Các tác phẩm kinh điển của Việt Nam đang thất thế trong đề thi vào lớp 10 môn Ngữ văn?
Các tác phẩm kinh điển của Việt Nam đang bị thất thế?áctácphẩmkinhđiểncủaViệtNamđangthấtthếtrongđềthivàolớpmônNgữvălịch thi đấu bóng đá hôm nay và ngày mai mới nhất 24h qua
Trong một lần đến thăm một trường tiểu học ở Mỹ, nhà thơ Nguyễn Quang Thiều đã thấy những đứa trẻ lớp 4 thực hiện “đề bài” là viết diễn văn chào mừng ngày quốc khánh.
“Các em tự viết diễn văn, tự nói về dân tộc... Giáo viên chỉ là những người quan sát, hỗ trợ và gợi ý. Và trong tâm hồn trong sáng, công bằng, không vụ lợi và đầy trí tưởng tượng về dân tộc của chúng, người lớn chúng ta sẽ có cơ hội nhìn thấy dân tộc họ trong một hình ảnh mới đầy sức sống và sáng tạo”.
Cách ra đề văn mở như thời gian gần đây, theo ông Thiều, chỉ có ở Việt Nam là còn mới mẻ. “Quan sát những việc như thế này, tôi từng tự đặt câu hỏi nếu những điều đó là chân lý, vậy tại sao chúng ta không làm? Trong khi đó, chúng ta đang biến những đứa trẻ trở thành những robot thực thi các “lệnh” của chúng ta?”.
![]() |
Những đề thi Ngữ văn vào lớp 10 đang có sự thay đổi khá mạnh mẽ trong thời gian gần đây |
Do đó, nhà thơ bày tỏ sự tán đồng với những đề thi yêu cầu học sinh tư duy tổng hợp. “Để các em vận dụng những gì mình đã học cộng với những trải nghiệm trong cuộc sống, dù non trẻ, mà làm bài, để thể hiện thái độ của mình trước những vấn đề của cuộc sống”.
Thế nhưng, một điều khiến Chủ tịch Hội Nhà văn còn băn khoăn đó là sự xuất hiện khá lấn át trong đề thi của ngữ liệu nước ngoài hay từ những người “lạ” trên văn đàn Việt Nam.
“Ở đâu thì cũng có những tác phẩm rất tốt, để giúp cho đứa trẻ và cho cuộc đời, nhưng tốt hơn cả là cứ lấy trong văn hóa Việt” - nhà thơ Nguyễn Quang Thiều bày tỏ.
“Trong nền văn hóa Việt có rất nhiều tác giả, tác phẩm từ cổ chí kim, từ già đến trẻ, về văn hóa, thiên nhiên, thái độ, lẽ sống, đối nhân xử thế… đủ ngữ liệu để cho giáo viên từng bậc học trích đưa vào đề thi” – ông khẳng định.
“Còn việc ngữ liệu đề thi được lấy từ câu nói một người trẻ hiện đang nổi, được giới trẻ mến mộ có tác dụng khác. Tuy nhiên, những suy nghĩ, chiêm nghiệm của các bạn đó lại gây ra băn khoăn, tại sao mới ngần đấy tuổi lại suy nghĩ như vậy, suy nghĩ của họ liệu có đúng… Còn nếu đó là chiêm nghiệm của những bậc trí giả thì những kinh nghiệm của họ tạo được sự tin cậy hơn” – ông phân tích thêm.
Ở góc độ là người trực tiếp giảng dạy, lý giải về việc câu nghị luận xã hội trong nhiều đề thi của các tỉnh thường tạo sự quan tâm rất lớn từ dư luận, thầy giáo Hồ Tấn Nguyên Minh - Tổ trưởng Tổ Ngữ văn, Trường THPT Chuyên Lương Văn Chánh (Phú Yên) - nhận định do phần này thường hướng đến các vấn đề thời sự và đạo lý, như việc cha mẹ ép con thích những điều cha mẹ muốn, sự kỳ vọng của cha mẹ với con cái…
Thế nhưng, thầy Minh cho rằng không nên cứng nhắc về ngữ liệu ở các câu hỏi này.
"Không nên câu nệ văn học Việt Nam hay văn học nước ngoài, vấn đề thời sự hay vấn đề đạo lý, chúng ta cần linh hoạt, mềm dẻo, sáng tạo trong ra đề, có thể ra bất kì đâu miễn vấn đề đặt ra hợp lý, giàu ý nghĩa là được".
Điều cần tránh, theo thầy giáo dạy chuyên Văn, là thói quen chạy theo thị hiếu đám đông, chạy theo phong trào để tạo nên những đề văn sống sượng, phản cảm.
