Bên cạnh chủng ngừa, Cục Y tế Dự phòng - Bộ Y tế cũng khuyến cáo người dân nên thực hiện các biện pháp như: vệ sinh cá nhân, môi trường sống và đến cơ sở y tế ngay khi có biểu hiện sốt cao, đau đầu, nôn…

Thắp lên ánh sáng hy vọng, chung tay đánh bại viêm màng não

Thực tế, 20% số người sống sót sau bệnh viêm màng não phải đối mặt với các di chứng suốt đời như đoạn chi, khiếm khuyết về thính giác, thị giác và cả về thần kinh. Tuy vậy, nhờ vào sức sống mãnh liệt và nghị lực phi thường, nhiều người đã trở thành tấm gương sáng, truyền cảm hứng cho triệu người trên thế giới.

Tiêu biểu là Paloma, một influencer (người có ảnh hưởng) trên mạng xã hội và chuyên gia trang điểm tài năng. Sinh ra với cơ thể lành lặn và tương lai đầy hứa hẹn, năm lên 2 tuổi, Paloma bị tước đi một phần tay chân bởi căn bệnh viêm màng não mô cầu quái ác.

Việc mất đi khả năng tự do vận động ở độ tuổi quá nhỏ khiến Paloma mất đi cơ hội mà bất kỳ đứa trẻ nào cũng muốn: chạy nhảy và khám phá thế giới. Cô phải tập thích nghi và lớn lên với cơ thể không lành lặn. Tuy nhiên, với sự yêu thương và động viên từ gia đình, Paloma dần tìm thấy sức mạnh để vượt qua các trở ngại. Cô tìm thấy đam mê trong việc làm đẹp, nơi cô có thể tự nuôi sống bản thân và truyền cảm hứng cho người khác.

Không phải ai trong hoàn cảnh của Paloma cũng có thể vượt qua nghịch cảnh như vậy. Thống kê cho thấy 46% trong số những người có hoàn cảnh giống như Paloma có nguy cơ mắc trầm cảm và phụ thuộc vào trợ cấp người khuyết tật gấp 4 lần so với nhóm bệnh khác và người thân cũng bị ảnh hưởng nhiều đến chất lượng cuộc sống.

Giờ đây, trong vai trò đại sứ, Paloma đã tham gia chiến dịch nâng cao nhận thức và đẩy lùi căn bệnh viêm màng não do GSK tổ chức nhằm hưởng ứng Ngày Viêm màng não Thế giới 2024, tiếp tục truyền cảm hứng và mang lại hy vọng cho hàng triệu người.

Bên cạnh chiến dịch nâng cao nhận thức về viêm màng não cùng những câu chuyện truyền cảm hứng như của Paloma, GSK còn phát động lời kêu gọi "Đoàn kết trong cuộc đua đánh bại viêm màng não" tới toàn thể nhân viên trên toàn cầu, nhằm hưởng ứng Ngày Viêm màng não Thế giới năm 2024.

Cùng với đó, công ty đã tích cực đồng hành cùng các tổ chức y khoa, tăng cường đào tạo cho nhân viên y tế và nâng cao nhận thức phòng ngừa viêm màng não cho cộng đồng; đồng thời, xây dựng và triển khai bộ hướng dẫn tư vấn y tế hiệu quả để hỗ trợ công tác phòng ngừa căn bệnh nguy hiểm này.

Một nghiên cứu của Đại học Y khoa Harvard đã chỉ ra rằng, mất nước trong quá trình tập thể dục làm giảm lượng máu cung cấp cho thận, dẫn đến tình trạng "suy giảm chức năng lọc thận tạm thời".

Khi thận không nhận đủ lượng máu cần thiết, các chất độc hại tích tụ trong máu sẽ không được lọc ra kịp thời, gây áp lực lên cơ quan này.

Các triệu chứng của tình trạng này có thể xuất hiện nhanh chóng, bao gồm chóng mặt, mệt mỏi, đau đầu, và đôi khi giảm lượng nước tiểu.

