Siêu máy tính dự đoán Arsenal vs Real Madrid, 2h00 ngày 9/4

Người tiên phong phổ cập chữ Quốc ngữ

Đỗ thủ khoa khóa Thông ngôn tập sự ngạch Tòa công sứ, Nguyễn Văn Vĩnh được cử làm việc ở Tòa sứ Lào Cai, Tòa sứ Hải Phòng phục vụ cho dự án xây dựng đường sắt Hải Phòng – Hà Nội – Lào Cai – Vân Nam. Trong thời gian làm việc tại đây, ông tích lũy thêm nhiều kiến thức, học thêm tiếng Trung và tiếng Anh.

Thông thạo ngoại ngữ, có cơ cơ hội tiếp xúc với các loại sách báo, tạp chí nước ngoài, Nguyễn Văn Vĩnh nhận thấy dân tộc An Nam không có chữ riêng của mình, mà phải dùng chữ Nôm. Ông bắt đầu nảy ra ý nghĩ phát triển chữ Quốc ngữ - loại chữ dễ học, dễ hiểu hơn nhưng thời kỳ đó mới chỉ được dùng trong phạm vi các Giáo hội. Ông bắt đầu bằng việc dịch những bài văn, bài thơ hay của Pháp ra chữ Quốc ngữ.

Từ năm 1900 đến năm 1920, ông dịch hàng loạt các tác phẩm tiến bộ của văn học Pháp ra chữ Quốc ngữ: các tác phẩm của La Fontaine, V.Hugo, A.Dumas, H.de.Balzac, Molière… Năm 1913, ông cũng là người dịch toàn bộ Truyện Kiều từ chữ Nôm ra chữ Quốc ngữ.

Dưới thời Toàn quyền Jean Baptiste Paul Beau 1902-1908, nhờ sự giúp đỡ của Hauser, Nguyễn Văn Vĩnh cùng với các bạn đồng chí hướng, lần lượt làm đơn xin thành lập Hội Trí Tri (Hà Nội), Hội Dịch sách, Hội giúp đỡ người Việt đi sang Pháp du học…. Ông là người thảo điều lệ, viết đơn xin phép thành lập Trường Đông Kinh nghĩa thục, và sau đó là giáo viên dạy chữ Quốc ngữ và tiếng Pháp của trường.

Trong số rất nhiều tờ báo mà ông là người sáng lập, trở thành chủ bút hay chủ nhiệm, có tờ tuần báo Đông Dương tạp chí được đánh giá là tờ báo đầu tiên ở Việt Nam dạy người dân cách làm văn bằng chữ Quốc ngữ.

Ông tổ nghề báo

Năm 1906, sau khi được tận mắt chứng kiến nền văn minh phương Tây, ông trở về nước với quyết tâm phát triển nền công nghiệp xuất bản mà đầu tiên là phát hành báo chí, qua đó truyền bá chữ Quốc ngữ. Ông xin thôi làm công chức, trở thành nhà báo tự do.

Một trong những đóng góp lớn nhất của ông là trở thành chủ bút của tờ Đại Nam đồng văn nhật báo, xuất bản bằng chữ Hán, sau đó đổi tên thành Đăng Cổ Tùng Báo, in bằng cả chữ Hán và chữ Quốc ngữ.

Tờ L'Annam Nouveau

Năm 1908, ông được bầu vào Hội đồng thành phố Hà Nội, và xin ra tờ Notre Journal (Nhật báo của chúng ta) xuất bản bằng tiếng Pháp. Năm 1909, ông lại xin ra tờ Notre Revue (Tạp chí của chúng ta) cũng bằng tiếng Pháp. Cùng năm đó, ông được mời vào Sài Gòn làm cố vấn cho tờ Lục tỉnh tân văn.

4 năm sau, ông trở lại Hà Nội làm chủ bút tờ tuần báo Đông Dương tạp chí – tờ báo đầu tiên quy tụ được hầu hết các nhân sĩ hàng đầu cả Nho học lẫn Tân học cùng thời. Năm 1917, ông kiêm chức chủ bút tờ Trung Bắc tân văn – tờ nhật báo đầu tiên trong lịch sử báo chí Việt Nam.

Năm 1927, ông cùng E.Vayrac lập tủ sách Âu Tây tư tưởng, rồi tổ chức in và phát hành các đầu sách do ông dịch thuật.

