Số nghiên cứu sinh các trường tuyển mới đang tăng dần nhưng vẫn chưa năm nào đạt được 50% tổng chỉ tiêu, theo số liệu Bộ Giáo dục và Đào tạo. Năm học qua, các trường tuyển được gần 3.400, đạt 47% tổng chỉ tiêu. Năm học 2022-2023 chỉ hơn 2.400, tương đương 42%. Hai năm trước đó tuyển được 25% và 34%.

Số liệu năm 2021, quy mô đào tạo trình độ tiến sĩ của Việt Nam là khoảng 12.000 người. Tính tỷ lệ trên dân số, con số này chưa bằng một phần ba so với Malaysia và Thái Lan, bằng một phần hai so với Singapore và xấp xỉ một phần chín so với trung bình 38 nước thuộc Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế (OECD).

Các chuyên gia từ nhiều trường đại học nhận định số lượng người học tiến sĩ của Việt Nam hiện quá ít so với yêu cầu thực tế. Điều này gây ra tác động xấu với sự phát triển của giáo dục đại học nói riêng và nền khoa học - công nghệ nói chung.

Trong số hơn 240 trường đại học ở Việt Nam, gần 100 trường đào tạo bậc tiến sĩ. Tổng chỉ tiêu từ 5.000 đến hơn 7.000 mỗi năm trong giai đoạn 2019-2024.

Số nghiên cứu sinh các trường tuyển mới đang tăng dần nhưng vẫn chưa năm nào đạt được 50% tổng chỉ tiêu, theo số liệu Bộ Giáo dục và Đào tạo. Năm học qua, các trường tuyển được gần 3.400, đạt 47% tổng chỉ tiêu. Năm học 2022-2023 chỉ hơn 2.400, tương đương 42%. Hai năm trước đó tuyển được 25% và 34%.

Số liệu năm 2021, quy mô đào tạo trình độ tiến sĩ của Việt Nam là khoảng 12.000 người. Tính tỷ lệ trên dân số, con số này chưa bằng một phần ba so với Malaysia và Thái Lan, bằng một phần hai so với Singapore và xấp xỉ một phần chín so với trung bình 38 nước thuộc Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế (OECD).

Các chuyên gia từ nhiều trường đại học nhận định số lượng người học tiến sĩ của Việt Nam hiện quá ít so với yêu cầu thực tế. Điều này gây ra tác động xấu với sự phát triển của giáo dục đại học nói riêng và nền khoa học - công nghệ nói chung.

Cách đây gần 20 năm, ba Ngọc Trang qua đời trong một vụ tai nạn khi đang làm việc. Một năm sau đó, Ngọc Trang cùng mẹ và em gái sang Mỹ định cư. Lúc đó cô đang học lớp 8 tại trường THCS Nguyễn Tri Phương, TP Huế.

Tuy Trang thường đạt điểm cao trong các lớp tiếng Anh ở trường, cô đã ngỡ ngàng khi phát hiện ra rằng mình không thể giao tiếp được khi sang Mỹ, và vì thế cô phải mất hơn 1 năm của trường cấp ba để học lại tiếng Anh trước khi được chuyển vào học chung với học sinh bản xứ.

"Tôi được dạy lại cách phát âm từng âm, từng chữ, để sửa lại tất cả những lỗi sai của tôi từ trước đến giờ. Mỗi ngày đi học về tôi đều giở sách ra tập phát âm như một đứa trẻ", Trang nhớ lại.

Vì quyết tâm tốt nghiệp trung học trong vòng 4 năm như các bạn, cô phải nỗ lực học nhanh hơn.

"Không những thế, tôi còn đặt mục tiêu là phải xin được học bổng đại học, để việc học của mình không là gánh nặng cho gia đình".

Sau 4 năm, Trang tốt nghiệp phổ thông với danh hiệu Thủ khoa (Valedictorian), và đã giành được nhiều học bổng, trong đó có 2 học bổng danh giá là Gates Millenium Scholarship và Dell Scholarship, tổng trị giá hơn 5 tỉ đồng.

"Tôi còn nhớ trong hồ sơ đăng ký học bổng Gates Millenium, tôi phải viết khoảng 8 bài luận để trả lời những câu hỏi của hội đồng tuyển chọn.

