Sách Thế kỷ cô đơn.

Cô đơn nguy hiểm không kém gì “Cô-rô-na”

Cô đơn hiện hữu xung quanh chúng ta, trong lời bài hát Thank u, nextcủa Ariana Grande (đại từ “tôi” thay “chúng ta”), hay xem các ngôi sao mukbang như “người bạn dùng bữa” và “tán gẫu”, nguy hiểm nhất là khi bạn dành nhiều thời gian cho AI với robot.

Trong cuốn sách, tác giả chỉ ra nguy cơ chúng ta mắc bệnh tim mạch vành cao hơn 29%, nguy cơ đột quỵ cao hơn 32% và nguy cơ phát triển chứng sa sút trí tuệ lâm sáng cao hơn 64% nếu cảm thấy cô đơn hoặc bị xã hội cô lập. Mặc dù cảm giác cô đơn tồn tại càng lâu thì tác động đến sức khỏe càng nặng nề, nhưng ngay cả những khoảng thời gian cô đơn ngắn cũng ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe thể chất và tinh thần.

Một câu hỏi đặt ra, liệu sự cô đơn có đơn giản chỉ là một trong nhiều nguyên nhân gây căng thẳng trong cuộc sống, hay tình trạng căng thẳng do cô đơn ẩn giấu có thể gây ra những vấn đề sức khỏe lâu dài và sâu sắc? Câu trả lời là “nó nằm đâu đó ở giữa”.

Với hơn 30 đầu tài liệu tham khảo, tác giả rút ra: một mặt, cơ thể cô đơn là một cơ thể bị căng thẳng và dễ bị kiệt sức. Mặt khác, cô đơn là một loại căng thẳng khuếch đại đáng kể ảnh hưởng của những loại căng thẳng khác.

Qua cuộc phỏng vấn giữa tác giả và giáo sư Emmanuel, ta thấy sự cô đơn còn ảnh hưởng đến sức khỏe và khả năng phục hồi. Nếu một bệnh nhân cô đơn và một bệnh nhân không cô đơn được điều trị giống nhau, thì người không cô đơn sẽ hồi phục tốt hơn.

Ở mức cùng cực, cô đơn có thể dẫn đến tự tử. Hơn 130 nghiên cứu cho thấy mối liên hệ này ở tất cả nhóm tuổi, kể cả người trẻ. Một cuộc khảo sát trên hơn 5.000 học sinh trung học cơ sở của Mỹ cho thấy những thiếu niên tự nhận rằng mình đang cảm thấy rất cô đơn có ý định tự tử cao gấp đôi những người bình thường.

Phương thuốc cho căn bệnh “Thế kỷ cô đơn”

Sau đại dịch Covid-19, chúng ta không còn bị “giam cầm” trong 4 bức tường. Giờ đây, mọi người đều có cơ hội hun đúc và kết nối với cộng động bằng sự tử tế. Tử tế với gia đình, bạn bè, đồng nghiệp, hàng xóm và cả những người xa lạ.

Sự tử tế làm con người ta không còn cảm thấy cô đơn. Khi giúp đỡ người khác trên tinh thần tự nguyện, không gượng ép, chúng ta sẽ trải nghiệm một phản ứng sinh lý rất tích cực, gọi là “sự phấn khích của người giúp đỡ” (helper’s high). Đi qua hết 11 chương sách, bạn sẽ tìm được lộ trình yêu thương cho riêng mình, từ con người cho đến những đồ vật vô tri.

Mong ước của chúng ta chẳng phải là một cuộc sống ít hối hả và vội vã hơn sao? Ta có thể dừng lại để nói chuyện nhiều hơn với người hàng xóm, tốt hơn là lẩm bẩm một mình. Ta cũng nên thoát khỏi bong bóng riêng tư trên ứng dụng nhắn tin và tương tác với bạn bè. Hay ít nhất, thay vì xem phim trong khi ăn, hãy ngồi cùng gia đình và buôn chuyện đời sống…. Tất cả chúng ta cần thể hiện lòng biết ơn nhiều hơn đối với mọi thứ xung quanh. Đơn giản hơn là dành cho nhau thật nhiều lời cảm ơn.