Năm 1931, ông lập tờ L’Annam Nouveau (Nước Nam mới) hoàn toàn bằng tiếng Pháp. Tờ này đã đoạt giải thưởng Grand Prix tại Hội chợ báo chí thuộc địa tổ chức tại Paris năm 1932.

Học giả Nguyễn Văn Vĩnh mất vào tháng 5/1936. Tại tang lễ của ông, đông đảo giới báo chí của cả ba kỳ đã đến tiễn đưa ông với dòng chữ: “Kính viếng Ông tổ của nghề báo”.

Một nhà chính trị sắc sảo

Ông Nguyễn Lân Bình – cháu nội học giả Nguyễn Văn Vĩnh, đồng thời là người biên soạn bộ sách dài 9 tập “Lời người man di hiện đại” từng nhận định rằng khi nhắc tới Nguyễn Văn Vĩnh, người ta chưa thấy hoặc vô tình bỏ qua khía cạnh chính trị.

“Nguyện bước đi trên con đường văn hóa, nhưng cụ đã vô tình, hoặc hữu ý trở thành một nhà chính trị với nhãn quan xã hội và chính trị sắc bén.

Cụ phản bác chủ trương quân chủ lập hiến. Bởi đó khác nào một bộ máy trung gian, tròng thêm một cái ách nữa vào cổ người dân. Coi thường triều đình nhà Nguyễn, đả phá chính sách cai trị của Pháp, cụ quyết liệt thể hiện chủ ý của mình qua những bài báo, chính vì thế nhà cầm quyền “Không chịu nổi Nguyễn Văn Vĩnh nên mới nghĩ ra những chiêu trò tiêu diệt Nguyễn Văn Vĩnh” (Nhà văn Vũ Bằng)”.

Ông cho rằng mâu thuẫn giữa cụ Nguyễn Văn Vĩnh và người bạn thân Phạm Quỳnh cũng bắt nguồn từ chính trị, khi cụ Quỳnh, dưới sức ép của nhiều thế lực, đã phối hợp với nhà cầm quyền ủng hộ chế độ quân chủ.

“Chính vì sự kiện này nên cụ Vĩnh lập tờ Nước Nam Mới (L’An Nam Nouveau), như một lời trách bạn, đồng thời khẳng định hình thái xã hội lý tưởng phải là: Một xã hội cộng hòa, trong đó, luật pháp, quyền dân chủ và bình đẳng được tôn trọng”.

• Nguyễn Thảo(tổng hợp)

Xem thêm:

• Tôn vinh Nguyễn Văn Vĩnh là “Tinh hoa văn hóa VN hiện đại”
• Những điều chưa biết về học giả Nguyễn Văn Vĩnh
• Người vợ tào khang của học giả Nguyễn Văn Vĩnh
  

Giá xăng liên tiếp điều chỉnh tăng từ đầu năm đến nay đã khiến áp lực đối với các tài xế taxi, xe công nghệ ngày càng trở nên lớn hơn. Áp lực gia tăng cũng ảnh hưởng đến quyết định gắn bó với công việc của nhiều người.

Trong bối cảnh giá xăng tiếp tục leo thang, các ứng dụng gọi xe tìm cách giữ chân tài xế bằng các chương trình thưởng chuyến, hỗ trợ thậm chí giảm chiết khấu để giảm áp lực, trong khi không thể tăng giá dịch vụ bởi nó sẽ tác động tới khách hàng.

Các ứng dụng tìm cách giữ chân tài xế

Trao đổi với ICTnews, đại diện ứng dụng be cho biết: “Sức ép giá xăng tăng khiến hoạt động của đối tác tài xế gặp nhiều khó khăn. Trong khi đó, ứng dụng gọi xe không thể tăng giá cước ngay lập tức theo giá xăng vì sẽ ảnh hưởng đến khách hàng”.

Để hỗ trợ các tài xế, từ 16/6, be tiếp tục giữ mức giảm chiết khấu dịch vụ beCar lên đến 10% tại TP.HCM, Bình Dương và Đồng Nai, đồng thời tiếp tục bổ sung nâng cao các chương trình thưởng hỗ trợ doanh thu cho tài xế be nói chung.