Những câu hỏi này mục đích để hiểu rõ về con người các ứng cử viên như tố chất lãnh đạo, cách giải quyết vấn đề, xung đột, tinh thần đóng góp cho cộng đồng, tinh thần kiên cường vượt khó, cách đối mặt với thất bại...".

Hướng đi mới

Khi học cấp ba, Trang đã từng mong muốn theo đuổi con đường nghiên cứu khoa học trong phòng thí nghiệm ngành hóa và sinh hóa. Động lực thôi thúc cô lúc đó bắt nguồn từ hoàn cảnh của một người bạn mắc bệnh máu không đông, khiến cho cuộc sống rất vất vả.

Khi vào ĐH Creighton học chuyên ngành Sinh học, Trang đã ngay lập tức liên hệ với một giáo sư ở trường để bắt đầu học việc và làm nghiên cứu trong phòng thí nghiệm.

Thế nhưng, con đường học tập và nghề nghiệp của cô bước sang một ngã rẽ mới khi Trang đi tình nguyện ở bệnh viện của trường.

"Lúc đó, tôi nhận ra rằng tôi muốn được làm việc trực tiếp với bệnh nhân, được nghe câu chuyện của họ, và được giúp đỡ họ trong những giờ phút đau đớn".

Trang phải lựa chọn hoặc tiếp tục theo đuổi con đường nghiên cứu hoặc trở thành bác sĩ.

Trước khi ra quyết định cuối cùng, cô đi làm nhiều hơn ở bệnh viện, đi theo quan sát bác sĩ trong các phòng khám. Những trải nghiệm đó đã giúp cô nhận ra mình phù hợp với môi trường Y tế lâm sàng hơn là nghiên cứu.

Sau khi tốt nghiệp đại học với hạng tối ưu (summa cum laude), cô tiếp tục theo học chương trình Tiến sĩ Y khoa tại University of Nebraska Medical Center.

Hiện, Trang là bác sĩ gia đình cho một tổ chức Y tế hàng đầu tại Mỹ (Common Spirit Health) và là giáo viên hướng dẫn lâm sàng cho sinh viên Y, sinh viên điều dưỡng lâm sàng, và sinh viên trợ lý bác sĩ.

Vượt qua rào cản ngôn ngữ và văn hóa, cô nhận được sự yêu mến của nhiều bệnh nhân tại Mỹ.

"Bác sĩ điều trị chính cho tôi trong phòng cấp cứu là Bs. Christina Nguyễn, và tôi không thể đòi hỏi một sự chăm sóc tốt hơn thế" - một bệnh nhân đã viết trên tờ báo địa phương chỉ sau một lần được Trang khám chữa bệnh.

Ước mơ giúp bác sĩ Việt tự tin làm việc với bệnh nhân nước ngoài

Tuy ở Mỹ đã lâu, có cuộc sống và công việc ổn định, nhưng Ngọc Trang luôn nhớ về Việt Nam. Vì vậy, cách đây hơn 1 năm, cô đã lập kênh YouTube và Facebook để dễ dàng kết nối.

"Qua nhiều lần trò chuyện, các anh em bạn bè trong nghề tại Việt Nam nói với tôi rằng họ rất muốn học thêm tiếng Anh và tiếng Anh chuyên ngành y khoa".

Từ đó, hầu như ngày nào Trang cũng có bài đăng trên Facebook, khi thì một câu thành ngữ, lúc thì một thuật ngữ tiếng Anh y khoa, tiếng Anh giao tiếp, cũng như kinh nghiệm học tập và làm việc ở Mỹ.

Cô đã tổ chức nhiều workshop miễn phí như Nghệ thuật giao tiếp với bệnh nhân bằng tiếng Anh hiệu quả, chia sẻ kinh nghiệm đăng ký vào nội trú Y khoa ở Mỹ...

Cô cũng biên soạn Ebook "100 Thành ngữ Giúp bạn tự tin giao tiếp bằng Tiếng Anh" để mọi người tải về miễn phí.

"Để thành công trong môi trường y tế ở Mỹ thì có kiến thức chuyên môn thôi chưa đủ, các bác sĩ còn cần phải có được niềm tin và xây dựng được một mối quan hệ tốt đẹp với bệnh nhân. Đây là một điều khá khó khăn cho các bác sĩ được đào tạo ở Việt Nam khi muốn tiếp tục đào tạo nội trú tại Mỹ hoặc làm việc với bệnh nhân người nước ngoài", Trang nhận định.

