Nhận định, soi kèo Trabzonspor vs Rizespor, 22h59 ngày 13/4: Điểm tựa sân nhà

Chủ tịch Hội KTS Việt Nam - TS.KTS Phan Đăng Sơn vừa ký văn bản gửi UBND TP Hà Nội góp ý về kiến trúc dự án cầu Trần Hưng Đạo.

Theo Hội KTS Việt Nam, cầu Trần Hưng Đạo là dự án giao thông quan trọng bắc qua sông Hồng, 1 trong 18 cây cầu hiện đại được xây dựng theo đồ án quy hoạch chung xây dựng thủ đô - Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn 2050 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.

Cầu được xây dựng sẽ góp phần vào phát triển hệ thống hạ tầng giao thông của thủ đô, đồng thời tạo diện mạo kiến trúc đô thị Hà Nội một điểm nhấn kiến trúc quan trọng. Việc lựa chọn hình thức kiến trúc cầu cần được cân nhắc xem xét, nghiên cứu cẩn trọng.

Theo Hội KTS Việt Nam, cầu Trần Hưng Đạo là tuyến có mật độ giao thông lớn nên kiến trúc cầu cần mạch lạc, thanh giản nhằm đạt an toàn cao khi sử dụng, đồng thời tạo được dấu ấn biểu tượng

“Đây là cơ hội cho Hà Nội thêm khẳng định cho Hà Nội thêm khẳng định vị thế của một thành phố sáng tạo, đổi mới đi đầu cả nước” – Hội đánh giá.

Hội cho rằng cầu Trần Hưng Đạo cần phải trở thành một biểu tượng của thời đại, phản ánh tư tưởng của thời kỳ, phải là kết tinh của công nghệ, khoa học và trí tuệ hiện tại, hướng tới tương lai. Cây cầu nên trở thành một biểu tượng về lịch sử, thẩm mỹ và văn hoá đương đại.

Đánh giá về phương án được Hội đồng tuyển chọn kiến trúc cầu mang “phong cách cổ điển xứ Đông Dương” Hội KTS Việt Nam nêu quan điểm không nên lặp lại phong cách kiến trúc “Đông Dương” như thuyết minh của tác giả đồ án.

“Hơn nữa, phương án đưa ra từ đầu đến nay cũng không phải là phong cách kiến trúc Đông Dương mà là hình thức mô phỏng khiên cưỡng, pha trộn với nhiều chi tiết kiến trúc châu Âu từ thời trung cổ… Nếu muốn khai thác giá trị kiến trúc Pháp thuộc thì chỉ nên phát triển tinh thần cốt lõi của kiến trúc đó trong kiến trúc cầu hiện đại. Đó là sự ổn định, đĩnh đạc, sang trọng, thanh nhã” – Hội KTS đánh giá.

Hội KTS Việt Nam góp ý, kiến trúc cầu Trần Hưng Đạo rất cần và nên mang tinh thần mới, đơn giản, thanh thoát. Cần xem xét kỹ càng về tỉ lệ và kiến trúc tất cả các bộ phận hình thái như các tháp - trụ cầu, mố cầu, lan can cầu… Chú ý đến cả các điểm dừng ngắm cảnh bố cục trên phần đường đi bộ của cầu.

Về mặt lưu thông, đây là tuyến có mật độ giao thông lớn nên kiến trúc cầu cần mạch lạc, thanh giản nhằm đạt an toàn cao khi sử dụng, đồng thời tạo được dấu ấn biểu tượng.

Không nên tiếp tục vận dụng yếu tố quá độ quy định pháp luật theo hình thức tuyển chọn mà nên thực hiện thi tuyển kiến trúc, theo quy định của Luật Kiến trúc

Theo Hội KTS nếu vẫn bắt buộc tiếp tục phát triển theo hướng đã lựa chọn của hội đồng tuyển chọn là phương án bố trí hai cụm trụ thì phải chỉnh sửa căn bản để đạt được yêu cầu. Có hình thái kiến trúc tiếp biến bản sắc Việt Nam kết hợp với hiện đại, không bị trùng lắp với các công trình cùng dạng đã có.

Nên thi tuyển theo quy định của Luật Kiến trúc

Cầu Trần Hưng Đạo là công trình công cộng rất quan trọng, điểm nhấn trong khu lõi đô thị và trên các tuyến đường chính của Hà Nội nên quy trình thực hiện cần đặt lên hàng đầu yếu tố cẩn trọng tuyệt đối, tránh hậu quả đáng tiếc, không còn cơ hội sửa chữa.