Tồn tại trong một kỷ nguyên đầy thách thức nhưng tràn đầy hy vọng, chúng ta chỉ và chỉ có thể kết nối với cộng động bằng lòng nhân ái, sự lắng nghe và tích cực hành động trong sự bao dung. Chỉ có như vậy, con người mới không còn “cơ hội” để làm bạn với cô đơn và bước sang một giai đoạn hạnh phúc mới.

Điều thật sự quan trọng giữa “thế kỷ cô đơn” không phải là cảm giác được mọi người quan tâm, mà đó còn là cơ hội để mình có thể yêu thương người khác bằng một trái tim ấm áp và đầy chân thành, bất kể là ai đi chăng nữa. Đây là “liều thuốc” duy nhất không tốn công bào chế, cũng chẳng mất tiền để mua…

Bài viết của độc giả Nguyễn Sơn Trà, được gửi từ email "tra...05@gmail.com"

Theo báo cáo, dù đã giảm 26% so với năm trước nhưng tỷ lệ xảy ra các cuộc tấn công bằng ransomware tại Việt Nam vẫn đứng đầu khu vực, ở mức 0,17% năm 2019, cao gấp 3, 4 lần mức trung bình.

Tương tự, các cuộc tấn công bằng malware giảm 29% so với năm trước nhưng Việt Nam cũng nằm trong top 3 bị tấn công, ở mức 8,77%.

Theo báo cáo, Châu Á - Thái Bình Dương tiếp tục có tỷ lệ xảy ra các cuộc tấn công bằng malware và ransomware cao hơn mức trung bình – lần lượt là 1,6 và 1,7 lần so với thế giới. 

Bà Mary Jo Schrade, Giám đốc Bộ phận Tội phạm Công nghệ cao, Microsoft Châu Á, cho rằng tỷ lệ nhiễm malware cao có liên quan tới tỷ lệ vi phạm bản quyền và ý thức cá nhân về an toàn mạng – bao gồm việc vá và cập nhật phần mềm thường xuyên.

Microsoft đưa ra những kết quả này thông qua phân tích nhiều nguồn dữ liệu khác nhau, bao gồm 8.000 tỷ tín hiệu về các mối đe dọa được tiếp nhận và phân tích mỗi ngày, trong khoảng thời gian 12 tháng, từ tháng 1 đến tháng 12/2019.

Ngoài ra, Microsoft cũng cho biết tỷ lệ xảy ra các cuộc tấn công bằng mã độc khai thác tiền điện tử ở Việt Nam đạt mức 0,10% trong năm 2019, đứng thứ ba toàn khu vực. Dù đã giảm 71% so với năm 2018, tỷ lệ này vẫn cao gấp 2 lần mức trung bình trong khu vực và trên toàn cầu. 

Trong các cuộc tấn công, tội phạm cài đặt mã độc lên máy tính nạn nhân, lợi dụng sức mạnh tính toán của máy tính của nạn nhân để khai thác tiền điện tử mà họ không hề hay biết.

Hải Đăng

Microsoft chặn tính năng "reply-all" để tránh bão email

Microsoft đang triển khai tính năng mới, chặn “reply-all” trong Office 365 và Exchange Online. Tính năng này được thiết kế nhằm ngăn chặn các cơn bão email đổ bộ không cần thiết vào hộp thư đến của người dùng.

Tiếp nối tập sách Người xưa cảnh tỉnh - thói hư tật xấu của người Việt trong con mắt các nhà trí thức nửa đầu thế kỷ XX(viết chung cùng Trần Văn Chánh, Nhà xuất bản Tổng hợp TP.HCM 2018, tái bản 2024), tác giả Vương Trí Nhàn tiếp tục cho ra mắt tập phiếm luận Cái vội của người mình để nói về thói hư tật xấu của người Việt.

Căn tính của người Việt hiện đại

Đây là kết quả của nhiều năm quan sát đời sống hàng ngày của tác giả, được ông khái quát lên thành những nội dung bằng kinh nghiệm của một người có hơn bốn mươi năm viết văn, viết báo và làm công tác nghiên cứu, xuất bản.

Đây cũng là kết quả của quá trình khai thác ba nguồn tư liệu chính của tác giả. Một là việc tìm hiểu và giải thích thói hư tật xấu lan tỏa trên báo chí và mạng xã hội mà tác giả tìm ở đó nhiều gợi ý. Hai là những công trình nghiên cứu khoa học xã hội soi rọi những vấn đề về người Việt, xã hội Việt mà tác giả dành thời gian để học hỏi.