Vì vậy, Trang bắt tay thực hiện dự án Học viện Phượng Hoàng (The Phoenix Medical Academy) để đào tạo kỹ năng tiếng Anh y khoa miễn phí cho các đồng nghiệp ở Việt Nam.

"Các bác sĩ Việt Nam rất giỏi, cả về chuyên môn lẫn tác phong học tập, làm việc. Tôi tin chắc rằng nếu có thể vượt qua được rào cản ngoại ngữ thì họ không thua kém bác sĩ được đào tạo ở bất cứ đất nước nào".

Dr. Christina Nguyễn (Nguyễn Ngọc Trang) là cái tên đã dần trở nên quen thuộc với cộng đồng bác sĩ và sinh viên Y ở Việt Nam với những bài viết và video chia sẻ kinh nghiệm sống và làm việc trong môi trường Y tế tại Mỹ.

Nữ bác sĩ gốc Việt đã từng được báo Wichita Eagle của Mỹ vinh danh vì xuất sắc giành 2 học bổng danh giá tại Mỹ - Gates Millenium Scholarship và Dell Scholarship.

Học tiếng Anh từ đầu và 2 học bổng danh giá

Cách đây gần 20 năm, ba Ngọc Trang qua đời trong một vụ tai nạn khi đang làm việc. Một năm sau đó, Ngọc Trang cùng mẹ và em gái sang Mỹ định cư. Lúc đó cô đang học lớp 8 tại trường THCS Nguyễn Tri Phương, TP Huế.

Tuy Trang thường đạt điểm cao trong các lớp tiếng Anh ở trường, cô đã ngỡ ngàng khi phát hiện ra rằng mình không thể giao tiếp được khi sang Mỹ, và vì thế cô phải mất hơn 1 năm của trường cấp ba để học lại tiếng Anh trước khi được chuyển vào học chung với học sinh bản xứ.

"Tôi được dạy lại cách phát âm từng âm, từng chữ, để sửa lại tất cả những lỗi sai của tôi từ trước đến giờ. Mỗi ngày đi học về tôi đều giở sách ra tập phát âm như một đứa trẻ", Trang nhớ lại.

Vì quyết tâm tốt nghiệp trung học trong vòng 4 năm như các bạn, cô phải nỗ lực học nhanh hơn.

"Không những thế, tôi còn đặt mục tiêu là phải xin được học bổng đại học, để việc học của mình không là gánh nặng cho gia đình".

Sau 4 năm, Trang tốt nghiệp phổ thông với danh hiệu Thủ khoa (Valedictorian), và đã giành được nhiều học bổng, trong đó có 2 học bổng danh giá là Gates Millenium Scholarship và Dell Scholarship, tổng trị giá hơn 5 tỉ đồng.

"Tôi còn nhớ trong hồ sơ đăng ký học bổng Gates Millenium, tôi phải viết khoảng 8 bài luận để trả lời những câu hỏi của hội đồng tuyển chọn.

Những câu hỏi này mục đích để hiểu rõ về con người các ứng cử viên như tố chất lãnh đạo, cách giải quyết vấn đề, xung đột, tinh thần đóng góp cho cộng đồng, tinh thần kiên cường vượt khó, cách đối mặt với thất bại...".

Hướng đi mới

Khi học cấp ba, Trang đã từng mong muốn theo đuổi con đường nghiên cứu khoa học trong phòng thí nghiệm ngành hóa và sinh hóa. Động lực thôi thúc cô lúc đó bắt nguồn từ hoàn cảnh của một người bạn mắc bệnh máu không đông, khiến cho cuộc sống rất vất vả.

Khi vào ĐH Creighton học chuyên ngành Sinh học, Trang đã ngay lập tức liên hệ với một giáo sư ở trường để bắt đầu học việc và làm nghiên cứu trong phòng thí nghiệm.

Thế nhưng, con đường học tập và nghề nghiệp của cô bước sang một ngã rẽ mới khi Trang đi tình nguyện ở bệnh viện của trường.