Vì vậy, về mặt pháp lý, Hội KTS cho rằng, không nên tiếp tục vận dụng yếu tố quá độ quy định pháp luật theo hình thức tuyển chọn mà nên thực hiện thi tuyển kiến trúc, theo quy định của Luật Kiến trúc (điều 17, khoản 2). Nhiều địa phương cũng đã thực hiện thi tuyển kiến trúc công trình cầu như cầu Thủ Thiêm 2 (TP.HCM), cầu đi bộ qua sông Hương (TP Huế, Thừa Thiên Huế).

Hội cũng cho biết sẵn sàng cử kiến trúc sư giàu kinh nghiệm để cùng UBND TP Hà Nội tiếp tục quá trình lựa chọn phương án kiến trúc cầu Trần Hưng Đạo tốt nhất, đáp ứng được các yêu cầu đặt ra thông qua thi tuyển phương án kiến trúc.

Liên quan đến vấn đề này, như VietNamNetthông tin, mới đây, Ban Quản lý dự án (QLDA) đầu tư xây dựng các công trình giao thông TP Hà Nội đã trình UBND TP kết quả phê duyệt phương án kiến trúc cầu Trần Hưng Đạo bắc qua sông Hồng. Hội đồng tuyển chọn phương án kiến trúc cầu Trần Hưng Đạo đã đánh giá, xếp hạng 3 phương án đều do Tổng công ty Tư vấn thiết kế Giao thông vận tải (TEDI) đề xuất trong đó phương án 3 được 13/15 thành viên hội đồng lựa chọn với điểm số cao nhất.

Ban QLDA đầu tư xây dựng các công trình giao thông đề xuất UBND TP Hà Nội phê duyệt phương án kiến trúc cầu Trần Hưng Đạo bắc qua sông Hồng với phương án 3 - kiến trúc cầu mang phong cách cổ điển xứ Đông Dương, mang dáng vẻ cổ điển, thơ mộng, gợi nhớ về vẻ đẹp cổ kính.

Ngay khi thông tin này được công bố đã có nhiều ý kiến trái chiều về phong cách kiến trúc “xứ Đông Dương”. KTS Phạm Thanh Tùng, Chánh Văn phòng Hội Kiến trúc sư Việt Nam, chuyên gia phản biện độc lập cho biết, lịch sử kiến trúc Việt Nam chưa từng ghi nhận cái gọi là phong cách xứ Đông Dương, đây là sai lầm về nhận thức.

Đồng quan điểm, KTS Trần Huy Ánh - Ủy viên Thường vụ Hội KTS Hà Nội khẳng định phong cách kiến trúc xứ Đông Dương không được định danh trong nghiên cứu.

“Kiến trúc xứ Đông Dương hay phong cách cổ điển xứ Đông Dương đều không có định danh cơ sở, đó là sự định danh tuỳ tiện. Không thể bịa ra một danh xưng tuỳ tiện rồi khoác lên những câu chuyện cho cây cầu Trần Hưng Đạo” – ông Ánh nói.

Nói tới xứ Đông Dương, KTS Phạm Thanh Tùng cũng đặt vấn đề cần tìm lại nguồn gốc cái tên này. Khi đô hộ, người Pháp đặt cho khu vực Đông Nam Á ngày nay gồm Việt Nam, Lào, Campuchia là liên bang Đông Dương và lấy Hà Nội làm thủ phủ của xứ Đông Dương với chế độ nửa thuộc địa, nửa phong kiến.

“Cây cầu mang tên Trần Hưng Đạo bắc qua sông Hồng như một cửa ngõ để khi đi từ phía Bắc về Hà Nội, qua cầu sẽ cảm nhận được đặc trưng của Hà Nội nhưng lại mang phong cách “xứ Đông Dương” thì ý nghĩa ở đây là gì? Phải hiểu về lịch sử và thấy rằng ngày hôm nay Hà Nội phát triển vì đây là thành phố của hòa bình, thành phố sáng tạo, thành phố của công nghệ số và trí tuệ nhân tạo, thành phố của thời đại mới chứ không phải của xứ Đông Dương xưa.