Trong khi đó, Gojek Việt Nam cũng cho biết, hãng đang duy trì nhiều chương trình cho các đối tác tài xế của mình có thể duy trì thu nhập trong bối cảnh hiện nay. Chẳng hạn, chương trình doanh thu tăng thêm 7% được triển khai tại Hà Nội và TP.HCM, sẽ hoàn tiền 7% trên tổng doanh thu tuần kế tiếp cho tài xế GoCar đạt hiệu suất hoạt động.  

Hiệu suất hoạt động của đối tác tài xế trong 1 tuần (được đánh giá dựa trên số chuyến đi hoàn thành và thời gian hoạt động) sẽ được xếp hạng và nhận được mức ưu đãi tương ứng là 3%, 5% hoặc 7%.

Chương trình tặng phiếu xăng điện tử cũng được duy trì nhằm hỗ trợ chi phí xăng dầu cho các đối tác tài xế 2 bánh và 4 bánh có hiệu suất hoạt động tốt, để hỗ trợ tài xế an tâm hơn khi hoạt động. 

Theo đó, trong mỗi đợt xếp hạng (3 tháng/lần), Gojek sẽ gửi tặng các đối tác tài xế phiếu xăng điện tử có giá trị tương ứng với mức hạng đối tác tài xế đạt được. Mức ưu đãi này sẽ được duy trì trong 3 tháng tiếp theo, cho đến kỳ xét duyệt xếp hạng mới. 

Để duy trì và đảm bảo thu nhập cho các tài xế 2 bánh, ứng dụng gọi xe này cũng áp dụng chương trình tính ưu đãi theo từng mức điểm. Theo đó, tại TP.HCM, nếu tổng điểm tích lũy là 60 điểm thì đối tác tài xế sẽ được đảm bảo tổng doanh thu là 360.000 đồng, nếu đạt 95 điểm sẽ nhận được doanh thu 620.000 đồng, và ở mức điểm cao nhất là 110 thì đối tác tài xế sẽ có được doanh thu là 800.000 đồng. 

Trong khi đó, tại Hà Nội, mức hỗ tương ứng là từ 200.000 đồng đến 850.000 đồng. Nếu đối tác tài xế đạt được các mức điểm nêu trên, nhưng tổng doanh thu không được như bảng tính của chương trình, Gojek sẽ bù thêm phần tiền còn lại, để đảm bảo doanh thu thực nhận của tài xế đúng với mức của chương trình đưa ra. 

Hãng gọi xe lo mất cân bằng cung - cầu

Như ICTnews đã phản ánh, nhiều người dùng cho biết việc gọi xe qua các ứng dụng hiện nay khó hơn khi giá tăng cao và thời gian chờ đợi lâu hơn.

“Hiện nay, nhu cầu đi lại, vận chuyển của người dân trong giai đoạn kinh tế phục hồi sau đại dịch đang tăng cao. Có những thời điểm nhất định trong ngày như các khung giờ cao điểm, khách sẽ gặp đôi chút khó khăn trong việc tìm được tài xế là điều không thể tránh khỏi”, đại diện be thông tin. 

Phía Gojek cũng cho biết, tình trạng này xảy ra do cung – cầu đang mất cân bằng trong thời gian cao điểm. Theo đó, đại diện hãng gọi xe chia sẻ, tổng số lượng đối tác tài xế hoạt động trên nền tảng Gojek tăng gần 10% trong tháng 5 - đà tăng này được duy trì trong suốt thời gian kể từ sau Tết.

Các hãng xe cần duy trì lượng tài xế hoạt động trên ứng dụng

Đáng lưu ý, số lượng tài xế GoCar tại TP.HCM tăng gần 20% và lượng tài xế được tuyển dụng mới để tăng cường nguồn cung tăng 15%, trong 1 tháng qua. Riêng tại Hà Nội, số lượng tài xế xe 4 bánh mới đăng ký để hoạt động cùng Gojek cũng tăng gấp đôi so với tháng trước. 

Về phía người dùng, Gojek cũng ghi nhận nhu cầu đi lại và đặt đồ ăn trực tuyến của người dùng từ sau Tết đến nay liên tục tăng, đặc biệt sau khi Hà Nội và TP. HCM mở cửa các hoạt động kinh doanh và hành chính trong giai đoạn bình thường mới. Tính riêng số lượng đơn hàng hoàn thành trên Gojek, tốc độ tăng trưởng trung bình mỗi tháng của từng dịch vụ vận chuyển hành khách, giao đồ ăn, giao nhận hàng hóa đều ở mức 2 con số.