"Lúc đó, tôi nhận ra rằng tôi muốn được làm việc trực tiếp với bệnh nhân, được nghe câu chuyện của họ, và được giúp đỡ họ trong những giờ phút đau đớn".

Trang phải lựa chọn hoặc tiếp tục theo đuổi con đường nghiên cứu hoặc trở thành bác sĩ.

Trước khi ra quyết định cuối cùng, cô đi làm nhiều hơn ở bệnh viện, đi theo quan sát bác sĩ trong các phòng khám. Những trải nghiệm đó đã giúp cô nhận ra mình phù hợp với môi trường Y tế lâm sàng hơn là nghiên cứu.

Sau khi tốt nghiệp đại học với hạng tối ưu (summa cum laude), cô tiếp tục theo học chương trình Tiến sĩ Y khoa tại University of Nebraska Medical Center.

Hiện, Trang là bác sĩ gia đình cho một tổ chức Y tế hàng đầu tại Mỹ (Common Spirit Health) và là giáo viên hướng dẫn lâm sàng cho sinh viên Y, sinh viên điều dưỡng lâm sàng, và sinh viên trợ lý bác sĩ.

Vượt qua rào cản ngôn ngữ và văn hóa, cô nhận được sự yêu mến của nhiều bệnh nhân tại Mỹ.

"Bác sĩ điều trị chính cho tôi trong phòng cấp cứu là Bs. Christina Nguyễn, và tôi không thể đòi hỏi một sự chăm sóc tốt hơn thế" - một bệnh nhân đã viết trên tờ báo địa phương chỉ sau một lần được Trang khám chữa bệnh.

Ước mơ giúp bác sĩ Việt tự tin làm việc với bệnh nhân nước ngoài

Tuy ở Mỹ đã lâu, có cuộc sống và công việc ổn định, nhưng Ngọc Trang luôn nhớ về Việt Nam. Vì vậy, cách đây hơn 1 năm, cô đã lập kênh YouTube và Facebook để dễ dàng kết nối.

"Qua nhiều lần trò chuyện, các anh em bạn bè trong nghề tại Việt Nam nói với tôi rằng họ rất muốn học thêm tiếng Anh và tiếng Anh chuyên ngành y khoa".

Từ đó, hầu như ngày nào Trang cũng có bài đăng trên Facebook, khi thì một câu thành ngữ, lúc thì một thuật ngữ tiếng Anh y khoa, tiếng Anh giao tiếp, cũng như kinh nghiệm học tập và làm việc ở Mỹ.

Cô đã tổ chức nhiều workshop miễn phí như Nghệ thuật giao tiếp với bệnh nhân bằng tiếng Anh hiệu quả, chia sẻ kinh nghiệm đăng ký vào nội trú Y khoa ở Mỹ...

Cô cũng biên soạn Ebook "100 Thành ngữ Giúp bạn tự tin giao tiếp bằng Tiếng Anh" để mọi người tải về miễn phí.

"Để thành công trong môi trường y tế ở Mỹ thì có kiến thức chuyên môn thôi chưa đủ, các bác sĩ còn cần phải có được niềm tin và xây dựng được một mối quan hệ tốt đẹp với bệnh nhân. Đây là một điều khá khó khăn cho các bác sĩ được đào tạo ở Việt Nam khi muốn tiếp tục đào tạo nội trú tại Mỹ hoặc làm việc với bệnh nhân người nước ngoài", Trang nhận định.

Vì vậy, Trang bắt tay thực hiện dự án Học viện Phượng Hoàng (The Phoenix Medical Academy) để đào tạo kỹ năng tiếng Anh y khoa miễn phí cho các đồng nghiệp ở Việt Nam.

"Các bác sĩ Việt Nam rất giỏi, cả về chuyên môn lẫn tác phong học tập, làm việc. Tôi tin chắc rằng nếu có thể vượt qua được rào cản ngoại ngữ thì họ không thua kém bác sĩ được đào tạo ở bất cứ đất nước nào".

Tập đầu tiên của VAR Bóng Đá Show mùa 2 đã chính thức lên sóng vào 19h00 ngày 12/06/2024, mang đến cho khán giả những phút giây hòa mình vào không khí bóng đá của UEFA EURO 2024, với những màn tranh luận, so tài sôi động và đầy kịch tính. 