Tinh thần trong Nghị quyết XIII của Đảng cũng thể hiện rõ văn hóa là động lực cho phát triển kinh tế bền vững. Người ta nói là kiến trúc đô thị là hình ảnh phản chiếu thời đại, thời đại nào thì kiến trúc đó. Ở thế kỷ XXI, Hà Nội hôm nay đã có sức vóc mới tại sao lại lấy cảm hứng quay về thời kỳ xứ Đông Dương?” – ông Tùng nêu ý kiến.

Thuận Phong

Cầu Trần Hưng Đạo phong cách ‘xứ Đông Dương’: Chuyên gia nói thẳng chắp vá, tuỳ tiện

Nhiều chuyên gia, kiến trúc sư (KTS) khẳng định không có phong cách kiến trúc cổ điển “xứ Đông Dương”, không thể khoác lên cho cây cầu Trần Hưng Đạo một định danh tuỳ tiện không có trong nghiên cứu.

Nhà ở xã hội Đặng Xá (Gia Lâm, Hà Nội) là một trong những dự án ít ỏi được chuyển đổi từ quỹ đất 20%. Ảnh: Như Ý.

Đi lại vết xe đổ

Không chờ đến Nghị định 90 (2006) của Chính phủ quy định phải dành 20% diện tích đất trong dự án từ 10ha trở lên để xây dựng nhà ở xã hội (NƠXH), mà trước đó, Hà Nội đã đi tiên phong về mô hình này. Quyết định 123 của UBND thành phố Hà Nội ra đời (năm 2001) từng quy định, đối với dự án kinh doanh hạ tầng, xây dựng nhà ở để bán, chủ đầu tư phải dành 20% quỹ đất ở (hoặc 30% quỹ nhà ở) để bổ sung vào quỹ nhà ở của thành phố.

Còn nhớ, “quỹ nhà 123” ngày đó là “miếng mồi ngon” được giới đầu cơ bất động sản săn lùng. Danh sách cán bộ được mua nhà theo quỹ nhà này do thành phố duyệt và chỉ cần cầm giấy được mua có thể bán chênh đến hàng trăm triệu đồng/căn hộ. Rà soát hàng trăm chung cư xây dựng trước năm 2001 có thể biết “quỹ nhà 123” giờ đây ai đang sử dụng, sử dụng vào việc gì... và đa phần chủ sở hữu của nó không phải cán bộ, công chức hưởng lương nhà nước hay người thu nhập thấp của Thủ đô.

Sau đó, thành phố “chữa cháy” bằng Quyết định 87 (2004) quy định, nhà được bán với giá thị trường nhưng chủ đầu tư chỉ được nhận phần giá trị tương đương với chi phí xây dựng cơ bản của công trình. Chi phí xây dựng này lại do một hội đồng định giá của thành phố quyết định. Phần lợi chênh lệch nhà đầu tư phải nộp lại cho thành phố.

Như vậy có thể thấy rằng, thành phố sẽ thu một phần lớn lợi nhuận của dự án về cho ngân sách của thành phố. Trong khi những người nghèo và các đối tượng chính sách vẫn khó có cơ hội được mua nhà ưu đãi trong những dự án khu đô thị mới hiện đại (vì giá nhà ở đây vẫn rất cao).

Sau 5 năm thực hiện Nghị định 90, dự án NƠXH tại Hà Nội trích từ quỹ đất 20% chỉ đếm trên đầu ngón tay như: NƠXH Khu đô thị Sài Đồng (Long Biên, Hà Nội), Khu đô thị Đặng Xá (Gia Lâm, Hà Nội), Khu đô thị Tây Nam Linh Đàm, Khu đô thị Đại Mỗ (Từ Liêm, Hà Nội) với khoảng hơn 3.000 căn hộ được đưa ra thị trường. Vì vậy mới có cảnh người dân xếp hàng, chen chân đi nộp hồ sơ mua NƠXH mỗi khi có dự án mở bán. Trong khi đó, hàng chục đô thị mới ra đời nhưng đều bỏ qua quy định này.

Mặc dù có bài học từ Hà Nội, nhưng tại Nghị định 188 (2013) về Phát triển và Quản lý NƠXH của Chính phủ có hiệu lực thi hành lại cho phép chủ đầu tư dự án trả bằng tiền, thay vì phải dành quỹ đất 20% cho phát triển NƠXH đối với các dự án có quy mô sử dụng dưới 10ha.