Lượng nhu cầu của khách hàng tăng cao đột biến vào một số khung giờ nhất định không tránh khỏi, dẫn đến tình trạng mất cân bằng cung-cầu cục bộ, chưa kể sự mất cân bằng cung-cầu tại những điểm nóng về giao thông, hoặc trong những điều kiện thời tiết không thuận lợi.

Duy Vũ

Nhu cầu gọi xe tăng đột biến, giá ứng dụng gọi xe tăng cao vào giờ cao điểm

Nhiều người dùng cho biết gặp khó khăn qua các ứng dụng gọi xe nhất là vào giờ cao điểm, khi không thể tìm kiếm tài xế. Điều này khiến cho giá dịch vụ tăng cao hơn.

NSƯT Hương Dung là nữ diễn viên gạo cội trong làng điện ảnh Việt Nam. Những vai diễn của cô thường là những nhân vật chanh chua, đanh đá, ghê gớm, mưu mô; tuy vậy nhờ lối diễn sắc sảo thông minh cô đã gây ấn tượng mạnh mẽ với khán giả qua các vai diễn trong phim như: "Của để dành", "Chạy án", "Chủ tịch tỉnh"… Trong ba đứa con, Hà Duy là người nổi tiếng nhất của nghệ sĩ Hương Dung.

Hà Duy nổi tiếng từ khá sớm. Từ lúc chưa biết chữ, Hà Duy đã theo mẹ đi đóng phim và được góp mặt khá nhiều vai như: “Mùa đông”, “Lên thành phố”, “Một chuyến thăm quê”, “Xóm bờ sông”, “Mùa hè sôi động”, "Xin hãy tin em".... Sau khi trưởng thành, nam diễn viên sinh năm 1987 không theo đuổi con đường diễn xuất mà ngược lại anh được gia đình định hướng trở thành phi công.

Hình ảnh chững chạc, phong độ của sao nhí đình đám một thời trong bộ đồng phục phi công của hãng hàng không Vietnam Airlines trước giờ lên đường ra sân bay.

Hà Duy từng làm lễ dạm hỏi với nữ giảng viên nóng bỏng Âu Hà My nhưng cả hai lại chia tay sau vài tháng. Sau mối tình dang dở với Hà Duy, Hà My đã tìm được bến đỗ mới bên doanh nhân, diễn viên Nguyễn Trọng Hưng. Giữa tháng 10.2019, cả hai đã tổ chức đám cưới hoành tráng và xa hoa ở Hà Nội.

Tạo hình kiểu tóc "đầu nồi" huyền thoại của Hà Duy khi còn nhỏ trong phim "Xin hãy tin em". Khi đó, Hà Duy đảm nhận vai diễn cậu học sinh hư được Hường (Thúy Nga) làm gia sư.

Hà Duy có cơ hội đóng phim "Chạy án" phần 2 với mẹ là nghệ sĩ Hương Dung. Chia sẻ lại bức ảnh này trên trang cá nhân, anh chú thích: "Ngáo" kèm biểu tượng mặt khóc mếu.

Hình ảnh Hà Duy đóng hài với nghệ sĩ Phú Đôn. Năm 2008, Hà Duy đóng phim "Khát vọng xanh". Đây là bộ phim cuối cùng của anh trước khi chuyển sang học làm phi công.

Về phía Hà Duy, sau thời gian giữ vị trí cơ phó, đầu tháng 10 vừa qua, anh vô tình để lộ chuyện được thăng cấp bậc dựa vào số vạch bộ đồng phục mà Hà Duy đang mặc.  Dưới bài viết, nghệ sĩ Hương Dung cũng vào gửi lời chúc mừng con trai. Ngoài ra, bạn bè và đồng nghiệp cũng đồng loạt yêu cầu Hà Duy phải khao nhân dịp "thăng quan tiến chức".

Võ Lê Thành Vinh là con trai danh hài Hoài Linh. Dù không hoạt động nghệ thuật, song cuộc sống của anh được dư luận quan tâm hết mực. Năm 2017, Thành Vinh được hãng hàng không American Airlines nhận vào làm việc ở vị trí kỹ sư.