Nếu tình trạng này diễn ra liên tục mà không được bù nước kịp thời, nó có thể dẫn đến tổn thương thận mãn tính, làm suy giảm chức năng thận lâu dài.

Nguy cơ chấn thương thận cấp tính

Khi vận động cường độ cao mà không uống đủ nước, cơ thể dễ gặp phải nguy cơ tổn thương thận cấp tính (acute kidney injury - AKI).

Đây là tình trạng xảy ra khi thận mất khả năng lọc chất thải và các độc tố khỏi máu tạm thời, gây tích tụ chất độc trong cơ thể.

Nghiên cứu của Đại học Stanford đã ghi nhận rằng, khoảng 30% các vận động viên marathon trải qua tình trạng tổn thương thận cấp tính ngay sau khi hoàn thành cuộc đua, chủ yếu do cơ thể bị mất nước.

Trong quá trình tập luyện, cơ thể tăng cường sản sinh các chất thải và độc tố từ quá trình trao đổi chất, ví dụ như creatinine và urê.

Khi thiếu nước, thận không thể lọc hết các chất này, dẫn đến việc chúng tồn đọng trong cơ thể. Nghiên cứu tại Stanford cho thấy rằng nếu những người mắc tổn thương thận cấp tính không kịp thời bổ sung nước và giảm cường độ tập luyện, tình trạng này có thể chuyển biến thành mãn tính, dẫn đến nguy cơ mắc bệnh suy thận trong tương lai.

Hội chứng tiêu cơ vân

Hội chứng tiêu cơ vân là một trong những tình trạng nghiêm trọng liên quan đến việc mất nước khi tập thể dục. Khi vận động cường độ cao, cơ bắp bị phá hủy, giải phóng một loại protein gọi là myoglobin vào máu.

Nếu cơ thể thiếu nước, myoglobin có thể tích tụ và làm tắc nghẽn các ống lọc trong thận, gây ra nguy cơ tổn thương thận cấp tính.

Nghiên cứu từ Hiệp hội Thận Hoa Kỳ (American Kidney Association) cho thấy, số lượng các ca nhập viện liên quan đến hội chứng tiêu cơ vân đã tăng đáng kể trong những năm gần đây, đặc biệt là ở những người tham gia các bài tập cường độ cao như: CrossFit, cử tạ và chạy marathon.

Rối loạn điện giải hại thận

Khi tập thể dục, cơ thể không chỉ mất nước qua mồ hôi mà còn mất đi một lượng lớn chất điện giải như natri và kali. Các chất điện giải này rất quan trọng cho quá trình co cơ và giữ cho nhịp tim ổn định.

Khi cơ thể thiếu hụt điện giải, thận phải làm việc vất vả hơn để duy trì sự cân bằng này. Một nghiên cứu của Đại học California đã chỉ ra rằng tình trạng mất cân bằng điện giải kéo dài có thể gây áp lực lên thận, làm tăng nguy cơ suy thận mãn tính.

Thiếu hụt điện giải cũng khiến người tập cảm thấy mệt mỏi, chuột rút, thậm chí là rối loạn nhịp tim, các triệu chứng thường gặp ở những người không uống đủ nước khi tập thể dục.

Theo khuyến nghị của Đại học California, người tập cần bù nước và bổ sung điện giải ngay sau khi tập luyện để duy trì sức khỏe cho thận và tránh tình trạng mất cân bằng này.

Trào ngược họng thanh quản (LPR) là gì?

- LPR là tình trạng dịch dạ dày, bao gồm axit và pepsin, trào ngược lên vùng họng và thanh quản. Đây là nguyên nhân gây ra các triệu chứng như khàn giọng, ho khan, cảm giác có dị vật trong họng và đau rát họng.

Tại sao bệnh lại phổ biến hơn hiện nay?