Cô giáo Nguyễn Thị Thùy Mia, Trường THCS Cát Linh (Hà Nội) cũng nhận xét trong đề thi, các tác phẩm hàn lâm của Việt Nam vẫn được sử dụng ở phần nhiều điểm. Còn phần mở rộng, vẫn có nhiều tỉnh thành lấy ngữ liệu từ văn bản hàn lâm của Việt Nam, một số tỉnh thành lấy ngữ liệu bên ngoài chứ không phải tất cả. “Việc lấy ngữ liệu ngoài cũng rất tốt vì sẽ làm phong phú hơn nguồn ngữ liệu, có những ngữ liệu mới mẻ, thời sự, gần gũi”.
Cách học thay đổi cách thi
Theo cô giáo Nguyễn Thị Thùy Mia, xu hướng ra đề thi mở như hiện nay là đón đầu bộ sách giáo khoa mới sẽ được áp dụng từ năm học 2021-2022 này.
"Bộ sách sẽ hướng tới phát triển năng lực và phẩm chất của người học, thay vì tập trung vào mục tiêu kiến thức như SGK cũ. Học để phát triển năng lực và phẩm chất, thì tất yếu thi cử cũng phải thể hiện được năng lực và phẩm chất của học sinh. Và “form” đề thi vào lớp 10 vài năm gần đây đáp ứng được mục đích này, khi phát triển năng lực đọc hiểu, năng lực phân tích vấn đề, năng lực ngôn ngữ cũng như góp phần bồi dưỡng phẩm chất cho học sinh” – giáo viên Ngữ văn này nhận định.
“Cuộc sống luôn vận động nên việc dạy và học các bộ môn nói chung, môn ngữ văn nói riêng cũng không năm ngoài guồng quay biến đổi ấy. Thay đổi ở chương trình SGK, thay đổi về đề kiểm tra, đề thi sẽ kéo theo sự thay đổi về phương pháp dạy và học” – cô Mia phân tích thêm.
“Cách giảng dạy truyền thống có rất nhiều ưu điểm vì truyền tải được lượng lớn kiến thức, nhưng cần kết hợp với phương pháp mới, hiện đại để vừa đảm bảo kiến thức khoa học, vừa bắt nhịp được yêu cầu thời đại, giúp học sinh phát triển toàn diện”.
![]() |
Học sinh sẽ phải quan sát cuộc sống nhiều hơn, chịu khó đọc sách và nắm sự kiện thời sự hơn... |
Khi đó, cô Mia khẳng định giáo viên sẽ phải tìm tòi các ngữ liệu ngoài sách, từ nhiều nguồn như internet, sách báo… và ngữ liệu phải phù hợp với trình độ nhận thức, tâm lí lứa tuổi của học sinh. Điều này yêu cầu mỗi giáo viên phải năng động hơn, chịu khó học hỏi, nắm bắt tâm lí sư phạm nhạy bén hơn… để hướng dẫn và kích thích sự hào hứng của học sinh khi ôn tập. Và chính học sinh phải quan sát cuộc sống nhiều hơn, chịu khó đọc sách và nắm sự kiện thời sự hơn, mạnh dạn trình bày và hoàn thiện kĩ năng trình bày quan điểm cá nhân hơn…
Trong khi đó, đưa ra sự so sánh để đào tạo một cử nhân, kỹ sư chỉ mất từ 3-5 năm, nhưng để dạy một người cách đối nhân xử thế có khi mất cả đời, nhà thơ Nguyễn Quang Thiều nhấn mạnh đối với việc dạy văn, mục đích cơ bản là để học sinh tiếp cận vẻ đẹp ngôn ngữ và vẻ đẹp tâm hồn cũng như lòng nhân ái chứa đựng trong ngôn ngữ đó.
“Tôi đã từng nói đừng biến học sinh thành những chiếc USB, đến lớp là cắm vào “ổ cứng” giáo viên, thu nhận đúng những gì giáo viên truyền dạy. Và dù học thế nào, dạy thế nào thì điều giáo viên luôn cần ghi nhớ là những buổi học văn vô cảm sẽ không mang lại bất cứ điều gì cho các em học sinh”.
Phương Chi

Bất ngờ và 'giá như' với đề thi chuyên Văn vào lớp 10 của Hà Nội
Đề thi môn Ngữ văn chuyên của Sở GD-ĐT Hà Nội năm nay nhận được phản hồi khá tốt từ những giáo viên dạy văn và đặt ra cho những người quan tâm nhiều suy nghĩ.