Chia sẻ trong bài phỏng vấn năm 2017, chàng trai sinh năm 1990 cho biết, khi gửi hồ sơ đi anh không đặt quá nhiều kỳ vọng vì có hàng nghìn người ứng tuyển. Khi nhận được tin hãng máy bay danh tiếng nhất của Mỹ nhận vào làm, Thành Vinh cho biết, niềm vui này giống như "trúng số".

Ngoài niềm tự hào, Võ Lê Thành Vinh còn sung sướng vì được thỏa mãn sở thích du lịch khi làm việc ở đây. Anh có thể đến bất kỳ nơi đâu của hãng American Airlines mà không bị giới hạn về số lượng, lại còn được đưa ba mẹ, vợ con hoặc bạn gái đi cùng.

Hiện tại, con trai danh hài Hoài Linh đang sinh sống và làm việc tại Mỹ. Thỉnh thoảng, anh mới về Việt Nam. Tháng 4.2019, Thành Vinh tham gia chương trình "Nhanh như chớp" khi về quê hương thăm gia đình. Sự xuất hiện của con trai nghệ sĩ Hoài Linh khiến khán giả phấn khích và vô cùng thích thú.

Thành Vinh chia sẻ lý do tham gia vì thấy chương trình hay và vui nhộn. Trên trang cá nhân, anh viết: “Có duyên được mời tham gia chương trình Nhanh như chớp, chương trình giải trí mà mình thích nhất. Thử sức trình độ của mình đó mà. Tham gia cho vui thôi chứ không có vào showbiz đâu nha".

Năm 2018, Thành Vinh chia sẻ nhiều hình ảnh cùng bạn gái tên Tiffiny Phạm. Khi được hỏi về bạn gái, anh chho biết: "Tôi không muốn tiết lộ nhiều chuyện gia đình và tình cảm".

Sau khi tốt nghiệp trường Đại học Texas tại Dallas, Thành Vinh dành phần lớn thời gian đi du lịch, khám phá các nền văn hóa trên thế giới.

Thành Vinh nhận được nhiều lời khen ngợi của khán giả. Các fan của nghệ sĩ Hoài Linh rất tự hào khi thần tượng của mình có một người con trai tài giỏi và đẹp trai, thành đạt.

Bên cạnh công việc là kỹ sư của hãng hàng không American Airlines, Võ Lê Thành Vinh rất đam mê chụp ảnh và coi đây là nghề tay trái của mình.

Ngày 3.3 vừa qua, bà xã HLV Lê Huỳnh Đức chia sẻ niềm vui khi con trai lớn là Lê Hồng Phúc sắp trở thành phi công. "‘Niềm vui của ba mẹ chỉ như thế này thôi. Chúc mừng con trai đã qua khúc cua khó nhằn. Thứ ba, ngày 3, tháng 3, ngày cũng đặc biệt", chị Hồng Vân chia sẻ.

Danh thủ Lê Huỳnh Đức kết hôn đã hơn 20 năm. Anh và bà xã Hồng Vân có ba người con, hai trai một gái. Lê Hồng Phúc là con trai lớn của anh. Trước đây, Phúc thường xuyên được bố Huỳnh Đức cho ra sân tập luyện bóng đá cùng. Sau khi tốt nghiệp cấp ba, Phúc sang Úc học ngành phi công.

Lê Hồng Phúc đang học năm cuối ngành hàng không ở Úc.

Con trai HLV Lê Huỳnh Đức đã vượt qua đợt sát hạch quan trọng trên con đường trở thành phi công thực thụ.

Những hình ảnh hiếm hoi về con trai danh thủ Huỳnh Đức khiến nhiều cô gái "loạn nhịp".

Theo Dân Việt

Quý tử đáng yêu của Tú Anh với chồng thiếu gia kém tuổi

Bé Kem, con trai đầu lòng của á hậu Tú Anh và ông xã Gia Lộc hiện đã hơn 1 tuổi và có vẻ ngoài bụ bẫm, đáng yêu.

Á hậu Thanh Tú bất ngờ đăng ảnh chụp chung với doanh nhân Nguyễn Thành Phương trên Instagram. Đây cũng là tấm ảnh sánh đôi đầu tiên của cặp uyên ương trên trang mạng xã hội này sau hơn 1 năm làm đám cưới. Vì hạn chế đăng ảnh cùng ông xã nên khoảnh khắc Thanh Tú vừa chia sẻ nhanh chóng thu hút sự quan tâm của nhiều người hâm mộ.

