Nhã Phương trở lại màn ảnh sau khi sinh con

Theo báo cáo từ hãng nghiên cứu Momentum Works, Việt Nam là thị trường thương mại điện tử (TMĐT) có tốc độ tăng trưởng nhanh nhất khu vực Đông Nam Á trong năm 2023. Với tốc độ tăng trưởng gần 53% so với cùng kỳ lên 13,8 tỷ USD, Việt Nam cũng vượt Philippines để trở thành thị trường lớn thứ 3 khu vực.

Tuy nhiên, động lực chính cho đà phát triển vượt trội của thị trường Việt Nam lại không đến từ các sàn TMĐT nội địa. Phần lớn sân chơi này trong hơn 10 năm qua đã trở thành “đất diễn” cho các sàn TMĐT quốc tế.

Với dân số hơn 100 triệu người cùng mức độ tiếp cận, thích ứng nhanh chóng với công nghệ số, thị trường Việt Nam đang trở thành “miếng bánh” hấp dẫn của các sàn TMĐT nước ngoài. Trước làn sóng đổ bộ của Temu, Taobao hay 1688, các sàn TMĐT Việt Nam đang đứng trước nguy cơ bị đẩy khỏi cuộc chơi.

Áp lực trước đối thủ ngoại

Thị trường TMĐT Việt Nam từng có những cái tên “làm mưa làm gió” một thời như Vatgia, Muaban hay 5giay. Lúc bấy giờ, số ít sàn giao dịch nước ngoài như eBay quan tâm đến thị trường Việt Nam.

Phải đến khi Lazada bắt đầu đặt chân vào Việt Nam năm 2012, người dùng mới có thể tiếp cận hoạt động mua sắm trực tuyến một cách đầy đủ nhất với những dịch vụ như thanh toán khi nhận hàng (COD), đổi trả hàng hóa.

4 năm sau, Shopee vào Việt Nam, chính thức châm ngòi cho cuộc đua “lấy lòng” người tiêu dùng.

Giai đoạn đầu, các sàn TMĐT trong nước như Tiki, Sendo, Vỏ Sò hay Adayroi không tỏ ra kém cạnh các đối thủ ngoại. Sự phát triển của ngành mua sắm online giúp nhóm này dễ dàng huy động hàng triệu USD từ các nhà đầu tư trong và ngoài nước.

Tuy nhiên, việc phải đối đầu với những đối thủ có nguồn lực chênh lệch đáng kể khiến nhóm sàn TMĐT nội địa thua thiệt trong cuộc đua “đốt tiền” và nhanh chóng hụt hơi vài năm sau đó.

Chỉ số một số sàn TMĐT Việt Nam như Tiki và Sendo còn "sống sót" đến nay. Ảnh: Minh Khánh.

Sau đại dịch, nhiều sàn TMĐT nội địa đã biến mất, những cái tên như Tiki và Sendo trụ lại đến nay nhưng thị phần cũng teo tóp.

Theo thống kê của nền tảng phân tích dữ liệu TMĐT Metric, tổng doanh số bán hàng trên 5 sàn TMĐT lớn tại Việt Nam hiện nay gồm Shopee, Lazada, TikTok Shop, Tiki và Sendo đạt 84.750 tỷ đồng trong quý III, tương đương 3,3 tỷ USD. Con số này tăng hơn 18% so với quý trước đó và cao hơn gần 16% so với cùng kỳ.

Tổng cộng, đã có 897 triệu sản phẩm được bán ra trên 5 sàn này, tăng gần 29%.

Trong đó, Shopee và TikTok Shop vẫn là 2 sàn ghi nhận tăng trưởng dương cả về doanh số lẫn sản lượng. Mặt khác, 2 sàn TMĐT nội địa là Tiki và Sendo tiếp tục duy trì tình trạng tăng trưởng âm.

Metric không nêu cụ thể số liệu của Tiki và Sendo trong quý vừa rồi, chỉ cho biết với riêng Tiki, sàn này ghi nhận doanh số và sản lượng lần lượt giảm 32% và 56% so với cùng kỳ, còn Sendo giảm 65% về doanh số và 62% về giảm lượng.

Từ quý III/2023 trước đó, trong hơn 63.200 tỷ đồng doanh số giao dịch trên 5 sàn TMĐT tại Việt Nam, Tiki chỉ đóng góp 599 tỷ đồng còn Sendo chỉ vỏn vẹn 29 tỷ đồng. Các chỉ tiêu như số sản phẩm đã bán ra hay số lượng shop phát sinh lượt bán cũng bị các sàn ngoại áp đảo hoàn toàn.

Điều này đồng nghĩa tổng thị phần của cả 2 sàn TMĐT nội địa Việt Nam chỉ chiếm chưa đến 1% toàn thị trường.

Nhiều sàn đã “chết yểu”

Nhìn vào số lượng sàn TMĐT phải rời thị trường trong vài năm qua, không khó để hình dung thị trường này khốc liệt thế nào và có tính đào thải cao ra sao.

