc tiêu thụ thực phẩm siêu chế biến làm tăng nguy cơ phát triển các tiền chất gây ung thư đại tràng, chẳng hạn như polyp, khối u và tổn thương. Ví dụ về thực phẩm siêu chế biến bao gồm thịt chế biến, đồ uống có đường, bữa ăn đông lạnh, kẹo, rượu…

Theo một nghiên cứu năm 2023, bạn càng uống nhiều thì nguy cơ mắc ung thư đại tràng sớm càng cao. Nghiên cứu phát hiện ra rằng uống một đến hai, ba đến bốn hoặc hơn năm ly rượu mỗi tuần làm tăng nguy cơ ung thư đại tràng lần lượt là 7%, 14% và 27% so với những người không uống rượu.

Thực phẩm có thể làm giảm nguy cơ ung thư đại tràng

Ăn chế độ ăn giàu dinh dưỡng và ít chế biến có thể giúp giảm nguy cơ ung thư đại tràng. Một số loại thực phẩm cụ thể có liên quan đến việc giảm nguy cơ này.

Ngũ cốc nguyên hạt

Ăn thực phẩm giàu chất xơ giúp ruột kết khỏe mạnh hơn. Chất xơ hỗ trợ hệ vi sinh đường ruột và giúp loại bỏ nhanh các chất gây ung thư ra khỏi cơ thể. Chất xơ có trong trái cây, rau, các loại đậu, trong đó chất xơ từ ngũ cốc nguyên hạt có thể đặc biệt có lợi.

Các nghiên cứu cho thấy các vi chất dinh dưỡng có trong ngũ cốc nguyên hạt có thể giúp giảm viêm và trung hòa các gốc tự do, các phân tử không ổn định có thể gây tổn thương tế bào và làm tăng nguy cơ ung thư.

Các loại hạt

Các loại hạt chứa các hợp chất liên quan đến việc giảm nhiều dạng ung thư. Trong các nghiên cứu đánh giá việc tiêu thụ các loại hạt và ung thư đại tràng, điều này dường như liên quan đến hàm lượng chất chống oxy hóa cao trong các loại hạt, cũng như các loại hạt giúp tăng cường hệ vi sinh.

Sữa chua

Nhiều nghiên cứu đã xác định mối liên hệ nghịch đảo giữa việc tiêu thụ sữa và ung thư đại tràng. Giả thuyết là canxi có thể liên kết với axit mật có hại và giảm thiểu tác động của axit béo có thể gây hại cho đại tràng.

Cá hồi

Một nghiên cứu năm 2021 của Harvard phát hiện ra rằng việc tiêu thụ nhiều vitamin D hơn từ chế độ ăn uống có liên quan đến nguy cơ ung thư đại tràng thấp hơn ở những người dưới 50 tuổi. Cá, đặc biệt là cá hồi đánh bắt hoang dã, có hàm lượng vitamin D cao, cũng như sữa, nấm và trứng.

Dầu ô liu nguyên chất

Dầu ô liu có hàm lượng polyphenol cao, hợp chất có liên quan đến việc giảm viêm, cải thiện vi sinh vật trong ruột và ngăn ngừa nhiều loại ung thư, bao gồm cả ung thư ruột kết.

Cách khác giảm nguy cơ ung thư đại tràng

Ngoài chế độ ăn uống, nghiên cứu cho thấy còn có những cách khác để bạn có thể giảm nguy cơ ung thư ruột kết khởi phát sớm. Cụ thể bao gồm không hút thuốc, tập thể dục thường xuyên, duy trì lượng đường trong máu khỏe mạnh, duy trì cân nặng khỏe mạnh...

Sau khi đặt stent, dòng chảy qua động mạch vành của bệnh nhân đã tái thông tốt, tình trạng đau ngực giảm rõ rệt và huyết động ổn định. Anh được chuyển về phòng điều trị tim mạch để theo dõi và tiếp tục điều trị.

Nhồi máu cơ tim là biến chứng nguy hiểm nhất của bệnh mạch vành và cũng là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trong các bệnh lý về tim mạch. Có đến 10% các ca nhồi máu cơ tim dẫn đến tình trạng đột tử nhưng đáng lưu ý, hơn 90% bệnh nhân đến bệnh viện muộn, đánh mất "giờ vàng" khiến việc điều trị kém hiệu quả, để lại di chứng nặng nề.

Các bác sĩ cảnh báo người dân từ bỏ thói quen hút thuốc lá kéo dài, đặc biệt ở người trẻ tuổi. Hút thuốc và tăng huyết áp là những yếu tố nguy cơ chính dẫn đến các bệnh tim mạch nghiêm trọng. Vì vậy, từ bỏ thuốc lá và kiểm soát huyết áp là những biện pháp thiết yếu để ngăn ngừa nguy cơ nhồi máu cơ tim và bảo vệ sức khỏe tim mạch lâu dài.