Tuấn Hưng mới đăng loạt khoảnh khắc bên mẹ, vợ và các con cùng dòng chú thích: “Tình yêu và nỗi nhớ”. Vốn được biết là một trong những gia đình cực đẹp của Vbiz nên ngay sau động thái mới này, Tuấn Hưng đã nhận được rất nhiều lượt yêu thích và lời khen ngợi của người hâm mộ, cho thấy cuộc sống đầy viên mãn.

Vợ chồng Trấn Thành – Hari Won đã ghé thăm New York, Houston nhân chuyến lưu diễn tại xứ cờ hoa. Lịch diễn của vợ chồng Trấn Thành bắt đầu từ 29/2, song cả hai muốn kết hợp du xuân nên đến Mỹ sớm hơn nhiều ngày. Cặp đôi đã ghi lại rất nhiều những khoảnh khắc đẹp bên nhau.

Cắt tóc Park Seo Joon đang là một trong những trào lưu mới nhất hiện nay. Vì mê mẩn vẻ ngoài điển trai của nam diễn viên trong "Tầng lớp Itaewon", rất nhiều nam thần Vbiz đã không ngần ngại xuống tóc đúng kiểu ngố tàu như nhân vật trong phim khiến các fan không ngừng phấn khích. Sau Bình An, Trường Giang, mới đây nhất Ưng Hoàng Phúc cũng gây bất ngờ khi khoe kiểu tóc ngố, được cắt tỉa gọn gàng. Nói về sự thay đổi lần này, Ưng Hoàng Phúc dí dỏm chia sẻ: "Em có muốn hạ cánh nơi anh không?".

Mới đây Phạm Anh Khoa và bà xã vừa kỷ niệm 12 năm ngày cưới với khoảnh khắc đầy lãng mạn được đăng tải trên mạng xã hội.

Hiền Hồ lại tiếp tục có những dòng trạng thái đầy dí dỏm khi bắt kịp trào lưu trên mạng: “Thật buồn khi bạn phải dùng 4G trong ngôi nhà full wifi mà tháng nào cũng đóng tiền mạng đầy đủ”.

Hoàng Thùy Linh khoe phong cách cá tính cùng dòng trạng thái thả thính: “Chờ anh đón đưa”.

Hương Giang với nụ cười tươi cùng câu hỏi: “Em cứ bé nhỏ thế bình thường thế còn có ai thương em không?”.

Mới đây, Tuấn Trần đã chia sẻ bức ảnh của mình được chèn thêm một câu châm ngôn về tình yêu. Tuy nhiên ngay bên dưới anh chàng lại đùa rằng: “lâu lâu tâm trạng vậy thôi chứ vẫn còn ế”.

Hoa hậu Kỳ Duyên đăng tải gương mặt không được vui vẻ và viết: “Dạo này cô gái hay trở nên nhạy cảm, bị chụp lén lại tấm hình này để mỗi lần khó ở, nhìn vào thấy được sự bao dung của người bên cạnh mình”.

Ngọc Trinh lại tiếp tục thả thính: “Em là cô gái mặc áo đen, tuy hay ghen nhưng rất chung tình”.

Hoa hậu Tiểu Vy khoe ảnh tự sướng sắc nét cùng dòng trạng thái: “Nhiều đêm trắng em mộng mơ thao thức, về những thứ không ở hành tinh này. Không nghĩ ra được thơ gì vui vui nên mượn tạm lời bài hát nói lên nỗi lòng nè”.

Hội bạn thân gồm Jun Phạm, Trúc Nhân, Thúy Ngân, Quang Trung khoe ảnh chụp chung đầy nhí nhố.

Phương Anh

LTS:Tết xưa là mùi thơm tỏa ra từ nồi bánh chưng nghi ngút khói đặt trên bếp lửa hồng, là mùi thơm phưng phức của những chiếc bánh quy tự làm, là vị ngọt man mác của miếng mứt quất, mứt mận, là mùi hồ vương lại trên chiếc áo mới may cho các con, là những nhọc nhằn vị mặn mồ hôi của cha mẹ…

Không sung túc, đủ đầy như bây giờ, nhưng những cái Tết ấy luôn là miền ký ức không thể nào lãng quên, là một thời để nhớ, là nơi để ai đó khát khao tìm về.