Tại một hội thảo do Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM) tổ chức vào cuối năm 2022, ông Nguyễn Thanh Hưng, Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam (VECOM) cho biết nhiều tên tuổi TMĐT nổi tiếng đã “mất tích” chỉ sau 10 năm kể từ khi ra đời.

Điển hình như giai đoạn 2001-2010 có VDC Siêu thị, Chợ điện tử, Gophatdat, VNemart. Đến những năm 2011-2020 có 123Mua, Muachung, Nhommua, Vatgia, Deca, FoodPanda, Zaloza, Adayroi. Trong giai đoạn 2021-2025, dự báo còn có 2 sàn TMĐT nữa của Việt Nam có thể “chết yểu”.

Adayroi bị Vingroup "khai tử" vào năm 2019. Ảnh: Việt Đức.

Năm 2014, Vingroup rót vốn đầu tư vào Chon.vn. Sau đó, dự án Chon.vn được Vingroup chuyển sang mô hình sàn thương mại điện tử kinh doanh nhiều ngành hàng với tên gọi mới là Adayroi.

Từ khi hoạt động vào tháng 8/2018, kết quả kinh doanh của Adayroi chưa bao giờ được công bố chi tiết. Song nếu xét về lưu lượng truy cập, Adayroi đã bị 4 đối thủ là Shopee, Lazada, Tiki, Sendo bỏ lại với khoảng cách lớn.

Trước đó, vào tháng 11/2018, sàn TMĐT Vui Vui của Thế Giới Di Động cũng phải rời thị trường chỉ sau 2 năm hoạt động và 1 năm chính thức bán hàng trên website. Sau khi đóng cửa, toàn bộ nền tảng website, hậu cần, giao nhận của Vui Vui cũng đã được chuyển sang cho Bách Hóa Xanh.

Thời điểm mới ra mắt, Vui Vui được lãnh đạo Thế Giới Di Động kỳ vọng tăng trưởng vượt bậc sau 4-5 năm và vượt doanh thu chuỗi cửa hàng Thegioididong.com. Nhưng thực tế, doanh thu của sàn này chỉ đạt 75 tỷ đồng vào năm 2017, chiếm 0,1% tổng doanh thu hợp nhất toàn tập đoàn, con số quá khiêm tốn so với kỳ vọng đặt ra.

Đáng chú ý, giữa năm 2022, dự án Vui Vui bất ngờ được Thế Giới Di Động thông báo tái khởi động. Website khi đó chưa có thông tin sản phẩm, chỉ có các thông tin kêu gọi hợp tác bán hàng và tuyển dụng. Nhưng sau hơn 2 năm, đến nay website vuivui.com vẫn không thể truy cập.

Trái với 2 cái tên trên, một số sàn TMĐT quy mô nhỏ như Vỏ Sò của Viettel Post lại biến mất lặng lẽ. Hiện cả ứng dụng lẫn website của Vỏ Sò đều không thể truy cập.

Thành lập vào năm 2019, Vỏ Sò được định hướng phát triển thành nền tảng thương mại điện tử nông sản, giúp kết nối nhà sản xuất và nông dân với các nhà hàng, chuỗi cửa hàng tiện lợi và người tiêu dùng theo mô hình O2O2O (online to offline to online).

Theo nhà sáng lập, Vỏ Sò có chiến lược riêng để không "đốt tiền" nhưng vẫn thu hút được khách hàng và nhà cung cấp, bằng cách tận dụng những lợi thế riêng của Viettel Post mà các sàn khác không thể cạnh tranh. Năm 2021, sàn tuyên bố có 70.000 nhà cung cấp với 150.000 dặc sản địa phương.