- Bệnh này ngày càng phổ biến do ảnh hưởng từ lối sống hiện đại, chế độ ăn uống không lành mạnh và căng thẳng kéo dài. Cùng với đó, tình trạng thừa cân béo phì cũng là yếu tố nguy cơ quan trọng dẫn đến bệnh trào ngược họng thanh quản.

Lýdo bệnh khó điều trị dứt điểm?

- Pepsin là một enzyme trong dịch dạ dày, khi trào ngược lên vùng họng và thanh quản, nó bám vào niêm mạc và gây viêm mãn tính. Dù kiểm soát được axit dạ dày, pepsin vẫn tiếp tục gây tổn thương niêm mạc, làm cho bệnh khó điều trị triệt để và dễ tái phát. Vì vậy, các phương pháp điều trị chỉ tập trung vào ức chế axit (PPI) thường không đủ để giải quyết vấn đề.

Những khó khăn trong việc chẩn đoán và điều trị LPR là gì?

- LPR có các triệu chứng không điển hình như khàn giọng, ho kéo dài, cảm giác có dị vật trong họng, dễ nhầm lẫn với các bệnh hô hấp khác dẫn đến việc chẩn đoán muộn hoặc sai hướng, làm quá trình điều trị trở nên khó khăn.

Ngoài ra, điều trị LPR không chỉ dựa vào thuốc mà còn đòi hỏi thay đổi lối sống, giữ tinh thần thoải mái, tránh căng thẳng. Điều này thường khó thực hiện và duy trì lâu dài, khiến bệnh dễ tái phát. Trong một số trường hợp, việc sử dụng thuốc ức chế axit (PPI) lâu dài cũng không ngăn chặn được trào ngược. Vì vậy, bệnh có thể tái phát sau khi ngừng thuốc nếu nguyên nhân gốc rễ không được giải quyết triệt để.

Vìsao Marial Gelđược xemlàgiải pháp đột phá giúp điều trị LPR?

- Marial Gel là giải pháp mới, không chỉ giúp ngăn ngừa axit trào ngược mà còn ức chế hoạt động của pepsin - nguyên nhân chính gây viêm họng và thanh quản. Marial Gel tạo bè nổi giúp ngăn chặn pepsin, axit và dịch dạ dày trào ngược lên. Sản phẩm còn có phức hợp E-Gastryal, giúp bảo vệ và phục hồi niêm mạc bị tổn thương, mang lại hiệu quả lâu dài.

Sản phẩm còn có lợi thế về độ an toàn và không gây tác dụng phụ, dùng được cho trẻ em từ 3 tuổi, phụ nữ mang thai và cho con bú.

Những thay đổi nào trong lối sống và chế độ ăn uống mà người bệnh LPR cần lưu ý?

- Bên cạnh việc sử dụng Marial Gel, người bệnh cần tránh các thực phẩm kích thích như đồ cay, rượu, cà phê và chocolate. Nâng cao đầu khi ngủ và tránh ăn uống trước khi đi ngủ cũng giúp giảm thiểu nguy cơ trào ngược. Quản lý căng thẳng cũng rất quan trọng, vì stress là một yếu tố dễ kích thích trào ngược.

Marial Gel là giải pháp tiên tiến trong điều trị trào ngược họng thanh quản, không chỉ giảm nhanh triệu chứng mà còn ức chế pepsin - nguyên nhân chính gây bệnh.

Với hiệu quả kéo dài, Marial Gel phù hợp cho mọi đối tượng, từ trẻ em, người lớn đến phụ nữ mang thai, là giải pháp đột phá từ Italy giúp bạn thoát khỏi trào ngược họng thanh quản hiệu quả và an toàn.

Bức xạ có thể được nhắm vào cổ tử cung từ một máy bên ngoài cơ thể (được gọi là xạ trị chiếu ngoài - xạ trị gia tốc). Hoặc một nguồn phóng xạ có thể được đưa vào âm đạo gần cổ tử cung (được gọi là xạ trị áp sát).