Nhân dịp Tết Nguyên đán sắp tới, VietNamNet mời bạn đọc cùng chia sẻ những cảm xúc, những hồi tưởng về hương vị Tết xưa, mà nay bởi cuộc sống hiện đại bộn bề, chúng ta ít có cơ hội được thưởng thức lại. Bài viết liên quan, độc giả vui lòng gửi về: bandoisong@vietnamnet.vn.

Đầu tháng Chạp, người dân quê tôi lục tục đi giẫy mả, phát quang bụi rậm ở những khu mộ của người thân. Từ nhỏ, tôi đã nghe ngoại kể - đó là truyền thống của tộc họ quê mình - gọi là “chạp mả”.

Mỗi tộc chọn một ngày để con cháu tề tựu lại trưởng chi, nhánh, hay trưởng tộc rồi đi thăm, giẫy từng ngôi mộ của ông bà xưa đến con cháu gần. Mộ hồi xưa chưa xây dựng bề thế, thậm chí không có điều kiện để lập bia ghi dấu nơi an nghỉ cuối cùng của một người nên giẫy mả, đắp mộ dịp cuối năm là cách để con cháu biết nơi ông bà mình đã nằm xuống ngàn thu.

Có những ngôi mộ chỉ có một cục đá to hơn bình thường được cắm xuống. Lớp thanh niên, con cháu trai sẽ được đi cùng ông bà lớn tuổi hơn. Tôi thích đi những buổi như thế này vì được nghe ông ngoại chú (em ngoại ruột) kể về “sự tích” từng ngôi mộ và người nằm dưới đất sâu. Từ đó, mình hình dung ra ông bà tổ tiên của mình đã từng… đẹp trai như thế nào và từng sống ra sao.

Khói nhang thơm cả một góc rừng - nơi được chọn để người quê có mất thì đem lên đó, “trở về cát bụi” - vào những tháng Chạp như vậy. Tôi nghĩ về những mùa chạp mả này với ý nghĩa thật nhân văn, một cách tri ân ông bà, tổ tiên.

Ngoại tôi thì bảo, đi giẫy mả, đắp mộ cho ông bà mình trước Tết cũng giống như cách mình dọn nhà mới cho các cụ chuẩn bị về vui xuân với con cháu. Tôi hiểu ý ngoại, chắc người chết cũng cần được trang hoàng nhà cửa - là ngôi mộ cỏ mỗi năm, trước Tết. Đắp mộ ông bà cuối năm thời đó còn là để cỏ cây khỏi biến mộ thành rừng, tội nghiệp. Ngoại tôi hay cảm thán vì những ngôi mộ vô danh, không còn con cháu đi đắp, giỗ chạp mỗi năm trở nên hoang lạnh. 

Quê tôi còn có tục “giẫy mả âm linh” mỗi năm vào ngày 23 tháng Chạp. Cả làng sẽ cùng thực hiện việc này như một sinh hoạt truyền thống, nhân văn. Đàn ông trong thôn đến ngày này, nghe tiếng kẻng làng sẽ tập hợp tại nhà văn hóa thôn rồi được phân công đi đắp, giẫy những mộ hoang, không có ai chăm sóc. Cứ vậy, những người đã khuất có một ngày giỗ chạp chung gọi là “giẫy mả âm linh”, được cúng linh đình tại đình làng. Lễ vật cúng dịp này được quyên góp theo hình thức tùy hỉ từng nhà. Sau khi cúng, ai tham gia đi giẫy mả thì cùng ăn uống, rồi nhà ai nấy về.

Trở lại với ngày chạp mả đầu tháng Chạp, các cô dì trong họ sẽ được giao nhiệm vụ nấu nướng. Các mâm cúng được dọn sẵn. Cánh đàn ông trong họ đi giẫy mả về sẽ nghỉ ngơi, người trưởng họ sẽ đại diện cúng, với áo dài khăn đóng nghiêm túc. Sau khi cúng, mọi người ăn uống, hỏi thăm nhau, rồi nhắc con cháu nhớ mộ ông cố, ông sơ hay bà nội, bà ngoại ở chỗ đó để “nhỡ năm sau tao không còn thì bây biết mà đi giẫy”.

Sự tiếp nối của con cái với tổ tiên từ những sinh hoạt như vậy ăn sâu vào tâm khảm để rồi những người trẻ như tôi đi tha hương, đến tháng Chạp hàng năm vẫn nghe người lớn trong tộc họ hỏi: "Chạp mả năm ni có về không?".