Ba là những cuốn sách nghiên cứu triết học, xã hội học… như Tâm lý người Việt Nam nhìn từ nhiều góc độ, Từ điển biểu tượng văn hóa thế giới, Các giá trị đạo đức trong phát triển kinh tế…đã mang lại cho tác giả những gợi ý sâu sắc.

Cái vội của người mình gồm 80 bài phiếm luận về thói hư, tật xấu của người Việt hiện đại, được nhóm thành 5 chủ đề lớn, tương ứng với 5 phần của cuốn sách.

Ở mỗi chủ đề lớn, tác giả không chỉ chỉ ra hàng loạt thói hư tật xấu người Việt, mà còn phân tích, thảo luận, làm rõ hơn từng thói hư tật xấu này. Cách làm này của tác giả (đi từ cái chung đến cái riêng), không chỉ giúp người đọc nắm bắt được những nội dung / vấn đề mang tính hệ thống, mà còn giúp họ có được cái nhìn cụ thể, chi tiết về từng thói hư tật xấu.

Ví dụ như trong chủ đề “Những thói hư tật xấu bộc lộ trong làm ăn kiếm sống, đi lại, các hoạt động nghề nghiệp”, tác giả liệt kê một loạt thói hư tật xấu như: suy thoái đạo đức trong kinh doanh (khôn ranh, lọc lừa, thấy làm gì kiếm tiền được là làm, kiếm sống bằng bất cứ giá nào, làm bậy bất chấp pháp luật), thầy không ra thầy, thợ không ra thợ, giỏi kiếm ăn chứ không giỏi nghề, mạnh ai nấy sống, hỗn loạn trong giao thông, hỗn loạn trong tâm lý…

Từ đó, tác giả phân tích (giải phẫu), thảo luận (phiếm đàm), làm rõ những thói hư tật xấu này như một căn tính / đặc tính / căn bệnh trầm kha khó chữa của người Việt (nói cách khác là chỉ ra những lý do thâm căn cố đế khiến chúng ta khó thay đổi) .

Chẳng hạn khi nói về tật xấu kiếm sống bằng bất cứ giá nào, tác giả cho biết, thời chiến tranh, ở ta có người coi kho còn phá cả một cỗ máy chỉ để lấy mấy cái vít. Còn ngày nay, để kiếm sống, người ta làm bất cứ việc gì họ có thể làm, bất kể có hại cho người xung quanh, hoặc tàn phá môi trường đến mức độ như thế nào.

Người ta rải đinh trên đường cao tốc, bán đủ loại rau củ quả vừa phun thuốc trừ sâu, đá bóng vào lưới nhà để thực hiện hợp đồng bán độ. Rồi người ta chặt phá rừng vô tội vạ, mua bán bằng cấp và chức sắc, kê đơn cho bệnh nhân toàn những thứ thuốc đắt tiền để ăn hoa hồng…

Hay nói về thói hư tật xấu (tình trạng / thực trạng) thầy không ra thầy, thợ không ra thợ, tác giả cho rằng con người thời nay suy thoái so với thời ngày xưa ở sự lỏng lẻo trong mối quan hệ với công việc, nói cách khác là sự kém cỏi trong chất lượng công việc mà họ hoàn thành, điều này dẫn đến người ở ta chỉ có một trình độ nghề nghiệp loàng xoàng.

Tác giả viết “Có lẽ không nước nào nhiều cơ sở sản xuất như nước ta, hàng hóa chỉ được mẻ đầu, càng về sau càng hỏng. Nhiều con đường mới làm đã nứt vỡ toe toét. Đình chùa tu bổ ngày một lai căng xa lạ…”.

Theo tác giả, căn nguyên của tình trạng có phần “lộn xộn” trên không chỉ là do sự dễ dãi thiếu chuẩn mực cùng sự kém cỏi của những người cầm trịch, mà còn do sự tha hóa của người lao động. Nhiều người thiếu hẳn sự tha thiết với công việc hàng ngày, vốn là lẽ sống của mình”.

