Một cuộc khảo sát quốc tế để tìm hiểu “Nhận thức về vai trò của vợ chồng trong hôn nhân” đã có 33 quốc gia tham gia. Nhật Bản đã trở thành quốc gia có đàn ông ít chia sẻ việc nhà và chăm sóc con cái nhất trong số các nước này.

Trong khi những quốc gia phương Tây đều có tỷ lệ vợ chồng cùng chia sẻ việc nhà đạt từ 30% trở lên, tỷ lệ này ở Nhật chỉ khoảng 18%.

Đối với phần lớn phụ nữ nói chung, tần suất chồng phụ giúp việc nhà và chăm con có ảnh hưởng lớn tới mức độ hài lòng của phụ nữ đối với hôn nhân. 

Chị A (33 tuổi), một nhân viên văn phòng đã ly hôn sau 5 năm kết hôn, cho biết: "Chồng cũ hiếm khi phụ giúp tôi việc nhà và chăm con. Thời điểm đó, tôi chỉ ở nhà làm nội trợ nên không dám nói gì. Hơn nữa, cho dù tôi có nhờ thì chồng tôi cũng không giúp, mà có giúp thì tôi cũng lại phải làm lại từ đầu”.

“Có lần, con trai thứ hai của tôi sốt cao và phải nhập viện, tôi đành nhờ anh ấy chăm sóc con trai lớn. Vậy mà anh ấy nói: "Bữa ăn của anh thì sao?". Nghe xong tôi vừa thấy giận vừa thấy buồn”.

Bà B (63 tuổi), một người phụ nữ vừa ly hôn, cũng cho biết: “Mẹ tôi ở nhà cảm thấy không khỏe nên tôi quyết định buổi tối tới thăm bà ấy. Lúc tôi gọi cho chồng tôi và hỏi anh ấy đi ăn ngoài tạm một hôm được không, anh ấy liền nổi giận và bắt tôi ở nhà chuẩn bị bữa tối. Tôi không còn cách nào khác, đành ở nhà nấu cơm xong xuôi rồi mới đi thăm mẹ”.

Tần suất chồng Nhật phụ giúp việc nhà và chăm con

Tại Nhật Bản, kết quả cuộc điều tra xu hướng trong gia đình toàn quốc ở các cặp vợ chồng dưới 50 tuổi có con dưới 12 tuổi (2013) đã cung cấp thông tin chi tiết về tần suất chồng tham gia vào việc nội trợ và chăm sóc con cái.

Tần suất chồng tham gia vào các việc nội trợ như dọn rác, đi chợ, dọn phòng, giặt là, nấu ăn và dọn dẹp sau bữa ăn... là một hoặc hai lần một tháng.

Trong việc chăm sóc con cái, tần suất trung bình chồng làm những việc như chơi với con, tắm cho con, cho con ăn, ngủ, dỗ con, đón con từ trường mẫu giáo... là một hoặc hai lần một tuần.

Ngoài ra, kết quả từ cuộc điều tra cơ bản về đời sống xã hội (2017) cũng cung cấp thông tin chi tiết thời gian làm việc nhà và chăm sóc con cái của các cặp vợ chồng có con dưới 6 tuổi.

Thời gian chồng chăm sóc con chỉ khoảng 49 phút một ngày, chỉ bằng khoảng 20% ​​so với thời gian người vợ chăm con (3 giờ 45 phút). Nhìn vào tổng thời gian cả chăm con lẫn làm nội trợ, người chồng chỉ làm 1 giờ 23 phút mỗi ngày, còn chưa bằng 20% ​​so với thời gian người vợ bỏ ra (7 giờ 34 phút).

Đối tượng của những cuộc khảo sát này chủ yếu là những người vợ ở nhà nội trợ. Ngay cả khi người vợ có đi làm, thời gian chồng làm việc nhà và chăm sóc con cũng không tăng lên đáng kể.

Thái độ của những người phụ nữ Nhật

Hầu hết phụ nữ Nhật đều lớn lên với quan niệm cho rằng “đàn ông đi làm, phụ nữ ở nhà chăm lo gia đình". Các ông chồng Nhật vẫn luôn quan niệm mình là “trụ cột chính của gia đình” và nghiễm nhiên phó mặc tất cả mọi việc trong gia đình cho vợ.

Tuy nhiên, thế hệ trẻ ngày nay lại cho rằng, nam giới nên tích cực phụ giúp vợ việc nhà nhiều hơn cũng như dành thời gian chăm sóc con cái.