Tập này có sự tham gia của các khách mời: Cựu tuyển thủ quốc gia Phạm Như Thuần, Nhà báo - BLV Trương Anh Ngọc, hot streamer Bomman, BLV Văn Tùng, cùng sự dẫn dắt của cặp đôi MC duyên dáng: Tạ Biên Cương và Tú Linh. VAR Bóng Đá Show mùa 2 - tập 1 đã tái hiện một trải nghiệm bóng đá thú vị thông những nhận định sắc bén và những trận cười sảng khoái xoay quanh các trận đấu của UEFA EURO 2024. 

Là tiếng còi khai cuộc cho VAR Bóng Đá Show mùa 2 - mùa đồng hành cùng ngày hội bóng đá lớn nhất hè này - EURO, Tập 1 - “Mở Màn UEFA EURO 2024 - Bò Tót đại chiến Ngọn lửa Nam Âu, Lốc Da Cam cuốn phăng Đại Bàng Trắng?”, chứng kiến màn so tài nảy lửa của 4 vị khách mời, đồng thời cũng là 4 cổ động viên cuồng nhiệt của các đội Tây Ban Nha, Croatia, Hà Lan và Ba Lan.

Xuyên suốt chương trình, khán giả đã được chứng kiến những màn tranh luận nảy lửa, những góc nhìn chuyên môn sâu sắc từ các khách mời. Trong khi streamer Bomman thẳng thắn thừa nhận rằng Tây Ban Nha - đội tuyển yêu thích của anh giờ đây đã “yếu hơn xưa” và không còn ở vị thế thống trị nữa, thì cựu tuyển thủ Phạm Như Thuần lại rất tự tin chỉ ra điểm đặc biệt của đội tuyển Croatia - đội tuyển tập hợp những “người già”, nhưng là “những ông già đẳng cấp thế giới”, mà Luka Modric là đại diện tiêu biểu.

Ở cặp đấu còn lại, Nhà báo - BLV Trương Anh Ngọc tỏ ra rất tự tin vào khả năng cạnh tranh ngôi vô địch EURO 2024 của đội tuyển Hà Lan, khi sở hữu rất nhiều cầu thủ hàng đầu châu Âu trong đội hình. Trong khi đó, BLV Văn Tùng cũng đặt niềm tin vào việc những chú đại bàng trắng Ba Lan của anh sẽ làm nên kỳ tích tại giải đấu năm nay, dưới sự dẫn dắt của thủ lĩnh Lewandowski.

Không ai chịu ai trong màn VAR-chạm ngôn từ, các khách mời quyết phân định thắng thua trong loạt trận showmatch “truyền thống” của VAR Bóng Đá Show. Và khá ngạc nhiên khi kết quả của loạt trận giao lưu nhẹ nhàng này dường như cũng phản ánh phần nào thực tế, khi mà Croatia của cựu tuyển thủ Phạm Như Thuần và Tây Ban Nha của Bomman bất phân thắng bại, trong khi Ba Lan của Văn Tùng đành chấp nhận thúc thủ 1-3 trước Hà Lan của BLV Trương Anh Ngọc.

Những kết quả kịch tính của loạt trận showmatch có thể coi là hồi chuông báo hiệu cho một mùa EURO sôi động và cuồng nhiệt. Liệu khi trái bóng Fussballliebe chính thức lăn trên các sân cỏ nước Đức, người hâm mộ sẽ thêm một lần nữa được chứng kiến những cơn mưa bàn thắng từ những nền bóng đá đình đám của lục địa già như cái cách mà các khách mời của VAR Bóng Đá Show Mùa 2 phô diễn tài năng trong loạt trận showmatch vừa qua? Cùng đón chờ những trận cầu đầu tiên của UEFA EURO 2024 cuối tuần này.

Theo những diễn biến hấp dẫn của VAR Bóng Đá Show Mùa 2 tại:

Facebook: https://www.facebook.com/EASportsFCOnlineVN

YouTube: https://www.youtube.com/@EASPORTSFCONLINEVN

Nimo TV: https://www.nimo.tv/fconline 

Bích Đào

Tập đầu tiên của VAR Bóng Đá Show mùa 2 đã chính thức lên sóng vào 19h00 ngày 12/06/2024, mang đến cho khán giả những phút giây hòa mình vào không khí bóng đá của UEFA EURO 2024, với những màn tranh luận, so tài sôi động và đầy kịch tính. 