Nhận diện thói hư tật xấu để dần tiến tới cách khắc phục có hiệu quả

Tương tự, ở các chủ đề: “Những bất cập trong thói quen sinh hoạt, trong đời sống tinh thần mỗi cá nhân, trong các mối quan hệ người với người hàng ngày”; “Những di lụy quá khứ đồng thời trong mỗi thói hư tật xấu đều mang dấu vết thời đại”; “Những hạn chế kéo dài trong tổ chức và quản lý xã hội”, tác giả cũng liệt kê hàng loạt thói hư tật xấu.

Tác giả Vương Trí Nhàn. Ảnh: FBNV.

Có thể kể đến như: Lối sống buông thả vô độ, thói vung vít, lãng phí, sự cạnh tranh đến mức tàn bạo, lối ứng xử thô bạo trong đời sống, tâm lý cầu may, cầu lợi, tính ráo hoảnh, vô cảm, cái vội (lối sống nhanh, sống gấp) của người Việt hiện đại…

Nói về thói hư tật xấu ứng xử thô bạo trong đời sống, tác giả sách lấy một ví dụ một người nước ngoài đã nhận xét cách đi xe máy của dân mình mang nhiều tính cách bạo lực, nghĩa là luôn luôn trong tư thế muốn chèn ép nhau, đối đầu nhau, ai liều lĩnh chịu chơi hơn thì chiến thắng.

Không chỉ chỉ ra thói hư tật xấu của dân mình, trong cuốn sách tác giả còn đưa ra cái nhìn khái quát về những thói hư tật xấu để dần tiến tới cách khắc phục có hiệu quả.

Chẳng hạn nói về cái vội của người mình, tác giả không chỉ chỉ ra những tác động có phần tiêu cực của “một nhịp sống gấp gáp, gấp gáp đến liều lĩnh, vội vàng đến bất cần, công việc cứ rối tung cả lên mà vẫn chẳng việc gì ra việc gì”, mà còn tìm cách giải thích vì sao chúng ta lại sống vội như vậy.

Đồng thời, tác giả cũng vận dụng 3 thủ pháp kinh điển là lấy xưa nói nay, lấy ngoài nói trong, lấy người nói ta (những thủ pháp này cũng được ông sử dụng xuyên suốt trong cuốn sách) để chỉ những giá trị, lợi ích sống chậm, sống hài hòa đem lại.

Hay trong cuốn sách, từ kinh nghiệm của bản thân và quan sát những gì gần gũi xung quanh, tác giả còn chỉ ra quá trình tha hóa, quá trình đánh mất những gì tốt đẹp ở mỗi con người. Theo tác giả đây là một phần di sản của lớp người đang sống để lại cho các lớp kế tiếp, mà những người đi sau có thể sáng suốt hơn, không còn đánh mất mình, trở nên hữu ích hơn.

Bình luận về cuốn sách và phong cách phiếm luận của tác giả Vương Trí Nhàn, họa sĩ Nguyễn Quân viết: “Thảo luận trí tuệ thú vị cũng có thể chỉ là một thú tiêu khiển cho đỡ buồn tay. Cái lạ là dọn vườn quét rác tâm lý tùm lum như vậy mà đọc xong chẳng thấy bi quan, bị chấn thương gì... Bởi rác ấy, chấn thương ấy xưa đã có, đâu cũng có, người ta cũng có... nó chỉ là chuyện nhân văn. Thế gọi là thể phiếm đàm có ích”.

Đọc được sách hay, hãy gửi review cho Tri Thức - Znews

Bạn đọc được một cuốn sách hay, bạn muốn chia sẻ những cảm nhận, những lý do mà người khác nên đọc cuốn sách đó, hãy viết review và gửi về cho chúng tôi. Tri Thức - Znews mở chuyên mục “Cuốn sách tôi đọc”, là diễn đàn để chia sẻ review sách do bạn đọc gửi đến qua Email: books@znews.vn. Bài viết cần gửi kèm ảnh chụp cuốn sách, tên tác giả, số điện thoại.

Trân trọng.

Sứ mệnh làm chủ hệ sinh thái sản phẩm an toàn, an ninh mạng Việt Nam

Phát biểu kết luận hội nghị sơ kết công tác 6 tháng đầu năm và xác định phương hướng, nhiệm vụ 6 tháng cuối năm 2020 của Bộ TT&TT, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng đã nhấn mạnh 6 định hướng lớn của Bộ, trong đó định hướng “An toàn thông tin với sứ mệnh làm chủ hệ sinh thái sản phẩm an toàn, an ninh mạng Việt Nam”.