Chị A (33 tuổi) cho biết. "Chồng tôi là mẫu người không mấy khi phụ giúp vợ việc nhà và chăm sóc con. Nhưng từ tận đáy lòng tôi vẫn rất biết ơn mỗi khi anh ấy đi đổ rác giúp tôi, dù chỉ là thỉnh thoảng".

Người phụ nữ này nói thêm: "Chồng tôi đã rất vất vả làm việc kiếm tiền cho gia đình, tôi nghĩ bản thân nhẫn nhịn một chút là việc nên làm. Nhưng nghĩ kỹ lại, tôi cảm thấy mình đáng lẽ ra nên tích cực nhờ chồng giúp đỡ nhiều hơn vì điều đó sẽ tăng sự giao tiếp cần thiết giữa vợ chồng”.

Vợ ngoại tình nhưng khi tôi đề nghị ly hôn lại dọa tự tử

Tôi đang rơi vào tình huống tiến thoái lưỡng nan. Ở tuổi 42 của cuộc đời, tôi nghĩ mình đã có một tổ ấm viên mãn vậy mà sóng gió lại ập đến khiến hạnh phúc của tôi lung lay.

Đã hơn 1 năm kể từ khi dịch Covid-19 xuất hiện và hoành hành khắp thế giới, anh Nguyễn Quang Huy (hiện sinh sống và làm việc ở Tokyo, Nhật Bản) chưa thể trở về thăm gia đình tại Việt Nam. Hàng ngày, anh chỉ có thể theo dõi tình hình dịch bệnh trên các phương tiện truyền thông, mạng xã hội và hỏi thăm sức khỏe của cha mẹ, vợ con qua các cuộc trò chuyện trên điện thoại.

Giống như anh Huy, nhiều người Việt Nam khác đang sinh sống ở nước ngoài cũng đã lâu không thể trở về thăm quê hương.

Còn ở trong nước, mới đây, khi dịch bùng phát tại các tỉnh Hải Dương, Quảng Ninh, Hà Nội… vào thời điểm cuối tháng 1, đầu tháng 2/2021, nhiều địa phương cũng buộc phải phát lệnh hạn chế di chuyển nhằm phòng chống dịch bệnh lan rộng.

Chị Vương Thị Hoa, một người con Hà thành đang sinh sống tại TP.HCM cho biết, dù trước đó đã đặt vé để cả gia đình về thăm quê vào dịp Tết nhưng đành hủy chuyến khi biết tin Hà Nội cũng đã xuất hiện ca lây nhiễm trong cộng đồng. Bố mẹ chị Hoa cũng động viên tinh thần con cháu và an ủi khi nào hết dịch thì về.

Nhà có con nhỏ sơ sinh nên chị Hoa quyết định ở lại và đón Tết xa quê. Nhưng không ngờ tới mùng 2 Tết, bố chị bị cao huyết áp nên phải nhập viện cấp cứu. May mắn, sau khi được nhập viện điều trị ở một bệnh viện uy tín, dịch vụ chăm sóc tốt, sức khỏe bố chị đã ổn định và sớm được ra viện.

Bảo Việt An gia đa dạng gói dịch vụ, quyền lợi bảo hiểm y tế tối ưu

Chị Hoa kể, do vợ chồng đều cùng vào Nam lập nghiệp, không thường xuyên ở bên bố mẹ được nên anh chị đã sớm mua tặng 2 bác gói bảo hiểm sức khỏe, để phòng trường hợp phụ huynh chẳng may phải đi viện, chí ít cũng đỡ được khoản đau đầu lo viện phí.

Đợt phải đi viện đúng dịp Tết, dù không có các con bên cạnh nhưng nhờ có chiếc “thẻ bảo lãnh” bảo hiểm sức khỏe, bố chị đã nhập viện thuận lợi và được điều trị, chăm sóc chu đáo với chế độ tốt đến tận khi ra viện.

Tương tự như chị Hoa, anh Huy cũng đã mua bảo hiểm sức khỏe cho cả nhà, bao gồm cả bố mẹ, vợ và con. Bản thân được nhận sự chăm sóc tốt từ chế độ bảo hiểm sức khỏe ở nước ngoài nên anh Huy hiểu rõ tầm quan trọng của dịch vụ này đối với đời sống hiện đại.