Mộ cỏ của ông bà dần được khang trang hơn nhờ đời sống kinh tế của con cháu khá lên. Gia đình tôi đã xây được mộ, dựng được tấm bia đàng hoàng cho những người trong tộc. Đến tháng Chạp hàng năm, tuy không phải đi đắp, đi giẫy mả nữa nhưng cháu con vẫn tựu về nhà một người lớn trong tộc họ rồi đi thăm viếng, thắp nhang, cúng kiếng.

“Tết năm ni, nhà con Ba ăn Tết lớn hông bây?”, “Mấy đứa con thằng Bảy Hảo học giỏi, đi làm ở thành phố giàu có hết hỉ?”, “Chu choa, vợ chồng hắn cực khổ nuôi hai đứa con thành tài rứa mừng cho hắn”… Cứ vậy, những rôm rả yêu thương từ tháng Chạp khiến con cháu xa quê thôi thúc phải về, chờ Tết, đếm ngược về Tết để được thắp nén nhang thơm lên bàn thờ ông bà tổ tiên rồi thủ thỉ: "Con về rồi đây, năm ni con có sắm mâm cơm thỉnh ông bà về vui với con cháu ba ngày xuân, phù hộ cho con cháu được trên thuận dưới hòa, làm ăn khấm khá"…

Có thể ông bà không nghe thấy nhưng cháu con cứ vậy khấn vái, như có thêm một chỗ để tựa nương như thuở ấu thơ vẫn tựa vào người lớn để trưởng thành.

Cô giáo dạy Văn khoe mâm cơm cúng Rằm tháng Chạp

Vũ Khắc Tiệp bị ném đá, lên án vì không có thái độ tích cực trong phòng cách ly.

"Trước tiên gửi lời xin lỗi đến tất cả mọi người vì đã để mọi người phải suy nghĩ. Điều áy náy và dằn vặt nhất những ngày qua là không tự ý thức bản thân, nâng cao hiểu biết để tự giác cách ly ở nhà những ngày đầu về nước, kể cả khi chưa có lệnh cách ly từ chính quyền.

Thực sự thấy hạnh phúc với kết quả âm tính của tôi và ekip (kết quả nội bộ) sau khi xét nghiệm chiều hôm qua, và may mắn vì đã không mắc phải một sai phạm nghiêm trọng đáng tiếc nào. Đây cũng là bài học lớn cho cuộc đời về sau.

Sau những ngày này, bản thân cũng đã trưởng thành nhiều về suy nghĩ và nhận thức hơn.

Cảm ơn ban quản lý nơi tôi đang ở. Cảm ơn các y tá, bác sĩ, công an Q2 đã đến khám mỗi ngày trong thời gian cách ly tại nhà. Cảm ơn những ng bạn luôn hỏi thăm và lo lắng. Cảm ơn đội ngũ bác sĩ tại khu tập trung Cát Lái Q2. Rất chu đáo và chăm sóc ân cần trong 2 ngày qua.

Tự bản thân phải thấy có trách nhiệm vì cộng đồng hơn nữa sau chuyện này.

Mong cơn đại dịch qua mau, và thế giới lại hoà bình. Xin lỗi phiền tất cả các bạn những ngày qua. Tôi sẽ tạm dừng sử dụng facebook một thời gian", Vũ Khắc Tiệp viết.

Trước đó, Vũ Khắc Tiệp gây bức xúc cho nhiều người khi có thái độ không tốt trong khu cách ly. Một đoạn video chia sẻ việc Khắc Tiệp phàn nàn vì phòng cách ly quá ngột ngạt, muốn ra ngoài và "không có bệnh vào đây cũng thành bị bệnh" lan tràn trên mạng xã hội.

Nhiều người vô cùng bức xúc với thái độ không tốt của Vũ Khắc Tiệp trong tình hình cả nước đang chung tay chống dịch bệnh. Có người còn chỉ trích Vũ Khắc Tiệp là người ý thức kém, không vì cộng đồng.

Hà Lan

'Tôi rất phẫn nộ với thái độ của Vũ Khắc Tiệp'

Giới trí thức, nghệ sĩ lên tiếng phản đối mạnh mẽ hành vi của Vũ Khắc Tiệp - ông bầu tai tiếng trong showbiz không những không tự nguyện cách ly mà còn chê bai điều kiện nơi cách ly.