Mới đây nhất, Nghị định số 100 (2015) của Chính phủ về phát triển và quản lý NƠXH hướng dẫn theo Luật Nhà ở năm 2014 (có hiệu lực thi hành từ ngày 10/12/2015) không bắt buộc chủ đầu tư dành 20% quỹ đất cho NƠXH với những dự án dưới 10 héc ta. Chủ đầu tư dự án được lựa chọn chuyển giao quỹ nhà ở tương đương với giá trị quỹ đất 20% hoặc nộp bằng tiền tương đương với giá trị 20% quỹ đất vào ngân sách địa phương, để đầu tư xây dựng NƠXH trên phạm vi địa bàn.

Điều lạ lùng là, lãnh đạo Cục Quản lý nhà và Thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng) lại lý giải ngắn gọn rằng, việc quy định các hình thức nêu trên là để phù hợp với điều kiện cụ thể của từng dự án, đồng thời vẫn đảm bảo mục tiêu có đủ quỹ đất để phát triển NƠXH theo quy định.

Tuy nhiên, có một thực tế là, nguồn cung NƠXH ngày một thiếu, nhất là những dự án NƠXH gần trung tâm và trong một khu đô thị đã có sẵn hạ tầng. Ông Vũ Ngọc Đạm, Trưởng Phòng phát triển nhà ở (Sở Xây dựng) thẳng thắn nhìn nhận: NƠXH bán được hàng hay không phụ thuộc vào vị trí, hạ tầng kỹ thuật chứ không phải giá bán.

Rà soát đến bao giờ?

Cuối năm 2011, Bộ Xây dựng công bố kế hoạch kế hoạch kiểm tra việc sử dụng quỹ đất xây dựng NƠXH trên địa bàn thành phố Hà Nội. Kế hoạch kiểm tra kéo dài đến năm 2014 khi Ban Chỉ đạo Trung ương về Chính sách nhà ở và Thị trường bất động sản vào cuộc, Bộ Xây dựng mới công bố kết quả kiểm tra 12 dự án NƠXH tại Hà Nội.

Nguyên Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Trần Nam phát biểu thời điểm đó rằng, việc sử dụng quỹ đất để xây dựng NƠXH phần lớn không đúng mục đích (trong 11 dự án chỉ có 3 dự án triển khai xây dựng NƠXH; 3 dự án đã cho chuyển đổi sang xây dựng nhà ở tái định cư và 3 dự án cho phép chuyển đổi sang nhà ở thương mại hoặc đấu giá quyền sử dụng đất). Các dự án vi phạm như: Dự án Cầu Bươu tại Thanh Trì do Cty Kinh doanh phát triển nhà HN đầu tư; Dự án Hạ Đình tại Thanh Xuân do Cty Xây dựng lắp máy điện nước đầu tư; Dự án Cầu Diễn thuộc dự án thành phố giao lưu do Tổng Cty CP ĐTXD Vigeba đầu tư...

Trao đổi với PV Tiền Phong, lãnh đạo Cục Quản lý Nhà và Thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng) cho biết, hầu hết các dự án nhà ở và khu đô thị mới trên địa bàn thành phố Hà Nội khi phê duyệt đều quy định dành quỹ đất để xây dựng NƠXH. Tuy nhiên, một số chủ đầu tư chưa quan tâm đến việc giải phóng mặt bằng phần diện tích đất dành để xây dựng NƠXH.

“Tổng hợp báo cáo của các địa phương khác cũng cho thấy, tình hình tương tự như tại Hà Nội. Dự kiến trong thời gian tới, Bộ Xây dựng sẽ phối hợp với các bộ, ngành, địa phương tiếp tục kiểm tra, rà soát việc thực hiện quy định về việc bố trí quỹ đất cho phát triển NƠXH”, vị này nói.

Ông Đào Trung Chính, Phó Tổng Cục trưởng Tổng Cục quản lý đất đai (Bộ Tài nguyên & Môi trường) cho biết, Bộ Xây dựng đang ưu ái doanh nghiệp. Muốn kiểm soát tốt quỹ đất 20% dành cho NƠXH không bị biến tướng, Bộ Xây dựng hoàn toàn có thể làm được nếu quy định chủ đầu tư khu đô thị khi đã bán được 50% căn hộ trong dự án phải bàn giao ngay quỹ đất này. Nếu không bàn giao sẽ không cho doanh nghiệp triển khai bán hàng nữa.

Theo Tiền phong