Gói bảo hiểm sức khỏe mới ý nghĩa, thiết thực

Có thể thấy, ngày nay, do những lý do khách quan không thể kề cận sớm hôm để chăm sóc mẹ cha, những người như chị Hoa, anh Huy đã tìm kiếm những món quà thiết thực, ý nghĩa để làm quà tặng cho đấng sinh thành. Trong đó, dịch vụ bảo hiểm Bảo Việt An Gia được nhiều người lựa chọn, bởi ngay cả khi không thể ở bên chăm sóc mỗi ngày, người mua cũng biết chắc rằng cha mẹ, người thân yêu của mình đang được bảo vệ sức khỏe một cách đầy đủ.

Nhiều khách hàng đã sử dụng và đánh giá cao Bảo Việt An Gia phù hợp với mọi thành viên trong gia đình từ trẻ nhỏ 15 ngày tuổi cho đến người già 65 tuổi, hình thức tham gia cũng linh hoạt.

Theo đó, khách hàng có thể lựa chọn các quyền lợi bảo hiểm đa dạng, tương ứng với nhiều mức ngân sách và nhu cầu như: Bảo hiểm điều trị nội trú, ngoại trú do ốm bệnh/tai nạn/biến chứng thai sản, quyền lợi bảo hiểm tai nạn cá nhân, bảo hiểm sinh mạng, quyền lợi bảo hiểm nha khoa, bảo hiểm thai sản… mang đến nhiều lựa chọn cho người tham gia.

Ngày càng nhiều người quan tâm tìm hiểu gói bảo hiểm sức khỏe để bảo vệ gia đình

Khi tham gia bảo hiểm, khách hàng được bảo vệ y tế một cách toàn diện và được tận hưởng chất lượng dịch vụ y tế cao cấp tại những bệnh viện hàng đầu Việt Nam trong mạng lưới hơn 160 cơ sở y tế có thỏa thuận bảo lãnh với Bảo Việt.

Bên cạnh đó, Bảo Việt An Gia cũng mang đến cho khách hàng nhiều tiện ích ưu việt như: không yêu cầu khám sức khỏe trước khi đăng ký, thủ tục tham gia bảo hiểm đơn giản, thuận tiện. Ngoài ra, dịch vụ bảo lãnh viện phí 24/7 tại hơn 160 bệnh viện, phòng khám phân bổ trên toàn hệ thống sẽ giúp khách hàng không tốn thời gian thu thập hồ sơ yêu cầu bồi thường, không phải thanh toán viện phí trực tiếp.

Doãn Phong

Luật cổ xưa của Nhật Bản yêu cầu các đôi vợ chồng phải lấy cùng một họ. Ảnh: Motto Japan.

Theo Liên Hợp Quốc, Nhật Bản là một trong số ít nền kinh tế tiên tiến ngăn cản việc các đôi vợ chồng giữ họ riêng sau khi kết hôn.

Sáu năm trước, hai vụ kiện nhằm thay đổi quy định này đã thất bại. Sau đó, phong trào cải cách do Mari Inoue và chồng tham gia dần phát triển.

Cuộc chiến lâu dài

TS Sophie Coulombeau - giảng dạy tại Đại học York (Anh) - chia sẻ: "Từ năm 1605, phụ nữ Anh đã đấu tranh để giữ lại tên khai sinh sau kết hôn. Thời đó, mong muốn này bị đánh giá là tham vọng kệch cỡm".

Những người thách thức tập tục gia trưởng đã vấp phải sự phản đối. Cuối những năm 1800, quyền được sử dụng họ của mình sau khi kết hôn đã được thông qua.

Tại Mỹ, đến năm 1972, phụ nữ mới được sử dụng tên từ thời con gái của mình sau loạt phán quyết pháp lý. Đến nay, nhiều người Nhật Bản cũng sẵn sàng đấu tranh cho việc giữ lại họ của mình.

Kaori Oguni là một trong 5 nguyên đơn khởi kiện chính phủ nhằm mong muốn thay đổi điều luật cổ xưa. Nhưng vào năm 2015, Tòa án Tối cao Nhật Bản quyết định giữ lại quy định từ thế kỷ 19.

Từ năm 2018, Naho Ida - chuyên gia PR ở Tokyo - đã vận động các nghị sĩ ủng hộ việc vợ chồng có họ riêng biệt thông qua nhóm vận động Chinjyo Action.

Một số người Nhật cảm thấy khó khăn với luật thay đổi họ sau khi kết hôn. Ảnh: Matteocolombo.

Naho cho biết Ida là họ của chồng cũ. Khi hai người kết hôn vào năm 1990, chồng cũ từng nói anh cảm thấy xấu hổ khi lấy họ của vợ. Cả gia đình anh có chung quan điểm rằng cô nên là người thay đổi họ tên.