Xạ trị thường được thực hiện sau phẫu thuật để tiêu diệt các tế bào ung thư còn sót lại, nhưng đôi khi nó được thực hiện trước khi phẫu thuật để thu nhỏ khối u. Đôi khi nó được sử dụng nếu bệnh nhân không thể phẫu thuật.

Một số tác dụng phụ của xạ trị có thể là mệt mỏi, cơ thể uể oải, không muốn vận động. Tuy nhiên, bệnh nhân nên thường xuyên vận động để nâng cao sức khỏe và hiệu quả điều trị.

Đối với phương pháp sử dụng bức xạ bên ngoài, bệnh nhân thường bị rụng tóc và khu vực chiếu xạ trên da trở nên đỏ, khô, ngứa. Bệnh nhân nên hạn chế tiếp xúc phần da xạ trị với ánh sáng mặt trời. Mặc quần áo rộng thoải mái đồng thời không tự ý sử dụng các loại thuốc hay hóa chất lên vùng da bị chiếu xạ. Bệnh nhân đã và đang xạ trị cũng có thể gặp vấn đề về tiêu hóa như tiêu chảy.

Theo thống kê Globocan năm 2018, mỗi năm ở nước ta phát hiện hơn 4.100 phụ nữ mắc mới ung thư cổ tử cung và 50% số người bệnh tử vong. Đa số bệnh nhân đến viện ở giai đoạn muộn, tế bào ung thư phát triển mạnh đã lan rộng, xâm lấn ra các vùng xung quanh, di căn vào hệ thống mạch máu và các cơ quan. Khi đó, bệnh nhân không chỉ được điều trị bằng một mà phải kết hợp nhiều phương pháp. 

Đa số trường hợp ung thư cổ tử cung do virus HPV - loại virus gây u nhú ở người, lây truyền qua da và phổ biến nhất là qua đường tình dục. Trong hơn 100 chủng HPV thì có 14 chủng HPV gây trên 90% trường hợp ung thư cổ tử cung. Đặc biệt là type HPV 16 và HPV 18 gây nên 70% các trường hợp ung thư cổ tử cung. 

Các bác sĩ khuyến cáo ngay khi phát hiện ra máu, khí hư âm đạo bất thường, người bệnh cần đến cơ sở y tế thăm khám. Hàng năm, phụ nữ cần khám phụ khoa định kỳ 6 tháng/lần, thực hiện các xét nghiệm ung thư cổ tử cung như Thinprep Pap, HPV - DNA genotype… để tầm soát, phát hiện sớm và điều trị ung thư cổ tử cung hiệu quả ở giai đoạn đầu, tăng tỷ lệ sống.

Trong cơn hốt hoảng, một phụ huynh đã chạy trực tiếp từ quận Gò Vấp sang Bệnh viện Chợ Rẫy để lo thủ tục cho con điều trị, trong khi 4 trường hợp khác có gia đình ở gần khu vực quận 5 cũng ngay lập tức nhờ người thân sang bệnh viện để hỏi thăm tình hình sức khỏe học sinh.

Tuy nhiên khi đến nơi, họ mới tá hỏa vì các thông tin được báo hoàn toàn sai sự thật. Hiện chưa rõ đã có phụ huynh nào chuyển tiền cho kẻ lừa đảo hay chưa.

Thạc sĩ Lê Minh Hiển, Trưởng phòng Công tác xã hội, Bệnh viện Chợ Rẫy cho biết, đơn vị đã báo cáo Ban giám đốc bệnh viện để có hướng hỗ trợ các phụ huynh tốt nhất và xử lý sự việc dứt điểm, nhằm tránh tái diễn việc người dân bị kẻ xấu lợi dụng tâm lý lo lắng cho thân nhân để trục lợi.