-
Nhận định, soi kèo West Chester vs Loudoun United, 06h30 ngày 19/3: Bắt nạt chủ nhà nghiệp dưCách giữ sức khỏe để không lo bị 'đuối' khi thức đêm xem EuroBí quyết bỏ túi khi bay cùng trẻ nhỏHàng loạt người nhập viện sau ăn bánh đêm Trung thu, Sở Y tế TP.HCM họp khẩnNhận định, soi kèo U19 Tây Ban Nha vs U19 Pháp, 20h00 ngày 19/3: Thêm một lần đauThu hồi đất dự án sân bay quốc tế Long Thành, dân được bồi thường ra sao?Những khóa học hè ngàn đô của trẻ em thành phốMón ngon hàng ngàyNhận định, soi kèo River Plate vs Ciudad Bolivar, 7h15 ngày 20/3: Đẳng cấp quá chênh lệchChelsea phá kỷ lục chuyển nhượng Enzo Fernandez
下一篇:Nhận định, soi kèo Leones Negros vs Atletico Morelia, 10h00 ngày 21/3: Đánh chiếm ngôi nhì
- ·Nhận định, soi kèo Texoma vs Foro SC, 07h00 ngày 19/3: Làm khó chủ nhà
- ·Rối loạn tiền đình là bệnh gì?
- ·“Kỳ lân” tỷ USD MoMo đổ tiền đầu tư startup chuyển đổi số
- ·Ra mắt Cổng thông tin phản ánh sai phạm dịch vụ truyền hình OTT TV xuyên biên giới
- ·Nhận định, soi kèo U19 Ba Lan vs U19 Georgia, 22h00 ngày 19/3: Đại bàng trắng cất cánh
- ·Doanh nghiệp Việt nhiều lĩnh vực ứng dụng đám mây để chuyển đổi số
- ·Dinh dưỡng tự nhiên
- ·Chữa đái dầm hiệu quả bằng 8 bài thuốc dân gian
- ·Nhận định, soi kèo CA Union vs Racing Club, 07h00 ngày 21/3: Chia điểm?
- ·Thanh tra TP.HCM vào cuộc vụ chủ dự án làm giả bản đồ quy hoạch
- ·Hà Nội chuẩn bị mở rộng đường Lương Thế Vinh, đường Trung Văn
- ·cách nấu khiến rau mất chất
- ·Nhận định, soi kèo Harbour View vs Portmore United, 03h30 ngày 20/3: Khó tin chủ nhà
- ·Chàng trai đột tử khi phỏng vấn xin việc, cảnh báo thói quen người trẻ thường mắc
- ·Ngày hội Phú Mỹ Hưng
- ·Thừa cân béo phì là bệnh phổ biến nhất ở học sinh TP.HCM
- ·Nhận định, soi kèo Singapore vs Nepal, 19h30 ngày 21/3: Tiếp tục thăng hoa
- ·BXH Ngoại hạng Anh vòng 20
- ·Học viên gãy cổ khi đang tập yoga: Bác sĩ nói gì?
- ·Bấm lỗ tai làm đẹp, nhiều thanh niên phải nhập viện
- ·Nhận định, soi kèo Brazil vs Colombia, 07h45 ngày 21/3: Điệu samba lạc nhịp
- ·cách nấu khiến rau mất chất
- ·Giá Bitcoin giảm sốc 3.000 USD, thị trường crypto chìm trong sắc đỏ
- ·Sức khỏe nạn nhân vụ cháy chung cư mini như thế nào?
- ·Nhận định, soi kèo Qatar vs Triều Tiên, 01h15 ngày 21/3: Dìm khách xuống đáy
- ·Hơn 5.600 người dân huyện miền núi mắc bệnh đau mắt đỏ
- ·Nhận định, soi kèo Peru vs Bolivia, 08h30 ngày 21/3: Sức mạnh thế chân tường
- ·Diễn biến mới nhất vụ cô gái 21 tuổi tố bác sĩ ung bướu ở TP.HCM xâm hại
- ·Ca sốt xuất huyết ở Hà Nội tăng vọt nhưng có nhà không cho phun hóa chất
- ·Hút mỡ tại TMV Việt Hàn, cô gái 28 tuổi bị bỏng nặng 2 chân
- ·Nhận định, soi kèo Motown vs Westchester SC, 06h30 ngày 19/3: Ca khúc khải hoàn
- ·Đa số bệnh nhân trong vụ cháy chung cư mini đang diễn biến tích cực
- ·Công an Bình Dương vào cuộc vụ nữ giám đốc bị tố bán dự án ‘ma’
- ·Điện Biên đặc biệt chú trọng công tác tư vấn cho phụ nữ mang thai
- ·Nhận định, soi kèo CH Congo vs Nam Sudan, 23h00 ngày 21/3: Khó cho cửa dưới
- ·Obama rớt nước mắt nói về Ngày của Cha