Tôi mua đơn hàng gần 8 triệu đồng với giá 800.000 đồng trên Temu Một số người tiêu dùng phản ánh chất lượng hàng hóa và vận chuyển của sàn Temu không có gì nổi bật. Nếu không vì mức giá ưu đãi quá hấp dẫn, sàn này khó lấy lòng người dùng. 09:18 6/11/2024 "> Các sàn thương mại điện tử Việt đang ở đâu trước làn sóng Temu, 1688 Meta bị phạt số tiền kỷ lục vì chuyển dữ liệu người dùng EU sang Mỹ. Khoản phạt do Ủy viên bảo vệ dữ liệu Ireland (DPC) đưa ra sau khi Meta tiếp tục hành vi chuyển dữ liệu bất chấp một tòa án EU ra phán quyết vô hiệu hóa hiệp ước truyền dữ liệu EU – Mỹ vào năm 2020. Án phạt “xô đổ” kỷ lục mà Amazon nắm giữ khi bị phạt 746 triệu EUR năm 2021. Trận chiến chống lại việc lưu trữ dữ liệu của Facebook bắt đầu từ một thập kỷ trước, khi nhà vận động quyền riêng tư Max Schrems (Áo) đâm đơn kiện vì khuôn khổ pháp lý cho việc chuyển dữ liệu công dân EU sang Mỹ không bảo vệ được người dân khu vực trước sự theo dõi của Mỹ. Meta tuyên bố sẽ kháng cáo và cho rằng, hình phạt đặt ra “tiền lệ nguy hiểm” cho vô số công ty khác. Hãng bày tỏ mong muốn một hiệp ước mới tạo điều kiện thuận lợi cho việc chuyển dữ liệu cá nhân của công dân EU sang Mỹ một cách an toàn sẽ được áp dụng đầy đủ trước khi phải đình chỉ chuyển giao dữ liệu. “Nếu không thể truyền dữ liệu xuyên biên giới, Internet có nguy cơ bị chia nhỏ thành các cấu trúc quốc gia và khu vực”,Meta cho biết. Hồi tháng 3, DPC nói quan chức EU và Mỹ hi vọng khuôn khổ bảo vệ dữ liệu mới – do Brussels và Washington thống nhất một năm trước – có thể sẵn sàng vào tháng 7. DPC đã phạt Meta tổng cộng 2,5 tỷ EUR vì các vi phạm quy định bảo vệ dữ liệu chung (GDPR) của khối có hiệu lực từ năm 2018. Cơ quan còn 10 cuộc điều tra vào các nền tảng khác nhau của “gã khổng lồ” này. Ngoài ra, DPC yêu cầu Meta “đình chỉ bất kỳ việc chuyển giao dữ liệu cá nhân nào sang Mỹ trong khoảng thời gian 5 tháng”, tính từ khi có án phạt. DPC là cơ quan quản lý hàng đầu EU, giám sát nhiều hãng công nghệ lớn vì trụ sở châu Âu của họ đặt tại Ireland. (Theo Reuters, CNBC) Sẽ yêu cầu định danh tất cả chủ tài khoản Facebook, TikTok, YouTubeViệc xác thực cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, số điện thoại với thông tin nhân thân đầy đủ, định danh tài khoản mạng xã hội đã góp phần làm chuyển biến tình hình đấu tranh với tội phạm mua bán người."> Meta bị phạt kỷ lục 1,3 tỷ USD

Chương trình đầy ý nghĩa này đã được PNJ duy trì 19 năm

Học bổng của PNJ góp phần giúp các em HS nghèo hiếu học tiếp cận tri thức, thực hiện ước mơ, hoài bão, đồng thời tạo sức lan tỏa mạnh mẽ, kêu gọi các cá nhân, tổ chức cùng chung tay trong sự nghiệp phát triển giáo dục, phát triển con người. Hoạt động này cũng là một trong những mục tiêu quan trọng trong chiến lược phát triển bền vững mà PNJ đã hoạch định dài hạn cùng kế hoạch hành động cụ thể và được đo lường, đánh giá hằng năm.

Giám đốc TT&QHĐN PNJ Huỳnh Văn Tẩn đại diện doanh nghiệp trao học bổng cho các em.

Tính đến thời điểm hiện tại, gần 2.000 em học sinh có hoàn cảnh khó khăn trên địa bàn Q. Phú Nhuận đã nhận được học bỗng của PNJ.

Với chiến lược lấy con người làm yếu tố trung tâm và là mục tiêu sau cùng, trong nhiều năm qua, PNJ không ngừng nỗ lực tác động tạo chuyển biến tích cực, để cùng với các cá nhân, tổ chức xây dựng một môi trường hội tụ đầy đủ các yếu tố kích thích sự phát triển của giáo dục, kích thích khai phá và phát huy tối đa tiềm năng mỗi cá nhân, hướng đến một xã hội mà con người được phát triển đầy đủ cả về thể chất lẫn tinh thần.

Hàng loạt chương trình đã được doanh nghiệp phát động, đồng hành và tạo hiệu ứng lan tỏa mạnh mẽ. Dự án “Nâng cao nhận thức về tự kỷ ở trẻ em Việt Nam” với mục tiêu nâng cao nhận thức, kêu gọi cộng đồng chung tay giúp trẻ tự kỷ cải thiện hành vi, cũng như xây dựng bộ tài liệu quốc gia đầu tiên về hỗ trợ hành vi và đẩy mạnh công tác đào tạo nâng cao năng lực của lực lượng cán bộ, giáo viên, kỹ thuật viên.

Chương trình “Lan tỏa niềm tin vàng” đến với các sinh viên trường đại học trên cả nước nhằm truyền cảm hứng, kích thích động lực kiến tạo và có sự chuẩn bị cần thiết trước những đòi hỏi khắt khe của thị trường lao động.

Hoạt động đồng hành cùng chương trình Vietnam Startup Wheel đã góp phần truyền lửa và tạo môi trường khởi nghiệp thuận lợi… Các chương trình trên cũng chứng minh triết lý kinh doanh phát triển bền vững “Đặt lợi ích khách hàng và lợi ích xã hội vào lợi ích của doanh nghiệp” mà PNJ đã giữ vững trong nhiều năm qua.

Lệ Thanh