Ông Hiển khuyến cáo, phụ huynh nếu nhận được thông tin từ số điện thoại lạ báo con gặp nạn cần bình tĩnh, xác minh kỹ từ nhiều nguồn, như gọi trực tiếp cho trẻ, liên lạc giáo viên chủ nhiệm hoặc đường dây nóng từ nhà trường nơi con học để tìm hiểu.

Về phía Bệnh viện Chợ Rẫy, thạc sĩ Lê Minh Hiển khẳng định, đơn vị luôn đặt vấn đề tính mạng người bệnh là trên hết. Trong trường hợp bệnh nhân đang nguy kịch, nơi này sẽ ưu tiên tìm mọi cách cứu chữa, nên sẽ không có chuyện bệnh viện yêu cầu thân nhân phải đóng tiền trước mới tiến hành phẫu thuật.

Trước đó, vào tháng 3/2023, Bệnh viện Chợ Rẫy cũng tiếp nhận hàng loạt phụ huynh vào "tìm con đang cấp cứu", vì nghe thông tin giả. Trong đó, có 5 trường hợp bị lừa chuyển khoản hơn 300 triệu đồng. Các sự việc tương tự cũng đã được ghi nhận tại Bệnh viện Nhi đồng 1, bệnh viện tư trên địa bàn TPHCM.

Nếu nhận cuộc gọi lạ báo con đang cấp cứu, phụ huynh có thể liên hệ đến tổng đài Bệnh viện Chợ Rẫy (số điện thoại 028.3855.4137, nhấn phím 0), báo tổng đài viên kết nối đến khoa phòng điều trị để xác minh, nhằm tránh bị kẻ xấu lợi dụng.

Đại biểu Nguyễn Lân Hiếu (Giám đốc Bệnh viện Đại học Y Hà Nội) cho biết, tình trạng bán thuốc tràn lan trên môi trường mạng với một số sản phẩm không phải là thuốc gây nguy hại cho sức khỏe, bức xúc trong dư luận. Vì vậy, ông tán thành việc quy định chặt chẽ về kinh doanh thuốc qua thương mại điện tử.

Đại biểu nêu quan điểm, các thuốc bán online phải là loại thuốc được cấp phép lưu hành tại Việt Nam.

Bên cạnh đó, các thuốc bán qua thương mại điện tử phải bao gồm thuốc không kê đơn và thuốc theo đơn được cơ sở y tế kê trên hệ thống đơn thuốc điện tử, sổ khám bệnh điện tử, bệnh án điện tử.

Nhà thuốc được bán online cần đảm bảo tiêu chuẩn mà Bộ Y tế ban hành, thẩm định, cấp phép..

Theo đại biểu, dự thảo Luật cũng cần có điều, khoản cụ thể quy định rằng Bộ Y tế cần có bộ phận chuyên trách chống thuốc giả mạo trên các mạng xã hội, tiếp nhận thông tin, kiểm tra tính chính xác của thông tin thuốc quảng cáo để đẩy lùi tình trạng quảng cáo thuốc kém chất lượng bừa bãi, tràn lan trên mạng xã hội.

Ông Hiếu gợi ý nên bắt đầu thử nghiệm tại các nhà thuốc của bệnh viện đã triển khai đầy đủ bệnh án điện tử. Việc này có thể tạo điều kiện thuận lợi cho người dân, hạn chế tình trạng lộn xộn như hiện nay và cũng xóa bỏ được tư duy "không quản được thì cấm".

Về vấn đề này, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan cho biết, trong thực tiễn đang có khoảng trống pháp lý, đặc biệt đối với mặt hàng đặc thù như thuốc.

Chính vì vậy, trong dự thảo Luật chỉ cho phép việc kinh doanh thuốc, nguyên liệu làm thuốc thông qua sàn giao dịch thương mại điện tử, ứng dụng thương mại điện tử… có chức năng đặt hàng trực tuyến để xác định rõ được pháp nhân phải chịu trách nhiệm.