Tập này có sự tham gia của các khách mời: Cựu tuyển thủ quốc gia Phạm Như Thuần, Nhà báo - BLV Trương Anh Ngọc, hot streamer Bomman, BLV Văn Tùng, cùng sự dẫn dắt của cặp đôi MC duyên dáng: Tạ Biên Cương và Tú Linh. VAR Bóng Đá Show mùa 2 - tập 1 đã tái hiện một trải nghiệm bóng đá thú vị thông những nhận định sắc bén và những trận cười sảng khoái xoay quanh các trận đấu của UEFA EURO 2024. 

Là tiếng còi khai cuộc cho VAR Bóng Đá Show mùa 2 - mùa đồng hành cùng ngày hội bóng đá lớn nhất hè này - EURO, Tập 1 - “Mở Màn UEFA EURO 2024 - Bò Tót đại chiến Ngọn lửa Nam Âu, Lốc Da Cam cuốn phăng Đại Bàng Trắng?”, chứng kiến màn so tài nảy lửa của 4 vị khách mời, đồng thời cũng là 4 cổ động viên cuồng nhiệt của các đội Tây Ban Nha, Croatia, Hà Lan và Ba Lan.

Xuyên suốt chương trình, khán giả đã được chứng kiến những màn tranh luận nảy lửa, những góc nhìn chuyên môn sâu sắc từ các khách mời. Trong khi streamer Bomman thẳng thắn thừa nhận rằng Tây Ban Nha - đội tuyển yêu thích của anh giờ đây đã “yếu hơn xưa” và không còn ở vị thế thống trị nữa, thì cựu tuyển thủ Phạm Như Thuần lại rất tự tin chỉ ra điểm đặc biệt của đội tuyển Croatia - đội tuyển tập hợp những “người già”, nhưng là “những ông già đẳng cấp thế giới”, mà Luka Modric là đại diện tiêu biểu.

Ở cặp đấu còn lại, Nhà báo - BLV Trương Anh Ngọc tỏ ra rất tự tin vào khả năng cạnh tranh ngôi vô địch EURO 2024 của đội tuyển Hà Lan, khi sở hữu rất nhiều cầu thủ hàng đầu châu Âu trong đội hình. Trong khi đó, BLV Văn Tùng cũng đặt niềm tin vào việc những chú đại bàng trắng Ba Lan của anh sẽ làm nên kỳ tích tại giải đấu năm nay, dưới sự dẫn dắt của thủ lĩnh Lewandowski.

Không ai chịu ai trong màn VAR-chạm ngôn từ, các khách mời quyết phân định thắng thua trong loạt trận showmatch “truyền thống” của VAR Bóng Đá Show. Và khá ngạc nhiên khi kết quả của loạt trận giao lưu nhẹ nhàng này dường như cũng phản ánh phần nào thực tế, khi mà Croatia của cựu tuyển thủ Phạm Như Thuần và Tây Ban Nha của Bomman bất phân thắng bại, trong khi Ba Lan của Văn Tùng đành chấp nhận thúc thủ 1-3 trước Hà Lan của BLV Trương Anh Ngọc.

Những kết quả kịch tính của loạt trận showmatch có thể coi là hồi chuông báo hiệu cho một mùa EURO sôi động và cuồng nhiệt. Liệu khi trái bóng Fussballliebe chính thức lăn trên các sân cỏ nước Đức, người hâm mộ sẽ thêm một lần nữa được chứng kiến những cơn mưa bàn thắng từ những nền bóng đá đình đám của lục địa già như cái cách mà các khách mời của VAR Bóng Đá Show Mùa 2 phô diễn tài năng trong loạt trận showmatch vừa qua? Cùng đón chờ những trận cầu đầu tiên của UEFA EURO 2024 cuối tuần này.

Theo những diễn biến hấp dẫn của VAR Bóng Đá Show Mùa 2 tại:

Facebook: https://www.facebook.com/EASportsFCOnlineVN

YouTube: https://www.youtube.com/@EASPORTSFCONLINEVN

Nimo TV: https://www.nimo.tv/fconline 

Bích Đào