Bộ TT&TT cũng xác định rõ, hiện nay mọi hoạt động trong đời sống kinh tế, chính trị, xã hội đều được đưa lên môi trường mạng. Do vậy, vấn đề an toàn thông tin, an ninh mạng trở thành yếu tố sống còn. Đây cũng là yêu cầu then chốt để chuyển đổi số thành công, đồng thời là phần xuyên suốt, không thể tách rời của chuyển đổi số.

Trong nửa cuối năm 2020, Bộ TT&TT sẽ thúc đẩy việc tăng tỷ lệ chi cho an toàn, an ninh mạnh lên tối thiểu 10% tổng chi cho CNTT của các bộ, ngành, địa phương. Theo Cục An toàn thông tin, năm 2019 tỷ lệ kinh phí chi cho an toàn, an ninh mạng/ tổng chi cho CNTT của các bộ, ngành, địa phương trung bình là 7,87%.

Cùng với đó, Bộ TT&TT sẽ đôn đốc các bộ, ngành, địa phương triển khai mô hình 4 lớp bảo đảm an toàn, an ninh mạng đảm bảo đến cuối năm 2020 tỷ lệ này đạt 100%. Đồng thời, thúc đẩy, hỗ trợ các doanh nghiệp để cung cấp ra thị trường tỷ lệ chủng loại sản phẩm an toàn, an ninh mạng nội địa đạt 80%, nhằm đáp ứng nhu cầu sử dụng các sản phẩm an toàn, an ninh thông tin của Việt Nam.

Chia sẻ về những giải pháp Cục An toàn thông tin tập trung trong nửa cuối năm nay, Cục trưởng Nguyễn Thành Phúc cho biết, Cục sẽ đẩy mạnh triển khai Trung tâm điều hành an toàn, an ninh mạng SOC ở tất cả các bộ, ngành, địa phương, với quyết tâm đến cuối năm nay tất cả bộ, ngành, địa phương đều có Trung tâm SOC.

“Nền tảng Trung tâm SOC đáp ứng yêu cầu kết nối, chia sẻ thông tin là thành phần quan trọng nhất để đảm bảo an toàn thông tin theo mô hình “4 lớp”, giúp hoàn thành 2 lớp quan trọng gồm: Lớp giám sát bảo vệ chuyên nghiệp; Lớp kết nối, chia sẻ thông tin với hệ thống giám sát an toàn không gian mạng quốc gia”, ông Phúc cho hay.

Nhận định việc hoàn thành chỉ tiêu 100% bộ, ngành, địa phương triển khai Trung tâm SOC vào cuối năm nay là hoàn toàn khả thi, đại diện Cục An toàn thông tin cho biết thêm, việc này sẽ được thực hiện theo hình thức thử nghiệm trước và ưu tiên thuê dịch vụ.

Việc triển khai một hệ thống SOC hiệu quả quyết định bởi đội ngũ nhân sự, chuyên gia phân tích, vận hành, khai thác theo quy trình chuyên nghiệp. Lực lượng nhân sự chuyên nghiệp này chủ yếu nằm ở các doanh nghiệp, vì vậy, cần ưu tiên hình thức thuê dịch vụ SOC.

Thời gian tới, Cục An toàn thông tin sẽ mở các chiến dịch để rà quét mã độc, giảm thiểu tỷ lệ địa chỉ IP của Việt Nam nằm trong các mạng botnet (mạng máy tính ma – PV).

“Với những giải pháp mạnh như vậy, chúng tôi kỳ vọng bức tranh an toàn, an ninh mạng Việt Nam trong 6 tháng cuối năm 2020 sẽ có những bước tiến đáng kể”, ông Phúc chia sẻ.

Vân Anh

Diễn tập giám sát, ứng phó sự cố an ninh mạng qua Trung tâm SOC

Chương trình diễn tập an ninh mạng lần thứ 7 - WhiteHat Drill 07 chủ đề “Giám sát và ứng phó sự cố an ninh mạng sử dụng Trung tâm điều hành SOC” sẽ kéo dài trong 3 ngày, từ ngày 7/7 đến 9/7/2020 và hoàn toàn miễn phí.