Bên cạnh đó, dự thảo Luật cũng quy định thêm các quy định về điều kiện kinh doanh loại thuốc, đối tượng được tham gia mua bán, vấn đề quản lý chất lượng, quản lý giá thuốc, trách nhiệm của người thực hiện kinh doanh thương mại điện tử…

Làm thế nào để quản lý chất lượng thuốc bán online?

Chia sẻ tại buổi tọa đàm trực tuyến với chủ đề "Thương mại điện tử và dược phẩm - xu hướng, thách thức và giải pháp" trên báo Dân trí ngày 16/10, PGS.TS Lê Văn Truyền, Nguyên Thứ trưởng Bộ Y tế, cũng bày tỏ quan điểm ủng hộ việc mua bán qua thương mại điện tử.

Dù vậy, ông lưu ý thuốc là một mặt hàng đặc biệt, nên việc đưa thuốc lên thương mại điện tử cần đảm bảo 2 vấn đề: Người mua được hướng dẫn tư vấn sử dụng thuốc. Sản phẩm thuốc phải là sản phẩm được Bộ Y tế cấp phép.

Ông cũng cho rằng trên thực tế, quá trình mua bán thuốc ở Việt Nam cũng đang gặp nhiều vấn đề. Như các nước phát triển, việc mua thuốc rất chặt chẽ. Ở Việt Nam có chuyện mua theo mách bảo người hàng xóm, mua kháng sinh không cần đơn, điều này gây tác hại lâu dài.

PGS Truyền cũng đặc biệt lưu ý vấn đề kiểm soát chất lượng thuốc.

Trong bối cảnh kinh tế, nền tảng khoa học kỹ thuật, nền tảng pháp luật, đặc biệt ý thức tuân thủ, ta không thể so sánh ý thức tuân thủ của chúng ta với các nước, đó là yếu tố nguy cơ. 

Ông gợi ý cơ quan quản lý nên áp dụng thực hành gọi là thực hành quản lý lợi ích và rủi ro.

Nếu thấy áp dụng với nhóm hàng này lợi ích cực lớn, rủi ro bằng 0 thì hoàn toàn cho phép. Ngược lại với nhóm hàng khác phân tích rủi ro và lợi ích cân bằng hoặc thiên rủi ro lớn cho người bệnh thì chúng ta cân nhắc. Cân nhắc không có nghĩa là cấm mà đưa ra các biện pháp quản lý để bảo vệ người tiêu dùng.

"Tôi đồng tình với luật Dược trước tiên áp dụng với chuỗi nhà thuốc lớn với vài nghìn nhà thuốc trong hệ thống, trải khắp các địa bàn trên toàn quốc, là công ty kinh doanh chuỗi nhà thuốc", PGS Truyền nói.

Tiến sĩ Đào Hà Trung, Chủ tịch Hội Công nghệ cao TPHCM, cũng nhấn mạnh thêm: "Tôi cho rằng kiểm soát chất lượng luôn là vấn đề quan trọng. Hiện nay chiều hướng đẩy kiểm soát chất lượng sang người tiêu dùng và gọi họ là người tiêu dùng thông minh tôi rất phản đối.

Người tiêu dùng dù thông minh như thế nào cũng không trả lời thuốc này có tốt hay không, đó là trách nhiệm của các cơ quan chức năng".

Các chuyên gia cho rằng, có thể áp dụng công nghệ hiện đại để quản lý chất lượng thuốc.

Tổ chức Cảnh sát Hình sự Quốc tế và Cục Cảnh sát châu Âu khuyến cáo nên dùng RFID - thiết bị theo dõi để gắn trên các sản phẩm hoặc gắn trên thùng hàng theo dõi được từ khi đơn vị mua nguyên liệu, sản xuất, hoàn thành sản phẩm, phân phối qua các trạm trung gian, người phân phối cuối cùng.

Hiện nay trên thế giới các nhà quản lý khuyến cáo nên dùng con chip, như vậy theo dõi lộ trình của sản phẩm từ nhà sản xuất đến người tiêu dùng.