Khi đó, người phụ nữ (hiện 45 tuổi) nhượng bộ để sử dụng họ Ida. Nhiều thập kỷ qua, cô xuất bản các tác phẩm của mình dưới họ chồng cũ.

“Một số người hạnh phúc với sự thay đổi, nhưng tôi cảm thấy đó là cái chết của xã hội”, Naho nói với BBC.

Ly hôn trên giấy tờ để giữ tên

Năm 2020, Thủ tướng Yoshihide Suga công khai ủng hộ cải cách luật lệ liên quan đến họ tên. Nhưng tháng 12 cùng năm, chính phủ đã bỏ qua vấn đề này.

“Sự thay đổi có thể phá hủy cấu trúc xã hội dựa trên gia đình”, Sanae Takaichi - cựu quan chức - nói.

Tamayo Marukawa - Bộ trưởng Trao quyền Phụ nữ và Bình đẳng giới Nhật Bản - cho biết bà phản đối việc cho phép phụ nữ giữ tên khai sinh sau khi kết hôn.

Linda White - GS Nghiên cứu Nhật Bản tại Đại học Middlebury (Mỹ) - chia sẻ: “Một phụ nữ không muốn lấy tên chồng sẽ phá vỡ nhiều hơn một gia đình hạt nhân - đó là ý tưởng về gia đình”.

Bà giải thích dựa trên cách vận hành của hệ thống Koseki (hệ thống đăng ký gia đình truyền thống của Nhật). Theo đó, các hộ gia đình chỉ có một họ giúp duy trì quyền kiểm soát gia trưởng ở mọi nơi, trong đó có chỗ làm việc.

Không chỉ thế hệ trẻ, những đôi có tuổi cũng muốn giữ tên khai sinh của mình. Ảnh: Emirates.

Tuy nhiên, xã hội Nhật Bản đã thay đổi theo hướng cởi mở hơn. Các cuộc thăm dò gần đây cho thấy đa số ủng hộ việc các đôi vợ chồng giữ họ riêng biệt sau khi kết hôn. Cuộc khảo sát vào tháng 10 của tổ chức Chinjyo Action và Đại học Waseda cho thấy số người ủng hộ lên đến 71%.

Ngoài ra, trong số 18 nguyên đơn vướng vào sự việc tranh chấp về họ, một nửa là nam giới. Một người là giám đốc điều hành nổi tiếng tại công ty phần mềm ở Tokyo. Ông lấy họ vợ một cách hợp pháp khi kết hôn.

Yamasaki Seiichi (71 tuổi) - công chức về hưu - mong muốn thế hệ tiếp theo có quyền lựa chọn việc đổi họ. Đồng thời, ông cho rằng người lớn tuổi cũng có nhu cầu.

Sự thất bại của việc đổi tên trong sự nghiệp là động lực thúc đẩy nhiều phụ nữ ủng hộ cải cách. Suy cho cùng, đối với họ, việc giữ lại tên tuổi là bảo tồn bản sắc cá nhân.

Tuy nhiên, việc thay đổi tên tại Nhật Bản còn mang nặng thủ tục, giấy tờ. Đây là rào cản đối với nhiều người muốn thay đổi luật lệ này.

Trong bối cảnh không muốn thay đổi họ, nhiều người chọn không kết hôn hoặc “ly hôn trên giấy tờ”.

Izumi Onji - bác sĩ tại Hiroshima - đã ly hôn với chồng để lấy lại tên tuổi. Cô cho biết cả hai chỉ “ly hôn trên giấy tờ” vì vẫn sống với nhau nhiều thập kỷ sau đó. Chính Onji đã thách thức quy tắc đạo đức về đổi họ tại tòa án.

Phần lớn, phụ nữ Nhật Bản, Anh và Mỹ vẫn sẽ từ bỏ họ sau khi kết hôn. Tuy vậy, trong thời đại ý thức về bình đẳng giới cao hơn, mọi người vẫn hiểu rằng không nên sử dụng truyền thống để kìm hãm sự lựa chọn.

Tình yêu của cụ ông ngày bán xoài, đêm ngủ vỉa hè kiếm tiền nuôi vợ ốm

Mỗi tháng 2 lần, ông Thọ thuê xe ôm, chở theo 200kg xoài lên TP.HCM bán. Nơi đất khách quê người, ngày ông chỉ ăn bánh mì, tối ngủ vỉa hè để có tiền nuôi người vợ bị bệnh.